Văn phòng Cảnh sát trưởng hạt Sagadahoc ngày 30/10 công bố hồ sơ vụ án, cho biết gia đình của Robert Card đã liên lạc với giới chức từ ngày 3/5 để bày tỏ lo ngại về sức khỏe tâm thần và quyền tiếp cận vũ khí của Card, hơn 5 tháng trước khi người đàn ông 40 tuổi này thực hiện vụ xả súng khiến 18 người thiệt mạng ở thành phố Lewiston, bang Maine.
Vợ cũ của Card khi đó nói với cảnh sát rằng anh ta "gần đây thu thập 10-15 khẩu súng từ nhà anh trai". Con trai lớn của Card cho biết cha mình bắt đầu nghe thấy những giọng nói trong đầu từ tháng 1 và bày tỏ nỗi lo ngại khi ông vẫn được sở hữu súng.
"Trong quá trình lắp máy trợ thính vì mất thính lực nghiêm trọng do thường xuyên tiếp xúc tiếng súng, Card bắt đầu nghe thấy những giọng nói trong đầu chỉ trích mình, khiến tâm trí quay cuồng. Gia đình đã cố trấn an những không thể thuyết phục Card", Kaite, chị dâu Card, cho biết.
Ngày 5/8, Card đến cửa hàng súng gần Lewiston để nhận một thiết bị giảm thanh đã đặt mua trên mạng. Nhưng khi người đàn ông này trả lời "từng bị xác định có vấn đề tâm thần", nhân viên cửa hàng đã từ chối giao nòng giảm thanh cho anh ta.
Đến tháng 9, căn cứ quân sự Saco, nơi Card phục vụ với tư cách trung sĩ dự bị, gửi email cho sở cảnh sát Sagadahoc đề nghị kiểm tra Card. Trong email, căn cứ quân sự Saco cảnh báo "người đàn ông này có thể thực hiện một vụ xả súng". Card từng đe dọa xả súng ở căn cứ, song vẫn được sở hữu súng hợp pháp và tập bắn thường xuyên.
Sở cảnh sát Sagadahoc sau đó cử nhân viên đến kiểm tra nhà Card lần đầu tiên vào ngày 15/9, nhưng Card không có nhà. Văn phòng cảnh sát sau đó phát cảnh báo "Hồ sơ 6", yêu cầu các quan chức trị an công cộng để mắt tới Card, nêu rõ "sẽ nguy hiểm nếu tiếp cận người đàn ông này".
Đây là loại cảnh báo được sử dụng để tìm người mất tích hoặc tìm những cá nhân mà cảnh sát đang cố xác định tung tích, có thể được đưa ra từ bất kỳ cơ quan hành pháp nào ở bang Maine. Những cảnh báo này được đưa ra hàng ngày, với tần suất lớn.
Ngày 16/9, hai cảnh sát đến kiểm tra nhà Card. Xe của Card đậu bên ngoài, nhưng không ai mở cửa. Hai cảnh sát này sau đó liên lạc với chỉ huy đơn vị của Card ở căn cứ Saco. Chỉ huy này cho hay Card "không còn sở hữu bất kỳ vũ khí nào từ đơn vị".
"Đơn vị cũng đang cố gắng điều trị cho Card, tốt nhất là để anh ta có thời gian riêng", văn phòng cảnh sát Sagadahoc dẫn lại lời người chỉ huy. Đơn vị này được cho là đang cố gắng thuyết phục Card giải ngũ, với điều kiện phải điều trị tâm lý.
Một ngày sau, một cảnh sát liên lạc được với anh trai Card. Người này nói những vũ khí mà Card có thể sử dụng được cất trong tủ đựng súng ở trang trại của gia đình và mọi người đang lên kế hoạch di dời số vũ khí này.
Sĩ quan trên đã yêu cầu gia đình liên hệ lại nếu cảm thấy Card có thể gây nguy hiểm cho bản thân hoặc cho người khác, hoặc cần được đánh giá tâm lý.
"Chúng tôi tin rằng đã hành động phù hợp và tuân theo các thủ tục để tiến hành nỗ lực xác định vị trí, kiểm tra sức khỏe Card", tuyên bố từ văn phòng cảnh sát có đoạn. Trong khi đó, Cục Cảnh sát Liên bang (FBI) khẳng định chưa từng nhận cảnh báo nào về Card.
Card được xác định là người đã thực hiện vụ xả súng ở nhà hàng và sân chơi bowling thành phố Lewiston, bang Maine tối 25/10, khiến 18 người chết, 13 người bị thương, đánh dấu vụ xả súng đẫm máu nhất ở bang này.
Ngày 27/10, lực lượng hành pháp phát hiện thi thể Card tại trung tâm tái chế Maine. Nghi phạm đã tự sát bằng súng, kết thúc cuộc truy lùng kéo dài 48 giờ. Hiện chưa rõ động cơ xả súng của Card.
Số vụ xả súng ở Mỹ tăng lên từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát năm 2020, với 647 vụ năm 2022. Năm 2023, con số này có thể tăng lên 679. Vụ xả súng chết chóc nhất ở Mỹ xảy ra năm 2017, khi kẻ tấn công nhắm vào lễ hội âm nhạc đồng quê ở Las Vegas và giết 58 người.
Mỹ cuối tuần trước tiếp tục ghi nhận nổ súng ở nhiều bang như Texas, Indiana, Kansas, Florida làm ít nhất 8 người thiệt mạng và hơn 50 người bị thương.
Đức Trung (Theo Washington Post)