Hôm 22/2, Tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải (AMTI) trực thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế Mỹ (CSIS) công bố một đồ họa thể hiện khả năng chống tiếp cận/chống xâm nhập khu vực (A2/AD) ngày càng tăng của Trung Quốc ở Biển Đông.
Theo chuyên gia phân tích quốc phòng Tyler Rogoway của Foxtrotalpha, chỉ cần nhìn bằng mắt thường, có thể thấy Trung Quốc đang tạo ra những vùng kiểm soát chồng lấn trên một khu vực rộng lớn ở Biển Đông.
Đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, một trong số các đảo ở khu vực bắc Biển Đông bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép và ưu tiên phát triển nhanh, đã được trang bị các tên lửa phòng không HQ-9 và chiến đấu cơ J-11 cũng như tiêm kích bom JH-7. Đây là các động thái đã được nhiều chuyên gia phân tích quốc phòng dự báo nhiều năm trước và có thể là dấu hiệu cho những bước quân sự hóa tiếp theo của Trung Quốc trên các tiền đồn phi pháp ở khắp Biển Đông.
Mới đây, có bằng chứng cho thấy Trung Quốc đang lắp đặt trái phép một trạm radar mảng pha cao tần trên đá Châu Viên, một trong những đảo nhân tạo Trung Quốc bồi đắp phi pháp nằm ở khu vực trung tâm phía nam Biển Đông. Loại radar kiểu này được cho là có thể phát hiện máy bay và tàu thuyền từ khoảng cách xa vượt đường chân trời, và trên lý thuyết có khả năng phát hiện một số máy bay tàng hình trong một số trường hợp nhất định.
Sự xuất hiện của các loại radar cao tần hiện đại như vậy ngày càng chứng tỏ Trung Quốc đang tích cực triển khai chiến lược A2/AD ở Biển Đông, giới phân tích đánh giá.
Những động thái này diễn ra sau khi Trung Quốc đưa vào hoạt động đường băng dài hơn 3000 m trên đá Chữ Thập, đảo nhân tạo lớn nhất trong dự án xây đảo phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông. Đường băng trên đá Chữ Thập đủ dài để các oanh tạc cơ hạng nặng và máy bay vận tải của Trung Quốc có thể cất hạ cánh.
Các chuyên gia thuộc CSIS gọi những vùng kiểm soát của các vũ khí chống tiếp cận mà Trung Quốc triển khai đến Biển Đông là "các vòng tròn đe dọa". Nhiều khả năng những vòng tròn này sẽ tiếp tục được mở rộng, tạo ra một khu vực kiểm soát chồng lấn lớn được hỗ trợ bởi các tên lửa phòng không và diệt hạm cũng như các chiến đấu cơ và máy bay tấn công, trinh sát trên biển, chuyên gia Rogoway nhận định.
Duy Sơn