Covid-19 tái bùng phát mạnh và việc lại phải ngừng hoạt động kinh doanh đang dập tan hy vọng phục hồi nhanh chóng của các doanh nghiệp Mỹ, từ các hãng bay cho đến các chuỗi nhà hàng. Nhiều công ty đang phải thay đổi chiến lược và nhân sự, chuyển chế độ từ ngưng việc thành sa thải vĩnh viễn, thu hẹp hoạt động kinh doanh cốt lõi cũng như quy mô sản xuất vô thời hạn.
"Chúng tôi không thể thách thức chuyện bất khả thi và duy trì mô hình kinh doanh đã có trước đại dịch", Pano Christou, CEO của Pret A Manger nói. Chuỗi cửa hàng sandwich này vừa báo cáo giảm 87% doanh số tại Mỹ và công bố kế hoạch đóng cửa gần 20 chi nhánh.
Các CEO giờ đây đã chuẩn bị cho sự gián đoạn kinh doanh không còn kéo dài hàng tháng, mà nay được tính bằng năm. Công việc làm ăn của họ thay đổi từ tình huống khó khăn đến việc phải tự làm mới. Những yếu tố từng được xem là cốt lõi giờ có thể thành xa xỉ. Những kế hoạch vạch ra vào đầu năm giờ cũng đã lỗi thời.
Bên trong cửa hàng của Chipotle tại Pensacola, Florida vào tháng 6. Ảnh: Reuters
"Đây sẽ là cuộc chơi đầy khó khăn", Bill George, cựu CEO của công ty thiết bị y tế Medtronic PLC và là thành viên cao cấp của Trường Kinh doanh Harvard, cho biết. Ông nói nhiều công ty giờ phải tìm ra các chiến lược mà trước đây không tài nào tưởng tượng được. Ví dụ, chuỗi bệnh viện chuyển hướng sang y tế từ xa, các nhà sản xuất hàng may mặc tìm cách tiếp thị và bán sản phẩm trong khi nhiều cửa hàng không mở lại.
Các hãng hàng không Mỹ đã phát đi tín hiệu máy bay có khả năng tiếp tục xếp xó, khiến các nhà phân tích cho rằng sẽ dẫn đến khoản lỗ 23 tỷ USD trong năm nay. Một số hãng đã bắt đầu tăng cường các chuyến bay mùa hè với dự đoán nhu cầu phục hồi. Tuy nhiên, phần lớn hy vọng đã phai nhạt vào hơn một tuần trước.
Cả Delta và United Airlines cho biết sẽ cắt giảm tham vọng bay nhiều hơn vào mùa hè này. Delta nói sẽ giảm một nửa số chuyến bay họ định bổ sung vào tháng 8, đến 500 chuyến. Cùng với đó, hãng dự báo công suất tốt nhất của quý III sẽ bằng 25% cùng kỳ năm ngoái.
"Chúng tôi thấy tăng trưởng nhu cầu đang chững lại", CEO Delta Ed Bastian nhận định. Công ty đã mở đầu mùa báo cáo doanh thu thường niên của ngành hàng không Mỹ với kết quả mà ông Bastian gọi là một minh họa đáng kinh ngạc về tác động của đại dịch. Ông tuyên bố không hy vọng kinh doanh sẽ hồi phục như trước đại dịch mà có thể cần đến 2 năm hoặc hơn, nếu vaccine đã phổ biến rộng rãi.
Trong khi đó, American Airlines cảnh báo rủi ro mất việc với 25.000 nhân viên sau khi viện trợ liên bang sẽ hết hạn vào ngày 1/10. United Airlines cho biết đang xem xét 36.000 nhân viên, chiếm gần một nửa lực lượng lao động của hãng Mỹ. Cả hai hãng hàng không dự đoán sẽ mất vài năm để nhu cầu quay lại mức bình thường.
Có một số dấu hiệu gia tăng sức mua. Bộ Thương mại Mỹ tuần trước cho biết doanh số bán lẻ đã tăng 7,5% trong tháng 6, nhờ doanh số tăng tại các đại lý xe máy, đồ nội thất, quần áo và cửa hàng điện tử. Chi tiêu cũng cải thiện nhờ khoản trợ cấp thất nghiệp bổ sung, theo kế hoạch sẽ hết hạn cuối tháng này.
Tuy nhiên, một số nhà kinh tế cho rằng dữ liệu không phản ánh hết thực tế, nơi người tiêu dùng ngày càng lo sợ về tác động kinh tế của một đợt bùng phát Covid-19 mới ở phần lớn nước Mỹ.
"Nguy cơ tái bùng phát dịch đang tăng", Gregory Daco, chuyên gia kinh tế tại Oxford Economics, nhận định. Nghiên cứu của ông Daco cho biết phục hồi kinh tế đã chậm lại ở 14 tiểu bang và giảm ở 15 tiểu bang, với các ca nhiễm được xác nhận gia tăng ở 39 tiểu bang, chiếm 90% nền kinh tế Mỹ.
Dịch bệnh vẫn gia tăng đã làm trật bánh những gì mà nhiều doanh nghiệp hy vọng sẽ là một sự chuyển đổi suôn sẻ sang mức độ hoạt động bình thường. Các CEO ngày càng cam chịu với ý tưởng rằng vaccine là con đường duy nhất để phục hồi. "Điểm mấu chốt thật sự là vấn đề về sinh học", Gary Burnison, CEO hãng nghiên cứu Korn Ferry, tuyên bố.
California đã dừng các hoạt động trong nhà tại các quán bar, nhà hàng, và phòng tập thể dục... chưa đầy một tháng sau khi cho phép mở cửa trở lại. Trường học tại nhiều thành phố lớn, từ Houston đến San Francisco, cho biết sẽ tiếp tục cho học từ xa vào mùa thu này, tiếp tục làm khó cho các doanh nghiệp đang hy vọng sẽ kêu gọi người có con nhỏ quay lại văn phòng. Trang tuyển dụng Indeed nói rằng sẽ không yêu cầu nhân viên trở lại văn phòng trước tháng 7/2021.
Chipotle đã mở làn đường drive-through (dùng cho người lái xe đến mua và lấy hàng mang đi không cần xuống xe vào cửa hàng) cách đây 2 năm. Tuần trước, họ lên kế hoạch mở làn drive-through cho ít nhất 60% địa điểm kinh doanh. Chuỗi này cũng thuê thêm 8.000 nhân viên kể từ tháng 5 để bán hàng cho các khách mua ở làn drive-through.
Vox Media, nhà xuất bản sở hữu tạp chí New York, Verge và SB Nation, đã cho khoảng 100 nhân viên tạm nghỉ việc vào mùa xuân, sau khi bị giảm doanh thu mạnh vì đại dịch, do doanh nghiệp thắt chặt chi tiêu quảng cáo và không thể tổ chức được các sự kiện. Tuần trước, Vox nói rằng sẽ sa thải khoảng 70 nhân viên, chủ yếu phụ trách tổ chức sự kiện vì không mong đợi mảng này sẽ phục hồi sớm.
"Ngày càng rõ ràng là nửa cuối năm sẽ không thể phục hồi ở bất cứ mức độ nào gần với dự báo trước về Covid-19 của chúng ta", Giám đốc điều hành Vox Media Jim Bankoff nói với nhân viên. "Hơn nữa, khi các vụ bùng phát gia tăng một cách bi thảm ở khắp đất nước và nhiều nhà lãnh đạo mà chúng ta bầu ra hành động thiếu quyết đoán, khả năng phục hồi sớm và mạnh rất ít", ông nói thêm.
Phiên An (theo WSJ)