"Họ thấy chúng tôi và chúng tôi thấy họ. Chúng tôi luôn trông đợi những cuộc tương tác chuyên nghiệp và an toàn. Lực lượng Mỹ đang làm nhiệm vụ trong vùng biển khá đông đúc với rất nhiều hoạt động giao thông hàng hải", chuẩn đô đốc James Kirk, chỉ huy Nhóm tác chiến tàu sân bay số 11 hải quân Mỹ, nói trong cuộc phỏng vấn từ xa hôm nay.
Chuẩn đô đốc Kirk không cho biết chi tiết về tương tác giữa lực lượng Mỹ và tàu chiến Trung Quốc, chỉ khẳng định không có sự cố nào xảy ra.
Nhóm tác chiến tàu sân bay USS Ronald Reagan và USS Nimitz của Mỹ cùng tham gia diễn tập hiệp đồng trên Biển Đông hôm 4/7, trong lúc Trung Quốc tổ chức tập trận trái phép tại quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam. Lầu Năm Góc không cho biết vị trí chính xác của hai nhóm tác chiến, nhưng hình ảnh được hải quân Mỹ công bố hôm nay cho thấy hai tàu sân bay và chiến hạm hộ tống vẫn di chuyển gần nhau trên Biển Đông.
Tàu sân bay Nimitz (trái) và Ronald Reagan di chuyển trên Biển Đông hôm 6/7. Ảnh: US Navy.
Đây là một trong những lần diễn tập lớn nhất của hải quân Mỹ trong những năm qua tại Biển Đông. Các quan chức Mỹ cho biết họ muốn thách thức yêu sách chủ quyền phi pháp của Trung Quốc tại vùng biển này, trong bối cảnh căng thẳng giữa hai nước gia tăng vì vấn đề thương mại, đại dịch Covid-19 và luật an ninh Hong Kong.
Chuẩn đô đốc George Wikoff, chỉ huy nhóm tác chiến tàu sân bay USS Ronald Reagan, cho biết cuộc diễn tập không nhằm đáp trả cuộc tập trận của Trung Quốc, song việc nước này gia tăng hoạt động quân sự tại Biển Đông là lý do chính đáng để hải quân Mỹ hiện diện trong khu vực.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho rằng Mỹ "phô trương sức mạnh" và "tìm cách chia rẽ các nước trong khu vực" khi điều hai tàu sân bay đến diễn tập ở Biển Đông.
Mỹ đang tăng cường hiện diện quân sự ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, trong bối cảnh Trung Quốc bị cáo buộc lợi dụng Covid-19 để tăng sức ép với các quốc gia và vùng lãnh thổ xung quanh. Trung Quốc nhiều lần điều máy bay quân sự áp sát đảo Đài Loan, đụng độ với Ấn Độ tại khu vực biên giới và thông qua luật an ninh Hong Kong, cũng như tăng cường các hoạt động phi pháp ở Biển Đông.
Tàu Trung Quốc gần đây bám theo tàu khoan của Malaysia ở phía nam Biển Đông, đâm chìm tàu cá Việt Nam hoạt động gần quần đảo Hoàng Sa, tăng cường các yêu sách đòi chủ quyền phi pháp và tổ chức tập trận trái phép.
Cuộc tập trận của Trung Quốc tại quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam diễn ra ngày 1-5/7. Rất hiếm khi Mỹ và Trung Quốc tổ chức diễn tập lớn tại cùng một thời điểm ở Biển Đông.
Việt Nam đã trao công hàm phản đối cuộc tập trận trái phép của Trung Quốc, yêu cầu nước này không lặp lại những hành vi tương tự trong tương lai.
Vũ Anh (Theo Reuters)