- Thưa ông, tại hội nghị Đảng bộ Thành phố, ông đã đưa ra mục tiêu biến TP HCM thành một đặc khu như Thượng Hải, ông có thể giải thích rõ hơn về ý tưởng này?
- TP HCM đã từng là đô thị số một trong khu vực nhưng giờ đã bị nhiều thành phố khác vượt lên, do đó, cái tôi muốn là phải đưa thành phố trở lại vị trí đó. Do đó, cần nghiên cứu xây dựng cơ chế để biến mục tiêu này thành hiện thực. Còn cơ chế gì thì phải nghĩ, cần sự tham gia góp ý, hiến kế của mọi người.
- Vậy lãnh đạo Thành phố chia sẻ quan điểm này của ông ra sao?
- Không, đây là thực hiện nghị quyết của Bộ Chính trị chứ không phải ý tưởng mới mẻ gì của cá nhân tôi.
- Nhưng nghị quyết của Bộ Chính trị chỉ đặt mục tiêu từng bước rút ngắn khoảng cách với các thành phố lớn trong khu vực chứ đâu nói thành phố phải là số một?
- Đúng là như vậy nhưng Thành phố phải đặt mục tiêu, khát vọng lớn hơn chứ. Cũng giống như trong giao chỉ tiêu thu ngân sách, bao giờ Chính phủ cũng đặt mục tiêu lớn hơn Quốc hội giao. Các địa phương cũng vậy, họ đặt kế hoạch lớn hơn và nhiều địa phương đã làm được.
- TS Trần Du Lịch, người chấp bút đề án đặc khu kinh tế cho TP HCM 20 năm trước cho rằng vị thế hòn ngọc viễn đông đã là chuyện lịch sử, nên đặt mục tiêu rút ngắn khoảng cách với những thành phố lớn trong khu vực thôi thì phù hợp hơn?
- Không có gì là không thể! Dân tộc ta có một động lực tinh thần rất lớn, nếu không có yếu tố đó thì làm sao mình thắng được Mỹ trong quá khứ. Sức mạnh tinh thần, sức mạnh đoàn kết đóng vai trò quan trọng. Không ai cấm mình khát vọng cả.
Tôi cũng nghe kể rằng, nửa thế kỷ trước, cố Thủ tướng Lý Quang Diệu cũng đã từng nhìn về Sài Gòn để đặt mục tiêu đưa Singapore vươn lên thành hòn ngọc trong 30 năm. Khi ấy, mới tách ra khỏi Malaysia, họ chỉ là một làng chài bé nhỏ nhưng giờ họ đã là số một.
- Vậy khi nêu ra đầu bài, ông có giao nhiệm vụ cụ thể cho các cơ quan tham mưu để xây dựng cơ chế cho Thành phố chưa?
- Trước đây thành phố đã có đề án mô hình chính quyền đô thị, nhưng chỉ dừng lại các chính sách trong đó thì chưa ra được. Vấn đề ở đây không chỉ xin cơ chế chuyện giữ lại bao nhiêu phần trăm ngân sách. Nếu đi theo hướng đó là thất bại. Cần tư duy cơ chế làm sao thu được nhiều hơn, khi đó thì tỷ lệ phần trăm thành phố được giữ lại không đổi nhưng con số tuyệt đối sẽ tăng lên.
Như thế Nhà nước cũng được nhiều hơn mà Thành phố cũng có nhiều tiền hơn thì mới có điều kiện để đầu tư phát triển.
- Ông Lịch dù ủng hộ ý tưởng của ông về một cơ chế đặc thù cho Thành phố nhưng cũng cho rằng mô hình chính quyền đô thị sẽ khả thi và phù hợp hơn là đặc khu, ông thấy sao?
- Quan điểm của tôi là cần một cơ chế để thành phố phát triển, còn gọi là cái gì thì không quan trọng, anh có đổi tên thì anh vẫn là anh.
- Nhiều địa phương từng đề nghị xây dựng đặc khu, vậy trong hình dung của ông, đặc khu TP HCM có gì khác với hướng đi của Phú Quốc, Vân Đồn?
- TP HCM có một vị trí địa lý khác, vai trò với vùng hay với đất nước cũng khác Phú Quốc, Vân Đồn nên đương nhiên mô hình, cơ chế cũng phải khác. Tuy nhiên, điểm chung là cùng một mục tiêu làm sao phát triển nhanh hơn, phát huy hết lợi thế của mình. Nhưng cụ thể thế nào thì Thành phố đang suy nghĩ và cũng cần mọi người hiến kế.
- Nghị quyết của Đảng bộ đặt mục tiêu đưa TP HCM trở thành thành phố đáng sống, bây giờ ông lại đưa ra mục tiêu số một khu vực, hai mục tiêu này có gì khác biệt không?
- Vì sao trước đây người ta gọi Sài Gòn là hòn ngọc viễn đông? Hay Singapore ngày nay, đang là đô thị số một khu vực? Họ có đáng sống không? Tôi nghĩ số một ở đây bao hàm tất cả.
Tất nhiên, Thành phố còn nhiều vấn đề phải làm, từ ùn tắc giao thông, an ninh trật tự, triều cường…
- Bí thư có ưu tiên thứ tự giải quyết vấn đề nào trước không?
Cái gì cũng cần hết. Chả lẽ cứ bảo tội phạm thì cứ để đấy để đi chống ngập đã. Hay cứ bảo đi chống tội phạm trước thì ngập lụt cứ kệ à? Tất cả phải làm hết nhưng mức độ có thể khác nhau vì nguồn lực của mình có hạn.
- Ông có cho rằng TP HCM cũng cần có một luật riêng như Luật Thủ đô?
- Cũng có thể. Nhưng vấn đề ở chỗ là cần thiết không? Luật hay quy chế nào đó phải phát huy được tất cả sức mạnh tiềm năng của Thành phố, làm sao huy động được nguồn lực trí tuệ, vật chất, đất đai... để đưa vào mục tiêu phát triển.
Chí Hiếu