Bộ trưởng Mai Tiến Dũng: Vừa qua Việt Nam nhập phải 2 lô xe BMW bị 'mông má'

Chiều 13/12, Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính và Hiệp hội doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam tổ chức Hội nghị đối thoại ở Văn phòng Chính phủ. Tại đây, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng giải đáp những vấn đề về cơ chế, chính sách và thủ tục hành chính trong hoạt động sản xuất kinh doanh mà phía Nhật Bản đưa ra.

Liên quan đến mảng kinh doanh ôtô, ông Toru Kinoshita, thành viên Hiệp hội doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam cho rằng Nghị định 116 về sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu ôtô và dịch vụ bào hành bảo dưỡng cho ôtô có một số vướng mắc cho nhà nhập khẩu.

Cụ thể, Nghị định yêu cầu phải cung cấp Giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại của cơ quan, tổ chức có thầm quyền nước ngoài. Tuy nhiên, trong thực tế, Chính phủ của mỗi quốc gia chỉ kiểm tra, thử nghiệm và cấp chứng nhận theo quy định của quốc gia đó cho việc sử dụng trong nước. Xe sản xuất để xuất khẩu nằm ngoài sự quan tâm của họ.

"Hiện nay ở Việt Nam đã có Giấy chúng nhận chất lượng kiểu loại được cấp bởi Cục Đăng kiểm Việt Nam. Chúng tôi nghĩ không cần phải có Giấy chứng nhận theo như yêu cầu trên", đại diện Hiệp hội doanh nghiệp Nhật tại Việt Nam nêu.

Theo ông Toru Kinishita, Nghị định cũng yêu cầu thử nghiệm khí thải và chất lượng an toàn kỹ thuật cho xe CBU (Completely Built-Up: Xe được sản xuất hoàn toàn ở nước ngoài và nhập khẩu nguyên chiếc về Việt Nam) theo từng lô hàng. Tuy nhiên, mỗi lần thử nghiệm như thế này sẽ mất thời gian khoảng 2 tháng và chi phí lên tới 10.000 USD. Nếu như các doanh nghiệp nhập khẩu ôtô tuân thủ theo quy định này thì sẽ lãng phí rất nhiều thời gian và tiền bạc.

"Hiệp hội đề nghị Chính phủ chỉ áp dụng việc thử nghiệm cho mẫu ôtô đại diện cho từng kiểu loại xe của lô hàng đầu tiên và chấp nhận báo cáo thử nghiệm cho các lô hàng tiếp theo trong thời gian 6 tháng", ông Toru Kinoshita nói.

Trước đề xuất này, đại diện Bộ Giao thông Vận tải cho rằng, để xuất xưởng một phương tiện thì các hãng phải có đầy đủ các điều kiện chứng nhận linh kiện, điều kiện sản xuất, thử nghiệm môi trường... để chứng minh chất lượng sản phẩm. Với ôtô nhập khẩu, trước đây Việt Nam không yêu cầu phải chứng minh điều này. Tuy nhiên, để đảm bảo sự bình đẳng so với các doanh nghiệp Việt Nam thì đây là điều kiện ban đầu để các cơ quan quản lý chất lượng kiểm tra.

Phản hồi lại ý kiến của đại diện Bộ Giao thông, Hiệp hội doanh nghiệp Nhật Bản cho biết ở nước ngoài không có mẫu giấy như phía Việt Nam yêu cầu. Ví dụ, doanh nghiệp Nhật nhập xe từ châu Âu về thị trường Việt Nam, khi nhập khẩu doanh nghiệp cũng đã lựa chọn dòng xe đáp ứng yêu cầu khí thải Euro 6 và châu Âu không có bất kỳ giấy chứng nhận nào. Vì vậy "mong các cơ quan của Việt Nam xem xét".

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng giải thích, tư tưởng của Nghị định 116 là bảo vệ cho nhà sản xuất chứ không riêng người tiêu dùng. Vừa qua, Việt Nam nhập hai lô xe BMW từ Đức, một lô 700 và một lô 470 chiếc. Nhưng thực tế, đây là xe cũ được hoán cải, tân trang, Việt Nam gọi là "mông má" từ "người già thành cô gái 18 tuổi" để lừa khách hàng. Như vậy là ảnh hưởng chính đến nhà sản xuất BMW.

"Khi nhà sản xuất mở thị trường ở các nước thì việc cung cấp giấy tờ sẽ rất thuận lợi để chứng minh chất lượng hàng hoá, chứng tỏ lô xe này xuất xứ từ đâu, chất lượng ra sao", ông Mai Tiến Dũng nhấn mạnh.

Còn Nghị định yêu cầu nhà nhập khẩu phải có bảo hành bảo dưỡng là hướng tới trách nhiệm của nhà nhập khẩu đối với người tiêu dùng. Mua xe BMW thì phải vào hãng này bảo hành, có giá chuẩn, phụ tùng chuẩn, không phải đến những nơi khác.

"Riêng đối với việc kiểm tra từng lô hàng, các Bộ lưu ý tạo điều kiện cho nhà nhập khẩu, sản xuất, nếu cùng lô, không có sự thay đổi thì như đề nghị của Bộ Công thương là sẽ tạo thuận lợi hơn cả hậu kiểm và đánh giá tuân thủ pháp luật", Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nói.

Với hàng nhập khẩu, Việt Nam cũng có nhiều điều kiện thuận lợi cho nước sản xuất tiên tiến như phân công thành luồng xanh, đỏ, vàng. Nếu tuân thủ pháp luật tốt, ở luồng xanh thì các doanh nghiệp cứ đi. 

Ông Mai Tiến Dũng đề nghị Bộ Giao thông làm rõ quy định cần có giấy chứng nhận của cơ quan có thẩm quyền nhà nước của nước sản xuất xe, bởi vì chính quyền nước ngoài không cung cấp giấy này. 

"Quan trọng là giấy này để làm gì? Theo tôi giấy chứng nhận là để các hãng xe có trách nhiệm triệu hồi, tránh tình trạng làm giả, mông má", ông Dũng nói.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ cũng cho biết các ý kiến hôm nay sẽ được tiếp nhận, nghiên cứu. Trong quá trình làm sẽ tiếp tục hoàn thiện các quy định để đáp ứng yêu cầu chung của các doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp Nhật Bản.

Hoàng Thùy