Nghị quyết được hơn 92% đại biểu Quốc hội ấn nút thông qua chiều 19/6. Giải trình nội dung trên, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng nói việc tổ chức để dân trực tiếp bầu Chủ tịch Uỷ ban nhân dân là hình thức dân chủ trực tiếp, qua đó nhân dân giám sát và kiểm soát quyền lực đối với người đứng đầu chính quyền địa phương.
Tuy nhiên, để có thể áp dụng được cơ chế này cần phải có sự nghiên cứu, chuẩn bị kỹ lưỡng. Do đó, nội dung này không được quy định trong dự thảo nghị quyết.
Để giám sát, kiểm soát quyền lực đối với Chủ tịch Uỷ ban nhân dân quận, phường, nghị quyết quy định cơ chế chịu trách nhiệm của những người giữ vị trí này và bổ sung thẩm quyền của Hội đồng nhân dân thành phố trong việc lấy phiếu tín nhiệm và xem xét việc trả lời chất vấn đối với Chủ tịch Uỷ ban nhân dân quận. Đồng thời, cơ chế kiểm tra, giám sát của các cấp ủy Đảng, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội tiếp tục duy trì như hiện nay.
Đại biểu Quốc hội ấn nút thông qua Luật tại nghị trường. Ảnh: Hoàng Phong
Theo nghị quyết vừa được thông qua, Đà Nẵng sẽ thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị gồm có Hội đồng nhân dân thành phố và Ủy ban nhân dân thành phố; còn cấp quận và phường chỉ có Uỷ ban nhân dân, không tổ chức Hội đồng nhân dân.
HĐND thành phố Đà Nẵng có quyền quyết định phí, lệ phí chưa được quy định trong danh mục phí, lệ phí hiện hành; điều chỉnh mức hoặc tỷ lệ thu phí, lệ phí đã được cấp có thẩm quyền quyết định đối với các loại phí, lệ phí được quy định trong danh mục này, trừ án phí, lệ phí tòa án.
Ngân sách thành phố Đà Nẵng được hưởng 100% số thu tăng thêm từ các khoản thu do việc điều chỉnh chính sách thu để đầu tư cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách thành phố. Số tăng thêm không dùng để xác định tỷ lệ phần trăm đối với các khoản thu phân chia giữa ngân sách trung ương và ngân sách thành phố Đà Nẵng.
Sau khi ngân sách thành phố bảo đảm đủ nguồn thực hiện cải cách tiền lương và các chính sách an sinh xã hội cho cả thời kỳ ổn định ngân sách, HĐND thành phố Đà Nẵng được quyết định sử dụng nguồn thực hiện cải cách tiền lương còn dư của ngân sách thành phố để đầu tư cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội.
Việc thí điểm mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Đà Nẵng được thực hiện từ ngày 1/7/2021 cho đến khi Quốc hội quyết định chấm dứt thí điểm.
Trước đó, thảo luận tại Quốc hội ngày 23/5, đại biểu Vũ Trọng Kim - Chủ tịch trung ương Hội cựu Thanh niên xung phong đề nghị Quốc hội để người dân Đà Nẵng trực tiếp lựa chọn người đứng đầu chính quyền thành phố thông qua bầu cử. Theo ông Kim, khi Đà Nẵng ra đời mô hình mới thì "người dân cần cảm nhận được sự dân chủ, sáng kiến của họ được tiếp thu, quyền lợi và chất lượng cuộc sống tăng lên".
Viết Tuân - Hoàng Thuỳ