Thông tin về quyết định bổ nhiệm đặc phái viên ASEAN về Myanmar được Thủ tướng Hun Sen đưa ra khi phát biểu tại lễ khánh thành khách sạn mới ở thủ đô Phnom Penh hôm 15/12. Hun Sen nói rằng ông không chắc ASEAN hay Campuchia có thể giải quyết các vấn đề của Myanmar, nhưng ông cần phải thử.
Campuchia hồi tháng 10 tiếp nhận chức Chủ tịch luân phiên ASEAN năm 2022. Ngoại trưởng Prak Sokhonn khi đó nói rằng nước này luôn sẵn sàng hỗ trợ ASEAN giải quyết khủng hoảng Myanmar và sẽ nỗ lực tìm giải pháp khi đảm nhận vị trí Chủ tịch ASEAN.
Myanmar rơi vào khủng hoảng sau khi thống tướng Min Aung Hlaing lật đổ chính phủ dân cử vào tháng 2 với cáo buộc xảy ra gian lận trong tổng tuyển cử năm 2020. Chính quyền quân sự Myanmar cam kết tổ chức bầu cử trong tương lai và tình trạng khẩn cấp sẽ kết thúc vào tháng 8/2023. Tuy nhiên, các cuộc biểu tình phản đối đảo chính kéo dài và leo thang trong năm qua, dẫn đến nhiều cuộc đụng độ giữa người dân với lực lượng an ninh.
Theo chính quyền quân sự Myanmar, hơn 70 quân nhân và 93 cảnh sát nước này đã thiệt mạng kể từ khi nổ ra cuộc đảo chính. Trong khi đó, nhóm quan sát địa phương nói rằng hơn 1.100 người dân ở Myanmar đã chết trong các cuộc biểu tình hậu đảo chính.
Trong năm Brunei làm Chủ tịch luân phiên ASEAN 2021, lãnh đạo chính quyền quân sự Myanmar không được tham dự hai sự kiện quan trọng gồm Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 38 và 39 hồi tháng 10 và Hội nghị cấp cao ASEAN - Trung Quốc kỷ niệm 30 năm quan hệ đối thoại tháng trước. Quyết định được đưa ra sau khi Myanmar không đồng ý để đặc phái viên ASEAN khi đó là Erywan Yusof, Ngoại trưởng thứ hai của Brunei, gặp cựu cố vấn nhà nước Aung San Suu Kyi.
ASEAN đã nỗ lực thực hiện vai trò hòa giải trong cuộc khủng hoảng Myanmar. Hồi tháng 4, khối đạt đồng thuận 5 điểm nhằm khôi phục ổn định cho Myanmar, nhưng chính quyền quân sự nước này được cho là không nghiêm túc thực thi thỏa thuận.
Hun Sen đầu tháng này tuyên bố sẽ thăm chính thức Myanmar ngày 7-8/1, trở thành lãnh đạo nước ngoài đầu tiên đến Myanmar từ sau đảo chính. Theo ông, lãnh đạo chính quyền quân sự Myanmar có quyền tham dự các cuộc họp cấp cao ASEAN.
Huyền Lê (Theo AP)