Justin Schuble, nhiếp ảnh gia ẩm thực, sống ở Washington DC, Mỹ. Nguồn: BBC.
Vào khoảng 3h chiều ngày thứ năm, chỉ có một vài khách hàng đang ngồi nhâm nhi rượu tại quầy bar ở nhà sang trọng Community, tọa lạc trong trung tâm khu Bethesda, cách thủ đô Washington DC, Mỹ hơn 10 km. Chẳng mấy ai để ý tới Justin Schuble, một thanh niên 22 tuổi, đang loay hoay cân chỉnh chân máy ảnh ở giữa nhà hàng. Bồi bàn mang ra một chiếc hamburger kẹp phô-mai nóng chảy. Schuble ngắm nghía chiếc bánh một hồi, sắp xếp lại những miếng dưa chuột muối, rải những lát hành tây thái mỏng, đổ thêm một chút sốt cà chua và cuối cùng chỉnh lại mấy lá xà lách. Ngay sau đó, một tay Schuble cầm chiếc hamburger còn nóng hổi lên, đưa ngang tầm mắt, cách xa khoảng một sải tay, còn tay kia nắm chặt máy ảnh Sony Alpha A6000 và bắt đầu bấm liên tục. Chắc không dưới vài trăm kiểu.
"Tôi đã quá quen với việc một tay cầm một chiếc sandwich còn tay kia cầm máy ảnh. Cách chụp như vậy tạo cảm giác người cầm máy đang chuẩn bị thưởng thức món ăn. Tôi cũng thử chụp từ trên cao xuống nhưng mọi người thích những bức ảnh như thế này hơn", Schuble cho biết.
Đang theo học năm cuối ngành kinh doanh tại trường đại học Georgetown, thành phố Potomac, bang Maryland, Justin Schuble còn là người sáng lập ra tài khoản DCFoodPorn trên mạng xã hội Instagram. Hiện nay, lượng người theo dõi DCFoodPorn đã lên tới hơn 180.000 người. Một bức ảnh chụp bánh quẩy churro nhúng sô-cô-la có thể thu hút hàng trăm bình luận và hàng nghìn lượt thích.
Khi vào năm thứ nhất đại học, do chán ngán đồ ăn căng-tin, Schuble bắt đầu lang thang khắp các ngõ ngách Washington DC để tìm đồ ăn ngon. Lúc đó cậu tân sinh viên không thể ngờ sở thích chụp ảnh đồ ăn lại giúp cậu nhanh chóng trở nên nổi tiếng trên mạng và kiếm được bộn tiền.
'Vừa tốt gỗ vừa tốt nước sơn'
Phương Tây có thuật ngữ "Food porn", dịch sát nghĩa là ẩm thực thị dâm hay khiêu thực, để chỉ cảm giác hạnh phúc, thậm chí là khoái cảm, khi ngắm những món ăn đẹp.
"Các món ăn đều phải được trình bày đẹp mắt, phải làm cho người ta xúc động, thèm muốn và khoái cảm", thuật ngữ "food porn" lần đầu tiên được nhắc đến trong cuốn "Female Desire" xuất bản năm 1984 của nhà hoạt động vì quyền phụ nữ Rosalind Coward.
Chủ nhà hàng Community, ông Mark Bucher, rất thích thú với ý tưởng bày biện ra những món ăn đẹp, khiến thực khách thèm khát.
"Chúng ta ăn bằng mắt", ông Bucher nói, "Thanh niên bây giờ tiếp nhận thông tin trong một phần triệu giây vì vậy thông tin phải được trình bày thật bắt mắt nếu không họ sẽ chẳng buồn để ý đâu. Hình ảnh đài tưởng niệm Washington giỏi lắm được vài người thích, nhưng một bức ảnh chụp một chiếc bánh hamburger với phô-mai nướng nóng chảy nhận được hàng nghìn lượt thích trên mạng, chính xác là 16.552 lượt thích sau 6 ngày đăng".
"Điện thoại thông minh giờ đã trở thành một phần trong cuộc sống của chúng ta. Chụp ảnh là cách chúng ta thể hiện bản thân và để lưu lại những khoảnh khắc phù du... lưu giữ tinh thần và trái tim của một thứ sẽ sớm biến mất", José Andrés, chủ nhiều chuỗi nhà hàng lớn ở Bethesda cho biết trước kia các đầu bếp không thích khách hàng chụp đồ ăn họ nấu nhưng bây giờ hoàn toàn ngược lại.
Trình bày món ăn là cả một nghệ thuật, theo ông François Dionot, người sáng lập kiêm giám đốc trường dạy nấu ăn thành phố Gaithersburg, bang Maryland.
"Người Pháp chúng tôi vẫn luôn so sánh ẩm thực với tình ái. Cách trình bày món ăn không khác gì so với cách chúng ta quyến rũ nhau. Một món ăn trông đẹp mắt sẽ thu hút, nếu mùi vị tuyệt vời thì nó hấp dẫn gấp đôi và nếu còn ngon miệng nữa thì đó là nghệ thuật. Một đầu bếp vừa nấu ngon vừa trình bày đồ ăn đẹp mắt, nhiều khả năng sẽ giành được sao Michelin", ông Dionot nói. Được ví như Oscar của điện ảnh hay Grammy của âm nhạc, sao Michelin là biểu tượng để đánh giá chất lượng của một nhà hàng.
Sự bùng nổ của mạng xã hội đã tác động mạnh đến "luật chơi" trong ngành ẩm thực. Peter Chang, chủ chuỗi nhà hàng đồ ăn Tàu nổi tiếng ở Bethesda, nhận xét: "Một bức ảnh chụp đẹp không có nghĩa là món ăn đó ngon. Mùi vị không thể phản ảnh qua hình ảnh. Nó có thể giúp kéo thực khách đến ăn nhưng điều gì khiến họ quay trở lại? Chúng tôi tập trung vào chất lượng hơn là vẻ ngoài tuy nhiên vẫn cố gắng cân bằng cả hai thứ đó".
Dù Robert Wiedmaier là một đầu bếp danh tiếng và chỉ chuyên tâm nấu ăn, ông vẫn phải công nhận vợ mình đã đúng khi nói "Đây (nghệ thuật chụp ảnh đồ ăn) chính là tương lai".
"Bà ấy chụp tất cả các món ăn mà tôi nấu. Bà ấy muốn có những bức ảnh đẹp để đăng lên Instagram và Pinterest", ông Wiedmaier nói vợ mình đã sớm nhìn ra sức mạnh của mạng xã hội.
Nghề hái ra tiền
Video quảng cáo bánh pancake đăng trên DCFoodPorn. Nguồn: Instagram.
"Khi tôi mới mở tài khoản DCFoodPorn, tôi chỉ đăng những món mình ăn hàng ngày và dần dần tài khoản Instagram của tôi trở thành nơi mọi người tham khảo (chỗ ăn uống) và họ muốn các món ăn tôi chụp phong phú hơn", Justin Schuble nhớ lại thời điểm khởi nghiệp.
Không nhận là nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp, Schuble tự gọi mình là người thích ăn uống và cho rằng chính cha mẹ đã gieo vào anh niềm yêu thích ẩm thực.
"Chúng tôi ít nấu nướng ở nhà. Cả nhà ra ngoài ăn rất nhiều đồ Á như sushi," Schuble kể nhờ đó mà ngay từ bé anh đã được khám phá các nhà hàng trong vùng với đa dạng các món ăn.
Niềm đam mê ẩm thực kết hợp với nhiếp ảnh đến hoàn toàn tình cờ và tự nhiên.
"Một hôm, thằng bé cầm máy ảnh lên và nói sẽ chụp đồ ăn", mẹ của Schuble nhớ lại, "Tôi mới nói rằng 'Ai sẽ xem các bức ảnh đó của con chứ? Mẹ thấy hơi kỳ quặc'. Và rõ ràng, tôi đã sai".
Khi số lượng người theo dõi DCFoodPorn trên Instagram cán mốc 10.000, Schuble bắt đầu "ngửi thấy" cơ hội kiếm tiền từ nghề này.
"Tôi bắt đầu được các nhà hàng mới đến dùng bữa", Schuble nói. Lúc mới đầu, các nhà hàng không trả tiền mặt cho Schuble mà chỉ mời anh cùng bạn bè quay lại nhà hàng dùng bữa và thử thực đơn mới. Nhưng sau một thời gian, các nhãn hiệu như cửa hàng ăn nhanh McDonald’s và hãng bia Modelo Mexican Beer bắt đều thuê anh quảng cáo cho sản phẩm của họ trên Instagram.
"Tôi thường tính phí từ 1.000-2.000 USD mỗi lần đăng lên mạng xã hội. Giá cả tùy thuộc vào nhà hàng muốn tôi đăng ảnh hay video".
Vào tháng 12/2015, lần đầu tiên báo chí biết đến Schuble và viết bài về anh. Tài khoản DCFoodPorn được xếp vào danh sách những tài khoản ẩm thực trên Instargram đáng theo dõi nhất trên thế giới.
"Tôi không giả vờ mình là một nhiếp ảnh gia cừ khôi. Chỉ là tôi có con mắt nghệ thuật và biết rắp nối những chi tiết lại với nhau". Đồ nghề chính của Schuble là chiếc máy ảnh kỹ thuật số Sony trị giá khoảng 800 USD và một vài ống kính rời. Thi thoảng, với điều kiện ánh sáng tự nhiên tốt, anh sẽ dùng iPhone 7 Plus.
Schuble cho biết trong năm nay dự kiến anh có thể kiếm được 75.000 USD từ việc chụp đồ ăn. Và sau khi tốt nghiệp đại học, Schuble sẽ tận dụng tấm bằng chuyên ngành tài chính và tiếp thị để phát triển DCFoodPorn hơn nữa. Anh dự tính sẽ mở rộng việc kinh doanh, biến DCFoodPorn thành một công ty chuyên thiết kế nội dung về ẩm thực, đời sống và du lịch.
An Hồng