Chính phủ đang lấy ý kiến các bộ, ngành vào dự thảo nghị định 86 về điều kiện kinh doanh vận tải bằng ôtô
Tại dự thảo lần thứ 9 này, ban soạn thảo (Bộ Giao thông Vận tải) bảo lưu đề xuất xe ôtô dưới 9 chỗ sử dụng hợp đồng điện tử (tương tự xe Grab) phải có hộp đèn với chữ "xe hợp đồng" gắn cố định trên nóc xe, kích thước hộp đèn tối thiểu 12x30 cm.
Theo Bộ Giao thông Vận tải, việc bổ sung nội dung này nhằm quản lý đúng loại hình kinh doanh vận tải, xác định rõ hình thức ứng dụng hợp đồng điện tử với loại hình taxi. Đồng thời, phân biệt xe cá nhân (xe không kinh doanh vận tải) và xe có kinh doanh, tránh tình trạng xe cá nhân trá hình gây khó khăn cho lực lượng chức năng.
Ban soạn thảo cho rằng, hiện nhiều tuyến đường có biển cấm xe sử dụng hợp đồng điện tử, nhưng do không có nhận diện nên nhiều tài xế vẫn đi vào, gây ùn tắc giao thông. Việc gắn hộp đèn cũng đảm bảo cạnh tranh lành mạnh, công bằng trong hoạt động kinh doanh vận tải.
Đề xuất trên đã được Bộ Công an và một số thành phố lớn như Hà Nội, TP HCM đồng thuận để tăng cường quản lý vận tải, phục vụ tuần tra, kiểm soát trên đường.
Ngoài ra, Ban soạn thảo cho hay việc gắn hộp đèn đã được áp dụng với xe công nghệ tại một số thành phố ở Thái Lan, Singapore... Ví dụ ở Thái Lan đã quy định hai loại hình là taxi meter và taxi app có gắn hộp đèn trên nóc xe.
Xe Grab đang được thí điểm là xe hợp đồng điện tử. Ảnh: Xuân Hoa
Với góc nhìn chuyên gia, ông Nguyễn Văn Quyền - Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam đánh giá lắp hộp đèn cho xe công nghệ là cần thiết, vì cần quản lý xe dưới 9 chỗ sử dụng hợp đồng điện tử giống như taxi.
Theo ông Quyền, nhiều nước đã phân biệt giữa xe kinh doanh và không kinh doanh vận tải thông qua màu sơn của biển số xe, song ở Việt Nam chưa thực hiện được. Nếu dán logo trên xe để phân biệt thì dễ bị bóc, cất đi. Trong khi ở Việt Nam chưa có cách phân biệt khác thì việc gắn hộp đèn là hình thức nhận diện phù hợp.
Trái với quan điểm trên, ông Bùi Danh Liên - Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Hà Nội cho rằng, không nên lắp đặt hộp đèn trên nóc xe hợp đồng điện tử, vì cơ quan nhà nước "cần quản lý phương tiện bằng công nghệ chứ không phải bằng mắt, đi ngược với xu thế của thế giới".
Ngoài ra, ông Liên lo ngại nếu xe Grab lắp hộp đèn thì có thể đón khách dọc đường như taxi, khi đó lại thêm mất trật tự giao thông đô thị.
"Người dân có xu hướng thích đi xe công nghệ không gắn mào hơn, các chủ xe cá nhân cũng không muốn gắn hộp đèn cho xe của mình", ông Liên nói.
Đề xuất xe hợp đồng điện tử gắn hộp đèn như taxi đã được đưa vào dự thảo lần thứ 8 trình Chính phủ vào tháng 5. Tại cuộc họp Chính phủ đầu tháng 6, Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng chỉ đạo Bộ Giao thông Vận tải tiếp tục nghiên cứu kỹ, lưu ý đến tâm lý, văn hóa của người thuê xe, lái xe, chủ xe khi phải gắn hộp đèn trên nóc xe, đồng thời nghiên cứu các hình thức quản lý khác.
Đoàn Loan - Bá Đô