"Tàu hộ vệ HMAS Parramatta, khu trục hạm Mỹ USS Barry đã tham gia đợt diễn tập chung trên Biển Đông cùng tàu đổ bộ USS America và tuần dương hạm USS Bunker Hill nhằm tăng cường phối hợp giữa hải quân hai nước. Các chiến hạm đã thực hành nội dung tiếp vận và cơ động trên biển, hoạt động đường không và thông tin liên lạc", Bộ Quốc phòng Australia hôm nay ra thông cáo cho biết.
Bộ Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương Mỹ ngày 21/4 cho hay các tàu chiến nước này và tàu hộ vệ Australia bắt đầu diễn tập chung trên Biển Đông từ ngày 13/4. "HMAS Parramatta bắt đầu di chuyển cùng tàu tuần dương mang tên lửa dẫn đường lớp Ticonderoga USS Bunker Hill, sau đó hội quân với tàu đổ bộ USS America và khu trục hạm USS Barry vào ngày 18/4", thông cáo Bộ Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương có đoạn.
Hoạt động phối hợp giữa tàu chiến Mỹ và HMAS Parramatta bao gồm các cuộc diễn tập bắn đạn thật, vận hành trực thăng, diễn tập đội hình xuồng bảo vệ và hiệp đồng chỉ huy, kiểm soát.
"Chúng tôi trông đợi mọi cơ hội hợp tác với đồng minh Australia trên biển", chuẩn đô đốc Fred Kacher, chỉ huy Nhóm Tác chiến Viễn chinh Mỹ, nói. "Việc triển khai số chiến hạm này cùng tới Biển Đông là tín hiệu gửi tới các đồng minh, đối tác trong khu vực rằng chúng tôi cam kết sâu sắc với một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở".
Lầu Năm Góc hôm qua thông báo tàu USS America và USS Bunker Hill đã được triển khai và hoạt động trên Biển Đông, nhưng không cho biết vị trí cụ thể. Ba nguồn an ninh giấu tên tiết lộ nhóm chiến hạm Mỹ đã xuất hiện gần nơi tàu khảo sát Địa chất Hải dương 8 của Trung Quốc bám theo tàu khoan West Capella do công ty dầu khí Malaysia Petronas vận hành tại vùng biển gần Malaysia.
Tàu hộ vệ Australia (trái) và ba chiến hạm Mỹ trên Biển Đông hôm 18/4. Ảnh: US Navy.
Dữ liệu trên trang theo dõi hàng hải Marine Traffic sáng 22/4 cho thấy tàu Địa chất Hải dương 8 và một tàu hải cảnh hộ tống di chuyển cách bờ biển Malaysia khoảng 325 km. Lộ trình của con tàu cho thấy nó dường như đang tiến hành hoạt động khảo sát.
Trung Quốc và Malaysia chưa bình luận về thông tin này.
Reuters ngày 17/4 dẫn ba nguồn tin cho biết tàu Địa chất Hải dương 8 được nhiều tàu hộ tống đã bám theo tàu khoan West Capella của Malaysia đang hoạt động trên Biển Đông.
Washington cáo buộc Bắc Kinh lợi dụng đại dịch Covid-19 đang hoành hành trên toàn cầu để thúc đẩy hiện diện tại Biển Đông. Bộ Ngoại giao Mỹ bày tỏ lo ngại về "hành động khiêu khích lặp đi lặp lại" của Trung Quốc đối với hoạt động khai thác dầu khí của nước khác trên Biển Đông, kêu gọi Bắc Kinh "chấm dứt hành vi bắt nạt và loại hoạt động khiêu khích, gây bất ổn này".
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên trước đó nói rằng tàu Địa chất Hải dương 8 đang triển khai "các hoạt động bình thường" và cho rằng quan chức Mỹ "bôi nhọ Bắc Kinh" bằng vấn đề Biển Đông.
Tàu Địa chất Hải Dương 8 cùng các tàu hộ tống của Trung Quốc xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam ở phía nam Biển Đông hồi đầu tháng 7/2019, sau đó rời đi vào cuối tháng 10/2019. Tàu Địa chất Hải Dương 8 cùng ít nhất một tàu hải cảnh Trung Quốc hôm 14/4 xuất hiện cách bờ biển Việt Nam 158 km, trong vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam.
Việt Nam đã nhiều lần phản đối hoạt động của nhóm tàu Trung Quốc nói trên, khẳng định vùng ở nam Biển Đông không thuộc khu vực tranh chấp.
Vũ Anh (Theo Reuters)