Từ 21/12, TAND Hà Nội mở phiên sơ thẩm 10 ngày, xét xử vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Công ty Cổ phần Liên Kết sản xuất thương mại Việt Nam (Liên Kết Việt), sau 5 năm từ khi khởi tố vụ án.
HĐXX triệu tập 6.053 bị hại và 12 người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan tham dự phiên tòa, sáng nay khoảng 500 người có mặt. TAND Hà Nội bố trí khu vực riêng, lắp đặt nhiều màn hình truyền dẫn để bị hại theo dõi xét hỏi ở bên ngoài phòng xét xử.
Lê Xuân Giang, Chủ tịch HĐQT Liên Kết Việt cùng 7 thuộc cấp bị VKSND Tối cao cáo buộc giả mạo doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng, lôi kéo hơn 68.000 bị hại tham gia vào hệ thống kinh doanh đa cấp, lừa đảo thu lợi hơn 2.000 tỷ đồng.
Ông Giang xuất ngũ năm 2001, lập Công ty Cổ phần tập đoàn thiết bị y tế BQP, chuyên sản xuất máy khử độc ozone, thực phẩm chức năng. Năm 2010, bị can này tiếp tục thành lập Công ty Liên Kết Việt và xin cấp giấy phép kinh doanh đa cấp các sản phẩm của BQP.
Thực phẩm chức năng giá 10.000-14.000 đồng/viên được Liên Kết Việt bán và quảng bá với nhiều công dụng thần kỳ... song thực chất "không đủ điều kiện tiêu thụ ngoài thị trường", theo kết luận của Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia.
Bị cáo Lê Xuân Giang (trái) và Lê Văn Tú tại phiên xét xử sáng 21/12. Ảnh: Thanh Danh
Có giấy phép kinh doanh bán hàng đa cấp song doanh số thấp, ông Giang "chiêu mộ" một nhóm điều hành nhiều kinh nghiệm do Nguyễn Thị Thuỷ cầm đầu để quản lý và phát triển hệ thống đa cấp của công ty và mọi chuyện bắt đầu thay đổi.
Theo cáo buộc, kế hoạch mạo danh được tiến hành ngay từ khi Liên Kết Việt chưa được cấp giấy phép hoạt động kinh doanh đa cấp. Tháng 3/2013, Chủ tịch Liên Kết Việt chỉ xin ký xác nhận ý tưởng sản xuất máy khử độc ozone với Công ty Thanh Hà mà không hợp tác sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, ông chỉ đạo in trên tất cả máy khử độc ozone của BQP dòng chữ "Sản phẩm này của Công ty BQP hợp tác sản xuất với Công ty Thanh Hà, Bộ Quốc phòng".
Chiêu này cũng được áp dụng để lừa đảo, quảng bá cho hàng loạt thực phẩm chức năng nêu trên, là sản phẩm "liên kết hợp tác nghiên cứu khoa học" với các bệnh viện quân đội tuyến trung ương. Thực tế, cơ quan điều tra xác định, các giấy xác nhận đều do ông Giang tự soạn thảo nhằm gây nhầm lẫn về nguồn gốc xuất xứ cho người mua.
Nhận thấy nhiều bị hại nộp tiền tham gia mạng lưới đa cấp do nhầm tưởng công ty BQP thuộc Bộ Quốc phòng, Chủ tịch HĐQT Liên Kết Việt lợi dụng điều này để tạo lòng tin, lôi kéo thêm nhiều người. Giang còn chỉ đạo nhóm Thuỷ quảng bá các hình ảnh mình mặc quân phục trong các buổi làm việc với bệnh viện quân đội, phân phối sản phẩm...
Trong thư ngỏ gửi các bị hại đầu tháng 1/2015, Giang viết "Công ty Liên Kết Việt là doanh nghiệp "lính", thành lập với nhiệm vụ kinh doanh và phát triển thị trường các sản phẩm do Bộ Quốc phòng nghiên cứu". Để củng cố cho mác doanh nghiệp lính, Giang thêm nhiều cán bộ quân đội về hưu làm các chức danh lãnh đạo trong công ty.
Thủ đoạn mạo danh này cộng với những chương trình do nhóm ekip cố vấn thực hiện đã giúp Liên Kết Việt thu hàng trăm tỷ đồng. Tháng 10/2014, Giang gặp Phạm Văn Út tại TP HCM và được khoe có thể giúp làm giả bằng khen của Thủ tướng, Giang "đặt hàng". Các bằng khen giả này đều được người đứng đầu Liên Kết Việt chỉ đạo tổ chức các buổi đón nhận rầm rộ.
TAND Hà Nội bố trí thêm 500 ghế và 3 màn hình LED để các bị hại theo dõi từ khu vực bên ngoài phòng xét xử. Ảnh: Thanh Vân
Liên Kết Việt xác định chiến lược của công ty sẽ đi vào "người đầu tư, người cơ hội, người giàu...". Trong quá trình điều tra, lời khai của 7.227 bị hại cho thấy, lý do nộp tiền cho Liên Kết Việt đều vì "lãi suất cao hơn gửi ngân hàng".
Đánh tâm lý muốn làm giàu nhanh của nhiều người, nhóm Thuỷ cố vấn cho Giang và Tú tổng cộng 15 chương trình khuyến mãi trong chưa đầy 2 năm, thu về hơn 2.000 tỷ đồng.
Thuỷ thừa nhận sử dụng chương trình của các công ty đa cấp khác để chỉnh sửa và áp dụng cho Liên Kết Việt. Với chương trình đầu tiên, bị hại nộp 7 triệu đồng mua một mã sản phẩm sẽ được hưởng lãi 409 triệu đồng. Khi lôi kéo càng nhiều người tham gia nộp tiền, bị hại được hứa hẹn sẽ nhận về càng nhiều "hoa hồng", được thăng chức, đi du lịch nước ngoài miễn phí và tặng biệt thự, ôtô...
Để mở rộng mạng lưới, tháng 7/2014, Giang mở đại lý cấp tỉnh, thành phố kèm chi tiết mức hoa hồng cho trưởng văn phòng. Cụ thể, khi lôi kéo được một người nộp 7 triệu đồng, chi nhánh được hưởng 500.000 đồng... Một năm sau, Giang có thêm 34 chi nhánh.
VKSND Tối cao kết luận, các chương trình khuyến mại này đều không được đăng ký, nội dung trái pháp luật, bản chất là kinh doanh đa cấp theo mô hình kim tự tháp, lấy tiền của người sau trả cho người trước, không phải từ kinh doanh bán hàng thu lợi nhuận. Các bị hại đều được hứa hẹn, dù không mua sản phẩm vẫn có thể trở thành nhà phân phối, "đối tác" của công ty.
Khi mới đóng tiền, hằng tháng các bị hại đều được trả tiền lãi đầy đủ nên dẫn dụ, lôi kéo thêm bạn bè, người nhà tham gia. Nhưng sau đó, tiền lãi ít dần và đến tháng 11/2015 thì chấm dứt.
Kết quả điều tra, hơn 6.000 bị hại được triệu tập đến phiên xét xử đã mua khoảng 67.000 mã hàng, nộp về công ty Liên Kết Việt hơn 584 tỷ đồng, trong khi số hoa hồng nhận về chỉ 122 tỷ đồng.
Trong số hơn 2.000 tỷ đồng thu về từ 15 chương trình khuyến mại, Giang và đồng phạm khai nhận đã chiếm đoạt hơn 1.000 tỷ đồng, số còn lại chi trả hoa hồng, tiền thưởng, nuôi bộ máy.
7 thành viên của Liên Kết Việt bị VKSND Tối cao truy tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, gồm: Lê Xuân Giang (Chủ tịch HĐQT); Lê Văn Tú (Tổng giám đốc); Nguyễn Thị Thủy (Phó tổng giám đốc) cùng 4 nhân viên phát triển thị trường Lê Thanh Sơn, Trịnh Xuân Sáng, Vũ Thị Hồng Dung và Nguyễn Xuân Trường.
Thanh Lam