Thời gian khoảng một, hai năm đổ lại đây, tôi thấy có nhiều vấn đề về nội dung cải cách chương trình giáo dục được đề cập.
Tiêu biểu là "trường học loay hoay không biết cách sắp xếp giáo viên như thế nào", hay "người cũ - nội dung mới, giáo viên không kịp tập huấn chương trình mới", hay thậm chí có bài báo với tiêu đề "một giáo viên phải dạy hai, ba môn trong một ngày, không biết đường nào mà lần".
Cải cách giáo dục là một việc không đơn giản có thể giải quyết trong ngày một ngày hai. Không đơn giản chỉ là biên soạn ra một chương trình đào tạo mới rồi sau đó cho đổi sách giao khoa là xong câu chuyện. Không, nó cần một quá trình rất dài.
Vậy thì, quá trình này dài bao lâu và phải đi như thế nào? Tôi nghĩ rằng quá trình này không thể ít hơn 15 năm ròng. Tại sao lại như vậy nhỉ?
Hãy thử hình dung rằng các bạn đang sống trong ngôi nhà của mình đã hai ba chục năm trời, rồi bỗng nhiên vào một ngày đẹp trời các bạn muốn sửa ngôi nhà đó thành một ngôi nhà mới với kiến trúc hoàn toàn mới. Thế là các bạn đi thuê một công ty thiết kế xây dựng vẽ cho các bạn một bản thiết kế đẹp tuyệt vời.
>> Sự thấu cảm và lòng trắc ẩn trong giáo dục
Nhưng, bây giờ sửa từ đâu? Bắt đầu từ tầng mấy? Trình tự nên làm như thế nào đây? Bắt buộc phải theo trình tự các bạn ạ. Có người nghĩ rằng sẽ bắt đầu từ "tầng một"; vâng, nghe thì có vẻ hợp lý đấy, nhưng còn phần móng thì như thế nào nhỉ?
Sửa nhà cũng giống như cải cách giáo dục vậy. Các vị không thể đùng một cái nhảy vào thay đổi chương trình dạy - học của lớp 1, hay lớp 6, hay lớp 10 được.
Phải bắt đầu từ khâu đầu vào, đó chính là hệ thống đào tạo sư phạm của chúng ta, chính là hệ thống cung cấp lực lượng giáo viên cho nền giáo dục nước ta. Sau khi đã hoàn tất quá trình thay đổi cho "đầu vào" rồi, thì khi đó ta mới tiến hành bắt đầu thay đổi từ lớp 1 (lưu ý là chỉ lớp 1 thôi) và cứ thế sau mỗi năm chúng ta sẽ nâng dần lên 1 lớp, và rồi cứ thế cho đến lớp 12.
Như vậy thì ít nhất cũng phải cần đến 15-16 năm cho quá trình chuyển đổi này. Một con suối, nước sạch hay bẩn là do đầu nguồn quyết định. Cho dù chúng ta có làm bất cứ điều gì ở phía hạ nguồn đi chăng nữa, mà trong khi thượng nguồn vẫn tiếp tục "gây ô nhiễm" thì kết quả thì cuối cũng vẫn chỉ là một dòng suối không trong sạch mà thôi.
Trinh Dien
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.