Sông băng tan chảy
Hồi tháng 2/2021, một trận lũ quét dữ dội chảy ồ ạt qua một thung lũng hẻo lánh trên dãy Himalaya của Ấn Độ, cuốn trôi khoảng 200 người cùng nhiều nhà cửa và một nhà máy thủy điện. Nhà chức trách chỉ tìm thấy 60 thi thể. Các chuyên gia tin rằng nguyên nhân gây ra trận lũ là một mảng lớn dài bằng 15 sân bóng đá của sông băng vỡ ra từ ngọn núi cao.
Một nhà băng hà học nghiên cứu ở khu vực cho biết thảm họa này rõ ràng là "một tác động không mong muốn của biến đổi khí hậu và dấu hiệu báo trước tương lai của con người". Trên dãy Himalaya ở Ấn Độ, khoảng 10.000 sông băng đang thu hẹp với tốc độ 30 - 60 m mỗi thập kỷ do nhiệt độ toàn cầu tăng lên. Năm 2013, lũ quét ở cùng khu vực đã giết chết 6.000 người.
Bão thường xuyên
Bão không phải hiện tượng hiếm gặp ở phía bắc Ấn Độ Dương nhưng các nhà khoa học cho rằng chúng đang trở nên thường xuyên và nghiêm trọng hơn do nhiệt độ nước biển gia tăng. Hồi tháng 5/2021, bão Tauktae cướp đi mạng sống của 155 người ở miền tây Ấn Độ, bao gồm hàng chục người làm việc ở giàn khoan ngoài khơi Mumbai.
Đây là cơn bão mạnh nhất ập vào khu vực này trong vài thập kỷ. Chưa đầy một tuần sau, bão Yaas, với sức gió tương đương lốc xoáy cấp hai, giết chết ít nhất 9 người và khiến hơn 1,5 triệu người ở miền đông phải sơ tán khẩn cấp. Với những cơn sóng cao ngang xe buýt hai tầng, hàng trăm nghìn người mất nhà cửa sau cơn bão.
Thời tiết nóng
Nhiệt độ trung bình ở Ấn Độ tăng khoảng 0,7 độ C từ khi bắt đầu thế kỷ 20 đến năm 2018. Mức nhiệt sẽ tăng thêm 4,4 độ C tính đến năm 2100, theo báo cáo gần đây của chính phủ. Hồi đầu tháng 7/2021, hàng chục triệu người phải hứng chịu đợt nắng nóng gần nhất ở miền bắc Ấn Độ. Cơ quan thời tiết cảnh báo về nắng nóng gần như hàng năm trong thập kỷ qua với nhiệt độ đôi khi đạt ngưỡng 50 độ C.
Nắng nóng khiến hơn 17.000 người ở Ấn Độ tử vong từ năm 1971, theo các nhà khí tượng học hàng đầu. Hiện nay, chỉ 5% hộ gia đình tại nước này có điều hòa so với 90% ở Mỹ và 60% ở Trung Quốc. Tuy nhiên, giới chuyên gia dự đoán thị trường sẽ bùng nổ trong những năm tới, khiến nhu cầu tiêu thụ năng lượng tăng vọt.
Mưa
Mưa xối xả trút xuống vùng ven biển phía tây Ấn Độ trong vài ngày kia gây lở đất và lũ lụt, dẫn tới hơn 75 người chết và hàng chục người mất tích. Thành phố Mahabaleshwar trên sườn núi ghi nhận lượng mưa kỷ lục 60 cm trong 24 giờ trong khi bang Goa ở lân cận cũng đang trải qua trận lũ tồi tệ nhất trong vòng nhiều thập kỷ.
Lũ lụt và lở đất rất phổ biến trong mùa mưa ở Ấn Độ. Những tòa nhà có chất lượng xây dựng kém thường biến dạng sau nhiều ngày mưa liên tiếp. Nhưng biến đổi khí hậu cũng khiến mùa mưa trở nên dữ dội hơn, theo báo cáo của Viện nghiên cứu tác động khí hậu Potsdam hồi tháng 4. Viện Potsdam cảnh báo những tác động nghiêm trọng của biến đổi khí hậu đối với lương thực, trồng trọt và nền kinh tế sẽ ảnh hưởng tới gần 1/5 dân số.
Sét
Mùa mưa từ tháng 6 tới tháng 9 cũng kéo theo mối đe đọa khác là sấm sét. Năm 2019, sét giết chết gần 3.000 người. Đầu tháng 7/2021, 66 người tử vong do sét đánh, bao gồm hơn chục người săn bão và chụp ảnh tự sướng gần pháo đài lịch sử ở Rajasthan. Các nhà khoa học cho biết biến đổi khí hậu có thể khiến sét xuất hiện nhiều hơn. Một nghiên cứu gần đây cho thấy số lượng sét tăng 34% trong năm qua.
An Khang (Theo Phys.org)