Bộ tư lệnh Trung tâm (CENTCOM), đơn vị phụ trách hoạt động của quân đội Mỹ ở Trung Đông, ngày 24/4 thông báo một tàu chiến của liên quân đã hạ tên lửa đạn đạo của nhóm vũ trang Houthi tại Yemen.
Mục tiêu của Houthi được cho là tàu hàng Yorktow treo cờ Mỹ ở Vịnh Aden, nhưng tên lửa đã bị bắn chặn và không gây thiệt hại hay thương vong. Đây là cuộc tấn công đầu tiên của Houthi vào Biển Đỏ và các khu vực lân cận sau hơn một tuần.
Bộ trưởng Quốc phòng Anh Grant Shapps ngày 25/4 xác nhận chiến hạm HMS Diamond nước này là phương tiện đã khai hỏa đánh chặn tên lửa Houthi. "Diamond đã trở thành tàu Hải quân Hoàng gia đầu tiên bắn hạ tên lửa trong điều kiện thực chiến từ năm 1991", ông viết trên mạng xã hội X.
Trong chiến tranh Vùng Vịnh 1991, tàu khu trục Type 42 HMS Gloucester của Anh đã phóng loạt đạn Sea Dart để phá hủy tên lửa diệt hạm Silkworm do Iraq phóng vào chiến hạm Mỹ.
Sự việc ngày 24/4 cũng là lần đầu tiên tàu chiến Anh bắn hạ tên lửa đạn đạo trên chiến trường. Không rõ Houthi đã sử dụng vũ khí nào, song lực lượng này đã phóng nhiều loại tên lửa và máy bay không người lái (UAV) tự sát có nguồn gốc từ Iran nhằm vào tàu hàng, tàu chiến ở Biển Đỏ và Vịnh Aden từ cuối năm ngoái.
Tên lửa đạn đạo tầm xa thường được phóng ở góc cao, vượt ra khỏi bầu khí quyển Trái Đất, thực hiện hành trình pha giữa trong không gian, sau đó xâm nhập trở lại khí quyển. Trong giai đoạn hồi quyển, đầu đạn tên lửa sẽ tăng tốc và đạt tốc độ cực cao, khoảng 6-8 km/giây, khi lao vào mục tiêu, nên rất khó bị đánh chặn một cách hiệu quả ở pha cuối.
Tên lửa đạn đạo diệt hạm do Houthi phóng được cho là có tầm bắn ngắn và kích cỡ nhỏ hơn, không bay ra khỏi bầu khí quyển. Tuy nhiên, quả đạn vẫn đạt vận tốc đủ cao ở pha cuối để gây khó khăn cho các tàu chiến liên quân nếu chúng không được trang bị tên lửa phòng không phù hợp.
Truyền thông Anh cho biết tàu khu trục HMS Diamond đã khai hỏa tên lửa Aster 30 từ hệ thống phòng không Sea Viper để bắn hạ quả đạn của Houthi. Tổ hợp Sea Viper có khả năng phát hiện, bám bắt tên lửa hành trình, chiến đấu cơ và UAV ở khoảng cách 400 km và tiêu diệt chúng trong phạm vi khoảng 110 km.
HMS Diamond là chiến hạm thứ ba thuộc lớp Type 45, từng được giới chức hải quân Anh mô tả là "tàu khu trục phòng không tốt nhất thế giới". Nó được triển khai tới Biển Đỏ tháng 12 năm ngoái, để tham gia lực lượng do hải quân Mỹ dẫn đầu nhằm chống lại các cuộc tập kích của Houthi vào tuyến hàng hải quốc tế ở vùng biển.
Nhóm vũ trang tuyên bố đây là động thái ủng hộ người Palestine tại Dải Gaza sau khi quân đội Israel mở chiến dịch tại vùng lãnh thổ.
Trước khi lần đầu phá hủy tên lửa đạn đạo hôm 24/4, HMS Diamond đã nhiều lần hạ UAV tự sát của Houthi bằng hệ thống Sea Viper hoặc hải pháo tầm gần 30 mm.
Phạm Giang (Theo Business Insider, Telegraph, NDTV)