Chén Thánh (Holy Grail) là một trong những báu vật trong truyền thuyết đến nay vẫn có sức hấp dẫn mãnh liệt đối với nhiều người trên thế giới. Hàng triệu du khách sẵn sàng đổ xô tới một địa điểm khi nơi đó tuyên bố rằng, họ đang cất giữ Chén Thánh để chiêm ngưỡng.
Có ma lực là vậy, nhưng sự thật về chiếc chén quý giá này luôn bị bao phủ bởi một màn sương huyền thoại và không ai có thể biết được chính xác, nó bắt nguồn từ đâu. Từ "grail" trong Holy Grail được dịch nghĩa từ tiếng Latin cổ - cratella, nghĩa là chiếc bình. Tương truyền rằng Chén Thánh có ma thuật, là thứ mà các hiệp sĩ Bàn Tròn lừng danh từng tranh giành.
Tuy vậy, Chén Thánh chỉ thực sự nổi tiếng và được biết đến khi nó xuất hiện trong Bữa Tiệc Ly - nơi chúa Jesus sử dụng để uống rượu. Hàng nghìn năm qua, con người vẫn luôn tìm kiếm chiếc cốc quyền lực này, vì họ tin rằng nó chứa nhiều sức mạnh, có thể giúp trường sinh bất lão hoặc sở hữu sức mạnh bá vương. Nhiều người cũng tin rằng chủ sở hữu Chén Thánh là người có tài năng kiệt xuất. Trong bữa tiệc ly, chúa Jesus cũng dùng quyền phép của mình để biến rượu thành Máu Thánh.
Truyền thuyết cũng kể rằng, Joseph thành Arimathea đã dùng Chén Thánh hứng Máu Thánh khi tẩm liệm chúa Jesus rồi lén đem về Vương quốc Anh, nơi ông ta cất giữ vật thiêng này qua nhiều thế hệ. Cũng có truyện kể rằng, khi Đức Chúa mất, Joseph cũng bị giam cầm trong một lăng mộ và bỏ đói cho đến chết. Nhưng người đàn ông vẫn sống ung dung qua nhiều ngày, do mỗi ngày Chén Thánh đều cung cấp thức ăn và nước sạch cho người sở hữu nó.
Việc tìm kiếm Chén Thánh cũng trở thành một giai thoại độc đáo, đưa tên tuổi vua Arthur của Anh lên tầm cao mới. Chiếc chén này cũng được nhiều danh họa nổi tiếng vẽ lại. Một trong số đó là Jacopo Bassano và Dante Gabriel Rosetti. Chủ nhân của Mona Lisa, Leonardo Da Vinci cũng có bức tranh nổi tiếng là Buổi Tiệc Ly. Tương truyền rằng khi danh họa vẽ xong bức tranh này, nhiều người đã khen ông vẽ Chén Thánh đẹp. Sau đó, Leonardo Da Vinci đã cạo bỏ hình Chén Thánh để mọi người chú ý vào ý nghĩa của bức tranh.
Cũng vì tính huyền bí và sự quá nổi tiếng của mình mà ngày nay trên thế giới, không ít nơi trên thế giới tự nhận họ đang nắm trong tay Chén Thánh huyền thoại. Một trong số đó là nhà thờ San Isidoro ở thành phố Leon, Tây Ban Nha. Khi vừa được các nhà nghiên cứu cho rằng đây là cổ vật ngàn năm xuất hiện trong bữa ăn cuối cùng của Đức Chúa, hàng nghìn du khách thập phương đã đổ về nơi đây để chiêm ngưỡng. Trước số lượng người đến quá đông, nhà thờ đã phải tạm cất vật quý đi cũng như dự kiến xây một phòng trưng bày lớn để phục vụ du khách.
Một nơi khác cũng tự nhận là nơi đang cất giữ báu vật này là làng Weston-under Penyard, ngoại ô Herefordshire, Anh. Nó được để trong nhà bà Fiona Mirylees và bị đánh cắp hồi tháng 7/2014. Nhưng khác với chiếc chén được làm bằng vàng và chạm ngọc tinh xảo như ở San Isidoro, Chén Thánh ở Anh chỉ là một chiếc cốc gỗ có niên đại từ thời trung cổ, và chỉ là những mảnh chén còn sót lại chứ không phải là một hiện vật hoàn chỉnh.
Ngày nay, nhiều du khách yêu thích huyền thoại về chiếc Chén Thánh này vẫn thường tìm đến bản khắc chữ trên công trình Shugborough, hạt Staffordshire, Anh. Người ta cho rằng bản khắc chữ trên công trình này gồm các chữ cái bí ẩn, được các hiệp sĩ dòng đền bí mật khắc như một cách gợi ý về nơi cất Chén Thánh. Hai trong số nhiều người nổi tiếng đã cố gắng giải mã những ký tự này là Charles Dickens và Charles Darwin, nhưng đều thất bại.
Xem thêm Thành phố của Thiên thần và Ác quỷ