Bộ trưởng Văn hóa: 'Cục Nghệ thuật biểu diễn sai sơ đẳng'

Bộ trưởng Văn hóa Nguyễn Ngọc Thiện.

Lần đầu tiên đăng đàn, Bộ trưởng Văn hóa Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện xuất hiện với vest đen và cravat xanh. Trong ít phút phát biểu trước khi nhận các câu hỏi, ông thẳng thắn đề cập đến những sự việc gần đây tại Cục Nghệ thuật biểu diễn và Tổng cục Du lịch, với nhận thức đây là bài học sâu sắc. “Là Bộ trưởng tôi xin nhận trách nhiệm người đứng đầu”, ông nói.

Bộ trưởng cho biết đã và đang quyết liệt chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, đổi mới tư duy và phương pháp quản lý, kiện toàn công tác cán bộ, nâng cao trình độ chuyên môn, đạo đức công vụ để công tác quản lý của ngành ngày một hiệu quả hơn. 

Đại biểu chất vấn việc quy hoạch Sơn Trà, việc cập nhật bài hát 

Là một trong những đại biểu chất vấn đầu tiên, bà Nguyễn Thị Kim Thúy nêu câu hỏi “việc lập quy hoạch khu du lịch Sơn Trà đã đúng chưa?”. Quan điểm của Bộ đối với các dự án trên bán đảo Sơn Trà? 

Đại biểu Huỳnh Cao Nhất đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp để khách du lịch “vào sâu, ở lâu, ra chậm”? 

Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình Nguyễn Ngọc Phương cho rằng hướng dẫn viên du lịch chui đã làm giảm vẻ đẹp của con người Việt Nam. Hiện nhiều di tích lịch sử xuống cấp. Vậy Bộ trưởng có giải pháp gì để khắc phục những vấn đề trên? 

Đại biểu Cao Thị Xuân trong phần chất vấn đã dẫn báo cáo của Bộ cho thấy các hạn chế xoay quanh năng lực của cán bộ công chức, nhưng 7 giải pháp lại không đề cập việc thanh lọc, chấn chỉnh. Bà đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp trong nhiệm kỳ để giải quyết vấn đề này. 

​Đại biểu Hoàng Đức Thường cho rằng, hiện ở các khu cụm công nghiệp thiếu các thiết chế văn hoá cho công nhân với 6 không: không nhà cửa, không sách báo, không thể thao, không gia đình, không tình yêu, không nhà trẻ, trường học. Bộ trưởng phối hợp các bộ ngành liên quan giải quyết thế nào?

Cán bộ có nhiều cái sai "sơ đẳng và không đáng có"

Với câu hỏi của đại biểu Cao Thị Xuân về năng lực cán bộ trong việc cập nhật bài hát ở Cục Nghệ thuật biểu diễn, hay việc tham mưu ký rồi lại thu hồi văn bản ở Tổng cục Du lịch, Bộ trưởng Thiện chia sẻ: "Sự việc xảy ra trước hết là do năng lực cán bộ, nếu tốt đã không như vậy".

Ông Thiện giải thích việc cập nhật 342 bài hát lên website của Cục Nghệ thuật biểu diễn là "những cái sai không đáng có, sai nghiệp vụ rất sơ đẳng trong quản lý nhà nước. Vì không ai yêu cầu cập nhật thì lại làm, hơn nữa lại cập nhật vào mục cấp phép".

"Chúng tôi đã nhận trách nhiệm, đã đề ra giải pháp, kiểm điểm nguyên nhân, từ đó có giải pháp nâng cao năng lực, cần thiết thì thuyên chuyển", ông Thiện nói.

Phản ánh hoạt động biểu diễn nghệ thuật đang rất sôi động, bên cạnh những nghệ sĩ chân chính, cống hiến hết mình cho nghệ thuật, còn có những người chưa phân biệt được ranh giới giữa gợi cảm hay phản cảm, giữa hài hước hay chiêu trò, giữa nổi tiếng hay tai tiếng để câu view, câu like, đánh bóng tên tuổi, tạo nên những hình ảnh phản cảm. Hành lang pháp lý chưa theo kịp, thậm chí nhiều nghệ sĩ cố tình bị phạt để nổi tiếng hơn. 

"Bộ Văn hóa có giải pháp gì để ngăn chặn tình trạng này?", bà Nguyệt đặt câu hỏi. 

Bộ trưởng Thiện thừa nhận, đúng là thời gian qua hoạt động nghệ thuật biểu diễn còn tồn tại những hình ảnh phản cảm liên quan đến các nghệ sĩ. Chính phủ đã có nghị định xử phạt, cơ quan quản lý cũng có giải pháp tăng cường giáo dục đạo đức cho các nghệ sĩ khi tham gia hoạt động nghệ thuật.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Ngọc Phương về chất lượng hướng dẫn viên, Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện thừa nhận tình trạng hướng dẫn viên chui diễn ra ở Khánh Hòa, Đà Nẵng, Quảng Ninh... Vào mùa du lịch, khi khách Trung Quốc, Nga và một số thị trường ngôn ngữ hiếm tăng mạnh thì hướng dẫn viên chui “nở rộ”.

Bộ Văn hóa đã đưa ra một số giải pháp như: cấp thẻ và công khai danh sách hướng dẫn viên, ban hành hướng dẫn kinh doanh lữ hành, đưa hướng dẫn viên từ nơi khác đến địa bàn đông khách… Hiện cả nước có hơn 18.000 hướng dẫn viên, trong đó 10.000 hướng dẫn viên quốc tế, nhưng phục vụ tới hơn 10 triệu khách, vì thế với nhiều ngôn ngữ khách đến không có hướng dẫn viên.

Văn hóa truyền thống mai một, di tích xuống cấp do thiếu kinh phí

Đại biểu Âu Thị Mai (Tuyên Quang) cho biết những năm gần đây văn hoá các dân tộc đang bị mai một, văn hoá ngoại lai tác động đến môi trường sống. Thế hệ trẻ ít sử dụng tiếng dân tộc, coi nhẹ trang phục truyền thống. Vì vậy việc bảo tồn văn hoá dân tộc thiểu số đang rất cần thiết. Bộ trưởng sẽ đề xuất với chính phủ giải pháp gì? Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh cũng đặt vấn đề về phát triển các loại hình văn hóa truyền thống, Bộ có giải pháp gì để chúng không mai một?

Bộ trưởng Thiện cho rằng, nghệ thuật truyền thống như tuồng, chèo, cải lương, múa rối..., trách nhiệm bảo tồn là rất lớn. Các loại hình này đang gặp khó khăn do khán giả ít nên nguồn thu từ bán vé rất thấp, đời sống văn nghệ sĩ gặp nhiều khó khăn.

Các nhà hát liên quan đến loại hình nghệ thuật này cũng gặp khó. Vừa rồi Bộ chủ trương giới thiệu, quảng bá trên cả nước, đưa khán giả đến với nghệ thuật truyền thống vì đây là di sản của dân tộc. Hàng loạt vở diễn hay nhất được tổ chức ở nhà hát lớn, nhà hát chèo..., thu hút được rất đông khán giả. Hội trường suất diễn nào cũng đông kín. Dù kết quả bước đầu chưa nói lên được tương lai, nhưng Bộ đang cố gắng làm từng bước.

Về quảng bá văn hoá truyền thống, Bộ trưởng cho rằng ở nhà hát chỉ là giới thiệu cho người dân toàn quốc, còn ở các địa phương, mọi ngõ ngách, gia đình đều tổ chức với các đội văn nghệ thôn bản. Họ giữ bản sắc văn hóa rất tốt. Vấn đề kinh phí, sau kỳ họp Bộ sẽ báo cáo Chính phủ, từ đó Chính phủ, Quốc hội có quyết định để bảo tồn những giá trị tốt đẹp.

Về quản lý di tích, Bộ trưởng Văn hóa cho biết cả nước có hơn 40.000 di tích được kiểm kê, hơn 3.000 di tích xếp hạng quốc gia…, hầu hết được làm bằng gỗ nên đang xuống cấp, cần trùng tu tôn tạo. “Giai đoạn 2011-2015, chúng ta có chương trình mục tiêu quốc gia về văn hóa, nguồn lực không nhiều, nhưng đã giúp cho công tác trùng tu di tích văn hóa quan trọng trên toàn quốc”, ông nói.

Bộ trưởng thông tin thêm, từ năm 2016 không còn chương trình mục tiêu quốc gia này, dẫn đến thiếu nguồn vốn tập trung đầu tư đồng bộ. “Vấn đề hiện nay là phải xã hội hóa, huy động doanh nghiệp tham gia vào trùng tu, tôn tạo di tích văn hóa”, Bộ trưởng Thiện nêu quan điểm.

Giảm tối đa số phòng trong quy hoạch Sơn Trà

Trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy về quy hoạch tổng thể phát triển khu du lịch quốc gia Sơn Trà đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030, Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện khẳng định: “Quy hoạch du lịch Sơn Trà được lập đúng trình tự và quy định pháp luật”.

Khu vực này có hơn 4.000 ha, quy hoạch du lịch điều chỉnh 1.056 ha, vì tầm quốc gia không thể ít hơn 1.000 ha. Trước khi Chính phủ ban hành quy hoạch, TP Đà Nẵng đã cấp phép cho 11 dự án du lịch ở Sơn Trà với hơn 5.000 phòng. Đến khi quy hoạch, số phòng rút xuống còn 1.600. Sau đó, có đề xuất tiếp tục đưa quy mô phòng lưu trú xuống thấp hơn nữa.

“Với Sơn Trà, báo cáo Quốc hội, tôi rất trăn trở. Trước đây tôi công tác ở Huế, có một dự án tương tự là đồi Vọng Cảnh nên rất thấm thía”, ông Thiện nói và khẳng định tinh thần cầu thị lắng nghe ý kiến về quy hoạch du lịch Sơn Trà.

“Quan điểm của chúng tôi về phát triển du lịch Sơn Trà là bền vững, bảo vệ các giá trị đa dạng sinh học nổi bật, gắn phát triển với bảo tồn, nhưng ưu tiên bảo tồn”, Bộ trưởng nói và nêu rõ từ 1.600 phòng trong quy hoạch có thể giảm tiếp. “Giảm tối đa, song giảm bao nhiêu thì phải có căn cứ cụ thể”, ông nói thêm.

Đề cập việc Đà Nẵng đã cấp phép cho hơn 5.000 phòng lưu trú, vậy khi giảm số phòng thì xử lý thế nào, ông Thiện trả lời: “Số phòng lưu trú tới đây có thể sẽ giảm rất thấp, trách nhiệm xử lý theo quy định thuộc TP Đà Nẵng và Bộ sẽ phối hợp với địa phương trong quá trình này”.