"Ổ dịch tại Bắc Giang xảy ra trong khu công nghiệp, tại một nhà máy có mật độ công nhân làm việc rất cao, khoảng cách giữa công nhân với công nhân rất hạn hẹp. Khi xảy ra dịch là một chùm lây nhiễm mạnh trong khu vực nhà máy", ông Long nói.
Bắc Giang đã lấy hơn 200.000 mẫu xét nghiệm. Đây là nỗ lực rất lớn của Bắc Giang trong quá trình thực hiện kiểm soát dịch bệnh. Bộ trưởng cho rằng sắp tới có thể xuất hiện thêm các ca nhiễm, nhưng nằm trong các khu vực đã thực hiện cách ly, phong tỏa.
Bắc Ninh cũng có nguy cơ rất cao vì giáp ranh với Bắc Giang. Các khu công nghiệp của Bắc Ninh hiện có số lượng công nhân lớn. Thời gian qua, Bộ Y tế liên tục chỉ đạo phòng chống dịch tại các khu công nghiệp của Bắc Ninh, tỉnh đang kiểm soát tốt tình hình dịch tại các khu công nghiệp.
Bộ trưởng Long nhấn mạnh xét nghiệm đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc khống chế dịch. Lần này, Bộ Y tế thay đổi phương thức là xét nghiệm trên diện rộng, tầm soát trên diện rộng, thực hiện bởi cơ quan y tế cũng như tại các cơ quan, đơn vị.
Trước đây, Việt Nam chỉ sử dụng một loại sinh phẩm là RT-PCR. Hiện nay, Bộ Y tế đã cấp phép và cho phép sử dụng sinh phẩm kháng nguyên nhanh, các đơn vị có thể tự xét nghiệm ngay tại chỗ. Ví dụ, các nhà máy có thể sử dụng kháng nguyên nhanh để xét nghiệm cho công nhân làm việc tại đó. Các cơ sở kinh doanh dịch vụ giải trí hoặc những nơi hoạt động trong lĩnh vực có nhiều nguy cơ tiếp xúc cũng có thể tự thực hiện xét nghiệm.
"Chúng tôi đã khuyến khích các đơn vị sản xuất trong nước tiếp tục tăng công suất sản xuất sinh phẩm xét nghiệm; đồng thời tăng cường nhập khẩu để đảm bảo đủ cho mở rộng xét nghiệm", ông Long nói.
Những ngày qua số ca nhiễm có ngày lên đến hơn 160, song ngành y tế vẫn khẳng định cơ bản đã kiểm soát các ổ dịch và không cần thiết phải thực hiện giãn cách xã hội. Giải thích vấn đề này, ông Long cho biết giãn cách xã hội theo Chỉ thị 15, Chỉ thị 16 và Chỉ thị 19 của Chính phủ, là căn cứ vào tình hình thực tiễn, phân tích về dịch bệnh của địa phương. Nếu giãn cách xã hội cả một tỉnh thì địa phương phải báo cáo Chính phủ.
Ví dụ Bắc Giang thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 tại 4 huyện và phong tỏa khu vực xã Quang Châu để kiểm soát tốt tình hình dịch tại đó.
"Giãn cách xã hội trên quy mô, cách thức hợp lý để làm sao phòng chống được dịch bệnh, nhưng không làm ảnh hưởng đến tình hình phát triển kinh tế xã hội. Đấy là trách nhiệm của chính quyền địa phương khi đánh giá được tình hình dịch bệnh tại địa phương", ông Long nói.
Ngày 18/5, Bộ trưởng Long có mặt tại Bắc Giang và Bắc Ninh để chỉ đạo công tác phòng chống dịch ở hai tỉnh này.