Tiếng Anh là ngôn ngữ lịch sự nhưng cũng gây cho bạn nhiều rắc rối trong việc phân biệt và sử dụng các từ xưng hô. "Madam", "Mrs" hay "Miss", trang FluentU sẽ giới thiệu bạn một số cách dùng và phân biệt của những từ xưng hô này.
Xưng hô trong môi trường công việc, xã giao
Trong môi trường văn phòng, công việc, sử dụng những từ xưng hô lịch sự là cần thiết. Bạn cần nhớ, một số ngành nghề nhất định có chức danh riêng, chẳng hạn bác sĩ (doctor), giáo sư (professor). Bạn nên sử dụng những từ xưng hô này ngay cả khi họ là đồng nghiệp của bạn.
- Mr + họ: Lời chào sử dụng với nam giới. "Good morning, Mr. Clark!" (Chào buổi sáng, ông Clark!)
- Mrs + họ: Đây là lời chào dành cho phụ nữ đã kết hôn hoặc góa chồng. "How are you, Mrs. Smith?" (Bà có khoẻ không, bà Smith?)
- Miss + tên/họ: Lời chào trang trọng dùng với phụ nữ chưa lập gia đình. Nếu mối quan hệ xã giao, công việc, bạn có thể chào họ của họ, thân thiết hơn dùng tên. Chẳng hạn: "Hello, Miss Young!" hoặc "Hello, Miss Nancy!".
- Doctor + họ: Lời chào này được dùng khi bạn đang nói chuyện với một bác sĩ y khoa hoặc người có bằng tiến sĩ. "See you tomorrow, Dr. Jones!" (Hẹn gặp lại ngày mai, bác sĩ/tiến sĩ Jones).
- Professor + họ: Trong môi trường đại học, hầu hết sinh viên sẽ nói chuyện với giáo sư của mình theo cách này, thay vì dùng Mr hay Mrs. Ví dụ: "I have a class with Professor Williams today." (Hôm nay tôi có lớp học với Giáo sư Williams).
Xưng hô với bạn bè và các thành viên trong gia đình
Khi nói chuyện với những người này, bạn có thể sử dụng lời chào thân mật hơn. Biệt hiệu và các danh xưng cũng góp phần thể hiện tình cảm của người nói. Chẳng hạn, "sir" và "madam" được trẻ em ở niềm Nam nước Mỹ dùng khi xưng hô với bố mẹ. Dưới đây là một số từ xưng hô được dùng trong hoàn cảnh thân thiết.
- Honey: Lời chào thân mật được người lớn sử dụng để xưng hô với trẻ em hoặc người yêu trò chuyện với nhau, được hiểu là "bé yêu" hoặc "anh yêu", "em yêu".
- Sweetie: Giống "honey" nhưng "sweetie" hay được những người yêu nhau sử dụng hơn. Ngoài hai từ này, "baby" cũng có nghĩa và cách dùng tương tự.
- Buddy: Thường được dùng để chỉ một người bạn nam, một đứa trẻ hoặc thú cưng.
- Sir: Thuật ngữ để chỉ một người đàn ông trưởng thành, đứng sau "yes" hoặc "no". Ví dụ: "Would you like a glass of water?" - "Yes sir, thank you!" (Cậu có muốn uống cốc nước không? - Vâng, thưa ngài, cảm ơn).
- Madam: Như "sir" nhưng dùng với phụ nữ. Chẳng hạn: "Did you have a good day?" - "Yes ma’am, how about you?" (Cháu đã có một ngày tốt lành chứ? - Vâng, thưa bà, còn bà thì sao?).
Nếu gặp người lạ ở nơi công cộng, bạn cũng có thể dùng "sir", "madam" kèm theo các cụm từ "Excuse me" hoặc "Sorry" ở phía trước.
Giao tiếp với người có thẩm quyền
Tiếng Anh có nhiều từ được dùng để xưng hô với người có thẩm quyền, tùy thuộc vào địa vị hoặc chức vụ của họ. Các chính trị gia, nhà lãnh đạo cộng đồng hay những nhân vật chủ chốt trong giáo phái đều có chức danh riêng. Tuy nhiên, nếu đã thân thiết với họ, bạn cũng có thể dùng danh xưng thân thiết hơn như ở mục trên.
- President + họ: Lời chào trang trọng dành cho lãnh đạo của một tổ chức hoặc Tổng thống Mỹ. Ví dụ: President Trump (Tổng thống Trump).
- Senator + họ: Vẫn phong thái trang trọng, lời chào này dành cho một thành viên của Thượng viện Mỹ. Chẳng hạn: Senator Alexander (Thượng nghị sĩ Alexander)
- Officer + họ: Chức danh chính thức dành cho cảnh sát, dùng cho cả nam và nữ. Ví dụ: Officer Jones (Sĩ quan Jones).
- Father + họ/tên: Đây là chức danh dành cho linh mục công giáo, được dùng cả với họ và tên của họ.
Giao tiếp trong văn bản
Cách dùng phổ biến nhất của những văn bản trang trọng chính là email. Mở đầu email luôn là lời chào dành cho người nhận, bạn nên phân biệt được mình viết cho tổ chức hay cá nhân, chức vụ họ ra sao để viết chính xác.
Hầu hết thư hoặc email đều bắt đầu bằng cụm từ; "Dear + Mr./Mrs./Miss + tên", sau đó là dấu phẩy. Ví dụ: "Dear Dr. Brown/ Dear Nancy/ Dear Mrs. Jones". Ngoài ra, hiện nay việc bắt đầu email bằng các từ "Hi/ Hello + tên" cũng được chấp nhận.
Thanh Hằng (Theo FluentU)