Giáo dục là ngành có vai trò quan trọng nhất trong việc đào tạo thế hệ tương lai của đất nước, nhưng trong nhiều năm gần đây ngành giáo dục luôn tồn tại nhiều vấn đề.
Từ những việc xôn xao gần đây nhất như đưa tác phẩm có nội dung 18+ vào chương trình môn văn hay việc đánh giá năng lực, kết quả học tập của học sinh có toàn diện - chính xác - công bằng...
Xin chia sẻ vài điều suy nghĩ của gia đình tôi, có con học lớp 1, bậc tiểu học.
Thứ nhất, việc đánh giá mang tính chất chung chung, ngoài hai môn Toán và Tiếng Việt được đánh giá theo điểm số cụ thể (8, 9, 10) còn lại các môn học khác đều mang tính cảm quan.
Thứ hai, việc đánh giá học sinh theo các toàn diện (tất cả các môn chính phụ) đều phải đạt T (đều tốt) mà không theo thang điểm thực sự là một cách đánh giá bất công với những học sinh khác.
Đặc biệt là những môn năng khiếu, đã gọi là năng khiếu thì không phải học sinh nào cũng đều có khả năng, đã không có khả năng thì không thể yêu cầu học sinh đều phải học tốt hết được.
Lấy tiêu chí này để làm tiêu chí đánh giá một cách toàn diện là vô lý, điều này không chỉ gây cho học sinh thêm tâm lý tự ti mà còn dẫn đến sự chán ghét.
Thứ ba, việc mở rộng các chương trình học thêm tràn lan cũng thật khó chấp nhận. Lấy ví dụ như sau, những môn học thêm này thường được tổ chức dạy sau giờ học chính (15 – 16h buổi chiều) nếu học sinh nào không học phải ra khỏi lớp để những học sinh khác học, việc này khác.
Gia đình có cả bố và mẹ đều phải đi làm việc, với giờ giấc học như vậy có khác gì là bắt ép học sinh và phụ huynh học sinh phải học, không học thì ai đón, không học thì lang thang ngoài sân trường...
Hay một ví dụ khác, hiện nay tràn lan các chương trình học và thi online, học trải nghiệm, kết quả thi này đều được ghi vào trong học bạ, làm tiêu chí đánh giá năng lực học sinh, cộng điểm khi xét chuyển cấp.
Thử hỏi những gia đình không có điều kiện trang bị thiết bị cho con học tập (máy tính, iPad...) thì những học sinh như vậy rất thiệt thòi, hoàn toàn không đánh giá đúng năng lực học tập của học sinh.
Trong buổi dự họp phụ huynh cuối năm khối lớp 1, tôi được nghe giáo viên chủ nhiệm trực tiếp thông báo một chương trình cho học sinh trong thời gian nghỉ hè và có kế hoạch đưa vào giảng dạy chính thức trong chương trình lớp 2, lấy nó là một trong tiêu chí ghi học bạ và được xét cộng điểm, với nội dung học không khác gì trò chơi LEGO.
Tóm lại, không thể phủ nhận việc ngành giáo dục đã làm được như số hóa hồ sơ học sinh, đưa thiết bị công nghệ hiện đại vào đào tạo, giảng dạy, các chương trình đào tạo kỹ năng giúp học sinh được đào tạo và phát triển toàn diện nhưng bên cạnh đó tồn tại không ít vấn đề như nêu trên.
Đặc biệt, cần nhìn nhận và đánh giá lại việc chấm điểm, đánh giá kết quả học tập, nói là toàn diện nhưng thực chất không hề toàn diện, thiếu công bằng.
Vẫn biết giáo dục quan trọng, cần không ngừng đổi mới để phù hợp trong tình hình phát triển hiện tại nhưng chúng ta cần thúc đẩy nó đi lên chứ không nên đi xuống bởi những vấn đề chưa thỏa đáng như hiện tại.
Hữu Ngọc
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.