Bà Phạm Chi Lan, nguyên Phó chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), thành viên Ban Nghiên cứu của Thủ tướng chia sẻ về câu chuyện phải bán xe, bán đất vì không trả nổi nợ của tập đoàn Mai Linh.
Đây đúng là câu chuyện buồn và đáng tiếc nhưng thực sự là luôn có rủi ro lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam khi mình làm một lĩnh vực, đáng lẽ nên tập trung thì lại đi dàn trải sang các ngành khác không thông thạo. "Bản thân Mai Linh đã có một đội xe tốt cung cấp cho các công ty, hãng thuê rất hiệu quả", bà Chi Lan đánh giá.
- Theo bà, việc Mai Linh lún sâu vào nợ nần như hiện nay có liên quan thế nào đến việc đầu tư vào bất động sản?
- Sai lầm chính của họ là lan sang mảng đất đai, nếu tập trung riêng vào lĩnh vực của Mai Linh thì họ vẫn phát triển vững vàng. Ngay cả khi thị trường có xuống thì nhu cầu về dịch vụ vận chuyển với Mai Linh vẫn lớn, vị trí của họ đã quá tốt để có thể phát triển tiếp.
Câu chuyện này là cái đau cái tiếc, nhưng không chỉ Mai Linh mà nhiều doanh nghiệp khác cũng bị tình trạng tương tự. Đó là những cái chết do nhảy vào bất động sản, nhiều lắm.
![]() |
Bà Phạm Chi Lan cho rằng sẽ rất khó để nhà nước vào cuộc cứu Mai Linh. Ảnh: Hoàng Hà |
- Bà cho rằng sai lầm này khiến họ phải trả giá như thế nào?
- Cái mất lớn nhất của Mai Linh là làm giảm lòng tin của các nhà đầu tư, kể cả đầu tư dạng cho vay vốn, khách hàng trong lĩnh vực họ kinh doanh, tất cả đều nghi ngại. Nhưng giờ Mai Linh cần tập trung vào xử lý, tôi mong hướng giải quyết của họ là rút khỏi bất động sản, tập trung vào ngành mà mình có sức mạnh.
Với doanh nghiệp nào cũng vậy thôi, cần phải tập trung vào chuyên môn của mình. Ngoài ra, một trong những nguyên nhân quan trọng còn bắt nguồn từ sự dẫn dắt của chính sách khi nhà nước có những khuyến khích không đúng làm bất động sản phát triển quá nóng, các doanh nghiệp lao theo đầu cơ, thấy sinh lời nhanh, lớn lại dễ dàng. Chính vì thế, nó lôi kéo nhiều doanh nghiệp nhảy sang như vậy.
Đó là một bài học lớn về chính sách, còn các doanh nghiệp chắc sau này họ rút ra kinh nghiệm, sẽ tỉnh táo hơn và tôi cũng chỉ mong như vậy.
- Theo bà, số phận Mai Linh sẽ đi về đâu?
- Thực tâm tôi mong và hy vọng Mai Linh trụ được, còn có trụ được không hoặc trụ tới bao giờ thì vì không biết nội tình của họ, nợ nần không rõ ra sao, cũng không biết quy mô nợ các lĩnh vực khác nhau thế nào nên chịu không dám nói. Tôi cũng chỉ biết mong và hi vọng như vậy thôi.
Mai Linh là một trong những công ty hình thành từ nhỏ và lớn dần lên. Quá trình phát triển của họ, tôi theo dõi thì thấy rất thích. Các doanh nghiệp trẻ của Việt Nam vượt lên như vậy là rất nỗ lực, còn việc họ lâm vào khó khăn cũng chỉ mới bắt đầu từ mấy năm trở lại.
Đây là bài học lớn cho các doanh nghiệp. Thành công ở đỉnh cao rất cần lưu ý xem xét lại mình thế nào, vì thường đến lúc thành công trong lĩnh vực nhất định, nhiều khi sẽ dẫn tới chủ quan nghĩ mình giỏi trong cái này cũng sẽ giỏi trong cái khác và dễ bị lôi cuốn.
Trên thế giới, người ta cũng đã rút ra bài học này, các tập đoàn lớn bây giờ cũng thế. Lúc thành công là lúc người ta lo nhất, khả năng khi tới đỉnh cao, những người lãnh đạo dễ có cái nhìn chủ quan không tự lượng hết sức mình.
>> Mai Linh lỗ vì trả lãi ngân hàng |
- Bà cho rằng ai sẽ cứu được Mai Linh lúc này?
- Hoàn cảnh này, khả năng nhà nước vào cuộc là rất khó, bởi nhà nước đâu có sức hỗ trợ đến mươi anh lớn như vậy. Hơn nữa, tình trạng này không chỉ diễn ra ở Mai Linh, kể cả doanh nghiệp nhà nước cũng đang gặp phải.
Ngay cả doanh nghiệp nhà nước còn không tán thành việc để nhà nước hỗ trợ, cứu những cái sai của họ nữa là trường hợp như Mai Linh. Hơn nữa, doanh nghiệp nhà nước còn liên quan tới tiền của dân đóng qua thuế, Mai Linh là tập đoàn riêng lại càng khó.
Giải pháp cho Mai Linh lúc này chỉ có thể là họ phải rút khỏi bất động sản, thanh lý bớt tài sản, tập trung vào chuyên môn của mình và hi vọng thôi. Tôi cũng mong họ sẽ vượt qua được giai đoạn khó khăn hiện tại.
- Là một người gắn bó sâu nặng với doanh nghiệp, bà thấy thế nào khi đâu đó lại xuất hiện một điển hình kinh tế bị lún vào nợ nần, đổ vỡ?
- Phải nói cái này đau lắm, nhất là với những người như chúng tôi bao năm góp sức hình thành đội ngũ doanh nghiệp Việt Nam, đau lắm khi từ anh nhỏ tới anh lớn liêu xiêu cả. Tôi cũng rất lo với tình trạng như vậy, các doanh nghiệp nước ngoài sẽ nhảy vào mua lại và lấn át dần doanh nghiệp Việt Nam.
- Cái khó chung của doanh nghiệp Việt Nam so với doanh nghiệp nước ngoài hiện như thế nào?
- Các doanh nghiệp nước ngoài họ không bị tác động vĩ mô nhiều như doanh nghiệp Việt Nam, chí ít không phải vay với lãi suất cao tới trên dưới 20% như doanh nghiệp nội địa. Chưa kể, doanh nghiệp nước ngoài có vốn lớn, nguyên vật liệu đầu vào cung cấp ổn định, không bị ép. Thực sự, họ có nhiều cái hơn mình.
- Còn cái khó riêng của các doanh nghiệp vận tải như Mai Linh là gì?
- Đầu tư vào vận tải ở Việt Nam là vất vả lắm. Giá xăng dầu, phí trước bạ, phí giao thông, mỗi đầu xe cõng 9 thứ thuế phí vẫn đang muốn tăng nữa, cộng thêm lãi vay ngân hàng lớn, thời gian hoàn trả vốn khó hơn nước ngoài. Bên cạnh đó, xe ở Việt Nam lại quá đắt, gấp 3 lần giá trên thế giới.
Cuối cùng, tôi cũng vẫn chỉ mong những doanh nghiệp vận tải như Mai Linh và khối doanh nghiệp Việt nói chung tập trung đầu tư vào lĩnh vực thuận tay của mình để chèo lái qua giai đoạn khó khăn hiện tại.
Theo VTCnews