Theo quy định mới thì năm 2026 (tức 57 tuổi) tôi mới đến tuổi nghỉ hưu. Luật sư có thể giải đáp giúp tôi vấn đề như sau:
1. Nếu tôi xin nghỉ không lương hoặc xin tạm hoãn hợp đồng lao động 5 năm từ giờ cho tới năm 2026 (tức là nghỉ cho tới lúc đủ tuổi hưu), lương hưu của tôi có được tính dựa trên 5 năm cuối (2021-2026) không đi làm hay dựa trên 5 năm cuối còn đi làm (2016-2021)?
2. Tới năm 2026, tôi chính thức nhận lương hưu thì có bị trừ 2% mỗi năm nghỉ trước hưu không (5 năm nghỉ không lương x 2% = 10%), nghĩa là tôi chỉ nhận được lương hưu theo mức 65% (75% – 10% = 65%) phải không?
Luật sư tư vấn
Mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội để tính lương hưu sẽ căn cứ vào khoản 1 và khoản 2 điều 62 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014.
Vì chị không trình bày rõ là chị làm việc theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định hay do người sử dụng lao động quyết định, do đó, tôi chia thành 2 trường hợp.
Trường hợp 1: Người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định có toàn bộ thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương này thì tính bình quân tiền lương tháng của số năm đóng bảo hiểm xã hội trước khi nghỉ hưu như sau:
- Tham gia bảo hiểm xã hội trước ngày 1/1/1995 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 5 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
- Tham gia bảo hiểm xã hội trong khoảng thời gian từ ngày 1/1/1995 đến ngày 31/12/2000 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 6 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
- Tham gia bảo hiểm xã hội trong khoảng thời gian từ ngày 1/1/2001 đến ngày 31/12/2006 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 8 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
- Tham gia bảo hiểm xã hội trong khoảng thời gian từ ngày 1/1/2007 đến ngày 31/12/2015 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 10 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
- Tham gia bảo hiểm xã hội từ ngày 1/1/2016 đến ngày 31/12/2019 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 15 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
- Tham gia bảo hiểm xã hội từ ngày 1/1/2020 đến ngày 31/12/2024 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 20 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
- Tham gia bảo hiểm xã hội từ ngày 1/1/2025 trở đi thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của toàn bộ thời gian.
Trường hợp 2: Người lao động có toàn bộ thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì tính bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của toàn bộ thời gian.
Căn cứ điều 56 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 và tình hình thực tế của chị (nghỉ trước 5 năm, đủ điều kiện về thời gian tham gia bảo hiểm xã hội, đợi đến lúc đủ tuổi nghỉ hưu mới hưởng lương hưu) thì mức lương hưu của chị vẫn sẽ là 75% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.
Chỉ khi nào chị nghỉ hưu trước tuổi và yêu cầu được nhận lương hưu liền thì mới bị trừ 2% cho với mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi.
Luật sư Phạm Thanh Hữu
Đoàn luật sư TP HCM