Joshua Wheeler. Ảnh: US Army
Lầu Năm Góc hôm qua thông báo đặc nhiệm Mỹ hy sinh trong chiến dịch giải cứu con tin ở Iraq hai ngày trước được xác định là Joshua Wheeler, 39 tuổi. Theo lời kể của đồng đội, khi cuộc đấu súng giữa lực lượng đặc nhiệm Mỹ và dân quân người Kurd với Nhà nước Hồi giáo (IS) nổ ra tại một nhà tù của quân khủng bố, Wheeler đã dũng cảm lao lên giữa làn đạn để bảo vệ những người tham gia nhiệm vụ và đảm bảo thành công của chiến dịch. Ông là lính Mỹ đầu tiên tử trận trên chiến trường Iraq kể từ khi quân đội Mỹ rút khỏi nước này vào năm 2011.
Theo New York Times, Wheeler là một người lính dạn dày kinh nghiệm với 14 lần tham gia các chiến dịch ở cả Iraq và Afghanistan.
Sinh ra tại một khu vực hẻo lánh, kinh tế kém phát triển của bang Oklahoma, Mỹ, Wheeler phải trải qua thời thơ ấu đầy khó khăn và trưởng thành với rất ít lựa chọn trong cuộc sống. Nhập ngũ là một trong những lựa chọn hiếm hoi đó.
"Thanh niên ở đây nếu không học đại học thì một là ra làm việc ở giàn khoan dầu, hai là nhập ngũ", Jack Shamblin, chú của Wheeler, cho biết. "Quân đội rất phù hợp với nó. Nó luôn tràn trề sinh lực và muốn giúp đỡ mọi người. Công việc đó giúp nó thấy toại nguyện".
Sau khi gia nhập quân đội, ông từng bước chứng mình được bản thân là người có tố chất phù hợp với công việc này. Trong quá trình phục vụ, ông giành nhiều huân huy chương danh giá và được tuyển chọn vào lực lượng tinh nhuệ Delta.
"Wheeler luôn hãnh diện về công việc của mình. Nó lúc nào cũng tự hào vì là một quân nhân", Elizabeth Brown, cô của Wheeler, vừa khóc vừa hồi tưởng về cháu trai.
Bản năng bảo vệ của Wheeler xuất hiện từ khi còn nhỏ. Là anh cả trong một gia đình với nhiều bất ổn, ông sớm phải lãnh trách nhiệm lo cơm ăn áo mặc cho những đứa em.
Diane, mẹ của Wheeler, đã ly dị hai đời chồng, đều là những vũ phu. Bà có hai con trai với người chồng đầu tiên và ba con gái với người thứ hai. Bà qua đời năm ngoái ở tuổi 60.
Rachel Quackenbush, một trong những cô em gái của Wheeler, chia sẻ hình ảnh cha mẹ dường như "không tồn tại trong tâm trí cô". Cả nhà sống chủ yếu nhờ trợ cấp của chính phủ. Chính anh cả Wheeler là người giữ cho gia đình không tan nát.
Ông chăm lo cho những đứa em của mình từng bữa ăn, mua sắm quần áo tươm tất, cố gắng để các em đều được đến trường. Thậm chí ông còn đảm nhận cả việc thay tã lót cho em.
Sớm ý thức được trách nhiệm lớn lao, ông nhận đủ loại công việc bán thời gian như lợp mái nhà hay làm tại các trang trại việt quất để có thêm chút tiền trang trải cuộc sống.
Quackenbush, 30 tuổi, nhớ lại một lần về thăm nhà của anh cả khi cô còn nhỏ. Wheeler thấy tủ đồ ăn trống trơn bèn xách súng đi săn và đem về cả một con hươu. "Anh ấy nấu bữa tối bằng thịt hươu cho chúng tôi", cô kể.
Wheeler tốt nghiệp trường trung học Muldrow vào năm 1994. Mọi người trong trường không hề hay biết về những rắc rối gia đình mà ông gặp phải.
"Cậu ấy rất vui tính, phải nói là nghịch ngợm mới đúng, nhưng luôn thể hiện là một người bạn đáng tin cậy", April Isa, bạn cùng lớp năm xưa của Wheeler nay là giáo viên tiếng Anh ở trường Muldrow, cho hay. "Bạn bè trong lớp thường chia bè phái nhưng cậu ấy không chơi riêng với hội nào. Cậu ấy hòa đồng với tất cả mọi người".
Wheeler nhập ngũ năm 1995 và chỉ sau hai năm đã được tuyển chọn vào lực lượng đặc công của quân đội Mỹ. Năm 2004, ông được điều chuyển đến đơn vị đặc nhiệm đóng tại khu quân sự Fort Bragg, Bắc Carolina. Về sau, ông gia nhập lực lượng Delta, đơn vị cực kỳ tinh nhuệ, được tuyển chọn kỹ lưỡng để thực hiện các sứ mệnh nguy hiểm nhất của quân đội Mỹ.
"Cậu ấy luôn tập trung cao độ và hiểu rõ nhiệm vụ của mình", một sĩ quan từng là cấp trên của Wheeler nhận xét. "Khó có thể miêu tả chính xác về những chàng lính này. Họ lầm lỳ, sống nội tâm, nhưng lại vô cùng thiện chiến".
"Ông ấy là người mà bạn có thể tin tưởng đặt trọn mạng sống của mình", một đồng đội của Wheeler nói.
Wheeler có hai đời vợ. Ông có ba con trai với người vợ đầu. Sau khi tái hôn với người vợ hiện tại vào 2013, họ nhận nuôi thêm một bé trai.
"Cậu ấy không bao giờ nói cụ thể về những nơi đã đến, những việc đã làm, nhưng có thể dễ dàng nhận thấy cậu ấy yêu công việc của mình như thế nào", ông Shamblin nói. "Mặc dù trải qua nhiều cuộc chiến cam go nhưng từ cậu ấy luôn toát ra một cảm giác ân cần, thân thiện".
Trong những lần được về nước, bất kể là ở quê hương Oklahoma hay doanh trại North Carolina, ông luôn dành thời gian cho các con và gia đình.
Quackenbush kể, mỗi lần chuẩn bị tham gia một chiến dịch mới, anh cô đều nói là đi tập huấn. Nhưng cô biết đó không phải sự thật. "Anh ấy là hiện thân cho sự kỳ diệu của cuộc sống", cô nói. "Anh ấy xuất phát từ con số không để rồi tạo nên sự vĩ đại".
Gia Quang