'Chọn sai ngành giống như mặc áo người khác'

- Em đang học năm thứ 2 một trường kinh tế theo nguyện vọng của gia đình, dù kết quả học tập tốt nhưng em vẫn không đam mê bởi ngành em thích là tâm lý. Em có nên thi lại hay không?

- Bạn hãy mặc chiếc áo của người khác. Bạn cảm thấy có thoải mái không, có thích mặc nó mãi không? Vì là chiếc áo của người khác nên bạn có quyền cởi bỏ nó ra. Và áo khi không thích nữa có thể bỏ, nhưng nghề nghiệp thì sẽ theo bạn suốt cuộc đời. Bạn hãy lựa chọn và quyết định thật đúng đắn.

- Khi chọn trường dự thi thì nên theo sở thích của bản thân hay cơ hội nghề nghiệp của ngành ấy?

- Theo tôi, nghề nghiệp mà phù hợp với sở thích, năng lực của bản thân là tốt nhất. Chọn những ngành có nhu cầu nhân lực lớn và nằm trong khả năng của mình sẽ tốt hơn chọn ngành theo sở thích nhất thời.

Khi nữ sinh viên hỏi về việc có nên thi lại ngành mình thích không, chuyên gia tâm lý đã bảo bạn mặc chiếc áo của người bên cạnh và nói cảm giác của mình, từ đó liên hệ đến ngành học khiến học sinh cảm thấy thích thú. Ảnh: Kiều Trinh.

- Làm sao để giải tỏa tâm lý lo lắng trước khi đi thi?

- Việc đầu tiên là bạn phải ôn tập chắc chắn, khi nắm vững kiến thức bạn đã thành công 50%. Sau đó, bạn sẽ xác định mục tiêu phù hợp với năng lực, sở thích của bản thân. Nếu lựa chọn không phù hợp thì các bạn sẽ cảm thấy lo lắng, không đủ niềm tin. Làm việc gì mà ngay từ đầu đã nghĩ mình thất bại thì sẽ không bao giờ làm được.

Các bạn cũng không nên nhồi nhét kiến thức trong thời gian ngắn. Phải cân bằng giữa học tập, vui chơi, ăn uống để có thể điều hòa cuộc sống. Trước ngày thi có thể đi du lịch, đi chùa, nhà thờ để tinh thần thoải mái, thanh thản, hãy vứt bỏ quan niệm kỳ thi sắp tới là kỳ thi cuối cùng của cuộc đời mình. Nếu nghĩ đó là cơ hội cuối cùng thì khi không đạt được kết quả như mong muốn các bạn sẽ vô cùng đau khổ mà bỏ qua nhiều cơ hội phía trước.

Trước khi vào phòng thi bạn nên nhắm mắt, xoa thái dương, hít thở sâu, nắm chặt một vật gì đó để lấy lại bình tĩnh. Các bạn cũng đừng nhìn ngang nhìn ngửa xung quanh, ảnh hưởng không tốt đến tâm lý. Càng lo lắng thì gánh nặng tinh thần càng nặng.

- Em đang học ngành Công tác xã hội nhưng em muốn thi lại Quan hệ công chúng, nhiều người bảo hai ngành này giống nhau, em có nên thi lại hay không?

- Công tác xã hội và Quan hệ công chúng là hai ngành hoàn toàn khác nhau. Bạn cần phải xác định rõ bạn thích ngành gì. Nếu có xu hướng viết báo, làm truyền thông thì bạn hãy chọn ngành Quan hệ công chúng, còn thích dấn thân, tham gia công tác xã hội thì hãy học tiếp Công tác xã hội.

Bạn hãy lấy tờ giấy ghi ra điều bạn thích và không thích, những điều bản thân có và những đặc điểm cần có của từng khoa. Càng tìm thấy nhiều điểm chung giữa cái mình có, mình thích và yêu cầu ngành học thì bạn càng dễ quyết định.

- Anh chị em nói rằng hiện nay nhiều người học xong đại học phải làm trái nghề. Em đang rất lo lắng, xin cho em lời khuyên?

- Hiện nhiều sinh viên ra trường không tìm được việc làm, làm trái nghề. Đó là do họ đã chọn nghề chỉ để đỗ đại học chứ không phải do yêu thích. Các bạn cần nhớ điều quan trọng không phải là học ngành gì, có hot hay không mà là ngành đó có phù hợp với năng lực và sở thích của bạn. Đó cũng chính là nguyên nhân quyết định bạn thất nghiệp hay không.

- Con gái tôi năm nay thi khối D, nên tư vấn cho con chọn ngành gì?

- Bố mẹ là người chăm sóc con cái từ bé nên có thể biết được những sở thích của con. Chị hãy trò chuyện với con, từ đó, biết được sở thích của cháu để định hướng, tư vấn dựa vào sự hiểu biết của mình.

- Em đang kiếm một ngành có thu nhập cao ở ĐH Kinh tế hoặc ĐH Khoa học Công nghệ, nhưng em nghe nói làm khoa học thì sẽ kiếm được ít tiền?

- Nhà tuyển dụng trả lương dựa theo năng lực của từng người chứ không phải theo bằng cấp. Người làm khoa học nếu năng lực tốt thì sẽ có cơ hội làm việc ở những doanh nghiệp lớn trong nước và nước ngoài. Nếu em thực sự thích khoa học công nghệ thì hãy mạnh dạn theo đuổi.

- Giữa ngành mình thích nhưng không có khả năng mang lại tài chính tốt và ngành không thích nhưng có thể giúp em kiếm nhiều tiền thì em nên chọn ngành nào?

- Như tôi đã nói chọn nghề phải đảm bảo ba yếu tố: sở thích, đặc điểm tính cách và cơ hội thu nhập. Nếu công việc hội đủ ba yếu tố đó thì sẽ khiến bạn hoàn toàn hài lòng. Khi công việc có ít yếu tố nêu trên thì nghề đó không hợp với bạn. Có rất nhiều người lựa chọn công việc không mang lại thu nhập cao vì họ đam mê. Còn có những công việc có thu nhập cao nhưng bạn không yêu thích thì có thể cảm thấy mệt mỏi và cũng rất khó tìm cơ hội của mình.

Kiều Trinh ghi