Có nhiều lý do để quyết định chuyển từ xe xăng sang xe điện. Xe điện (EV) chạy êm hơn, chi phí vận hành thấp hơn, lượng khí thải ít hơn. Tuy nhiên, không phải tất cả các xe điện và xe plug-in đều tạo ra như nhau. Các đầu cắm sạc hoặc loại phích cắm tiêu chuẩn lại khác nhau giữa các khu vực. Với xe điện, cổng sạc và trạm sạc là hai yếu tố quan trọng, quyết định sự thành công.
Các bộ sạc tiêu chuẩn
Mức sạc xe điện chia thành 3 cấp độ, dựa trên tốc độ và công suất. Hệ thống cấp bắt đầu với mức sạc thấp nhất level 1. Các cấp độ sạc rất quan trọng, chúng có ưu, nhược điểm khác nhau. Mỗi cấp độ sạc cũng phụ thuộc vào từng thời gian sạc, hoàn cảnh sử dụng xe.
Cấp độ 1 (level 1) - 120V
Ảnh: Wikihow
Level 1 giống như tùy chọn sạc phổ biến, nếu có ổ cắm điện trên tường gần đó, bạn có thể sạc. Điểm yếu của bộ sạc này là tốc độ sạc chậm. Ví dụ, nếu sạc chiếc Ford Mustang Mach-E 2021 lắp gói pin 88 kWh với dòng điện 110-120 V thì mất 63 giờ đồng hồ để sạc đầy, theo kết quả thử nghiệm của Electrek.
Cấp độ 2 (level 2) - 240V
Ảnh: Wikihow
Sạc cấp độ 2 nhanh hơn với điện áp tăng gấp đôi. Những bộ sạc level 2 phổ biến ở các trạm sạc công cộng. Nhiều nhà sản xuất ôtô điện đề nghị chủ xe lắp bộ sạc level 2 trong nhà hoặc garage nếu có thể. Tương tự, ví dụ với chiếc Mustang Mach-E như trên, thời gian sạc đầy pin chỉ mất 11,5 giờ.
Cấp độ 3 (level 3) - điện một chiều (DC)
Ảnh: Wikihow
Bộ sạc DC sử dụng nguồn cấp điện riêng, với dòng lớn hơn 480V và hơn 100A. Bộ sạc nhanh DC có thể cung cấp 50-350 kW điện, một số nước ở châu Âu có thể lên 400 kW. Tùy thuộc vào nguồn điện sẵn có, bộ sạc level 3 có thể sạc xe điện trong vòng 20-30 phút. Bộ sạc nhanh thường lắp đặt tại các trạm dừng nghỉ trên cao tốc, các trung tâm mua sắm.
Các cổng chuẩn sạc xe điện
Chuẩn sạc xe điện trên thế giới. Ảnh: Bestchargers
Chuẩn sạc J1772
Cổng sạc J1772 trên chiếc Nissan Leaf dành cho thị trường Mỹ. Ảnh: Nissan
J1772 là tiêu chuẩn công nghiệp cho tất cả các xe điện thực hiện sạc Cấp độ 1 (level 1) hoặc Cấp độ 2 (level 2).
Các hãng xe điện ở Mỹ sử dụng đầu nối SAE J1772, còn gọi là phích cắm J, để sạc Level 1 (120V) và Level 2 (220-240 V). Riêng Tesla sử dụng chuẩn sạc riêng nhưng mỗi xe bán ra đều trang bị bộ chuyển đổi để sử dụng J1772. Các hãng xe điện khác không thể sử dụng cổng sạc độc quyền của Tesla.
CHAdeMO
Cổng sạc chuẩn CHAdeMO trên Nissan Leaf thị trường Nhật Bản. Ảnh: Nissan
Ban đầu, CHAdeMO phát triển để trở thành cổng sạc tiêu chuẩn công nghiệp, phát triển bởi các hãng xe Nhật Bản. Ngày nay, cổng sạc CHAdeMO vẫn thịnh hành ở Nhật Bản, các hãng xe sử dụng như Toyota, Mitsubishi, Subaru, Nissan.
CCS - Hệ thống sạc kết hợp (Combined Charging System)
Ngay sau khi CHAdeMO giới thiệu, cổng sạc thứ hai phát triển như một tiêu chuẩn bổ sung gọi là hệ thống sạc kết hợp CCS. Cổng sạc CCS khác với CHAdeMO ở chỗ cho phép sạc điện AC/DC trên cùng một cổng. Các mẫu xe điện trang bị CHAdeMO yêu cầu thêm dây kết nối J1772 để có thể sạc level 1 hoặc level 2.
Chân sạc trên VF e34 tiêu chuẩn châu Âu CCS2 với cổng DC và Type 2 với cổng AC. Ảnh: VinFast
Dần dần, CCS trở thành cổng sạc ưa thích ở thị trường châu Âu và Mỹ, gồm BMW, Jaguar Land Rover, GM, Polestar, Volkswagen, thậm chí cả Tesla. Từ 2018, liên minh các tập đoàn ôtô lớn cam kết sử dụng chung chuẩn cổng sạc CCS 2, công suất mạnh hơn CCS thế hệ đầu tiên. Xe điện VF e34 của VinFast sử dụng cổng sạc CSS 2.
Tesla Supercharger
Trạm sạc độc quyền dành riêng cho xe Tesla. Ảnh: Newsweek
Tesla xây dựng riêng cho mình một chuẩn sạc xe điện với cổng sạc Supercharger. Cổng sạc độc quyền này sử dụng ở Mỹ và cung cấp bộ chuyển đổi CHAdeMO, CCS cho một số thị trường nhất định. Ví dụ như chiếc Model 3 với đầu sạc CCS ở châu Âu.
Ngoài các bộ sạc và cổng sạc, các hãng xe còn phát triển các ứng dụng quản lý pin, quản lý các trạm sạc, giúp xe dễ dàng tìm điểm sạc và các giao thức để nhận diện.
Minh Vũ (theo Electrek)