Sá sùng, chim sâm cầm, tổ yến... là những món ăn "sơn hào hải vị" được người dân cung tiến vua chúa xưa kia.
1. Sá sùng, thần dược của đàn ông
Sá sùng, trùng biển hay sâu cát là đặc sản độc đáo của vùng biển, đặc biệt ở Nha Trang, Quảng Ninh... Do có rất nhiều công dụng như bổ thận, tráng dương, tăng cường bản lĩnh đàn ông nên sá sùng được nhiều người săn lùng. Những đồn thổi về loài sinh vật biển có bề ngoài giống giun đất được gắn mác "thần dược" khiến giá của sá sùng đắt như vàng.
Tuy nhiên ít ai biết đây cũng là món ăn được cung tiến cho vua chúa xưa kia. Loài sinh vật thân mềm này sống tại những bãi cát ven biển và được khai tháng từ tháng 3 đến 7. Giá một kg sá sùng từ 3,5 đến 4 triệu đồng, có thể mua ở các nhà hàng ở Quảng Ninh.
2. Gà Đông Tảo
Tương truyền xưa kia người dân ở Khoái Châu (Hưng Yên) thường dùng gà Đông Tảo để cúng tế, hội hè, hay tiến vua bởi mùi vị thơm ngon đặc biệt. Gà Đông Tảo có có thân hình to lớn, chân to nặng, xù xì, bao quanh chân là một lớp vảy da sần sùi... chỉ được nuôi ở Việt Nam mà không tìm thấy ở đâu trên thế giới.
Phần thịt gà ngọt với khối lượng thịt ức nhiều, đỏ hồng, bắp đùi có nhiều bó cơ cuồn cuộn, không có gân, không dai, ăn rất ngon. Giá mỗi kg khá cao, khoảng từ 600.000 đến 1 triệu đồng. Các thực khách sành ăn dễ dàng tìm thấy ở các quán ăn tại Hà Nội hay Hưng Yên.
3. Cá Anh Vũ
Thịt Anh Vũ trắng, thơm ngon hơn bất kỳ loại cá nào. Theo sử sách, một ngư dân vào thời Hùng Vương thứ 3 đã bắt được một con cá lạ, mình vảy xanh óng ánh, bụng vẩy trắng, vây đỏ, môi giống môi lợn ở khu vực ngã ba sông Việt Trì, nên đã đem tiến vua. Khi ăn, nhà vua thấy thịt ngọn đậm, thơm hơn hẳn các loại cá khác... Cho rằng đây là một loại cá hiếm nên chỉ dụ người dân khi bắt được cá phải đem tiến vua.
Trong con cá Anh Vũ, phần ăn ngon nhất là khối sụn môi, ăn rất giòn. Loài cá này sống ở vùng nước trong, ăn rong rêu và tảo. Để săn được loài cá này mất rất nhiều công sức, nên số thực khách được thưởng thức món cá chỉ đếm trên đầu ngón tay.
Có thể tìm món cá Anh Vũ trong một số nhà hàng ở thành phố Việt Trì (Phú Thọ). Một số nhà hàng ở Hà Nội cũng săn loài cá quý hiếm này, giá 2-3 triệu đồng.
4. Sâm cầm
Sâm cầm một món ăn được xếp vào hàng cao lương mỹ vị. Tương truyền, vì ăn củ nhân sâm ở trên núi Trường Bạch xứ Cao Ly phương Bắc mà con chim này thành sản vật để tiến vua chúa ngày xưa. Đây là loài chim nhỏ, thân bầu, nặng chỉ gần một kg, mắt đỏ, mỏ nhọn màu vàng nhạt, mào màu trắng ngà.
Nhiều tài liệu ghi chép lại sâm cầm là sản vật ở vùng Hồ Tây, Hà Nội từ năm Tự Đức. Chim thường sống ở ao hồ, nơi có nhiều thủy sinh nên được biết đến là một loại thực phẩm quý, thịt chim mềm, màu đỏ tươi và chế biến thành rất nhiều món ăn rất ngon, bổ nên được nhiều thực khách ngày nay săn tìm.
Do khai thác nhiều nên số lượng chim sâm cầm ngày nay rất hiếm, giá khoảng gần 2 triệu đồng một kg.
5. Cá chìa vôi
Thịt cá chìa vôi rất thơm ngon và là nguồn cung cấp nhiều chất đạm, ít chất béo... nên được rất nhiều người sành ăn ưa thích.
Loài cá này sống ở vùng nước xoáy, nước lợ có hình dáng giống như cá điêu hồng. Tuy nhiên cá có vảy màu vàng óng và thân dày mình hơn. Cá chìa vôi được giới sành ăn săn tìm với mức giá từ 1,3 triệu đồng một kg.
6. Yến sào
Yến sào là tổ của chim yến, được làm hoàn toàn từ nước dãi của chim yến. Do giá cả đắt đỏ nên ngày nay chỉ những người có điệu kiện mới có khả năng mua được.
Yến sào có thể được chế biến thành nhiều món ngon trứ danh như nước yến, huyết yến, chè yến, súp yến. Có thể mua nhiều nhất ở Khánh Hòa, nơi chim yến làm tổ nhiều nhất ở Việt Nam với giá khoảng 4,5 triệu đồng 100g.
Anh Phương