Thoát vực sâu trầm cảm

Sau khi sinh con đầu lòng vào năm 2017, Vũ Nguyễn Huyền Phương trở thành mẹ bỉm toàn thời gian. Hai năm sau, cô vượt cạn lần hai, bắt đầu bị mất ngủ, lo lắng, căng thẳng triền miên. Bệnh đau dạ dày, táo bón, viêm xoang mạn tính tái phát, đẩy cô vào vòng đau ốm luẩn quẩn.

Vốn là người yêu cái đẹp, vóc dáng sồ sề sau sinh khiến Phương buồn bã, tự ti. Bụng dưới và nách tích mỡ, bắp tay lỏng lẻo, cơ thể không săn chắc. Mong muốn thay đổi vóc dáng, Phương thử nhiều phương pháp như ăn Keto, nhịn ăn tối, chỉ ăn hoa quả, thậm chí dùng thuốc. Tất cả cách trên chỉ giúp cô giảm béo trong thời gian ngắn, sau đó cân nặng tăng nhanh trở lại. Thuốc còn gây mất nước, đi ngoài, da xấu và rụng tóc.

"Tôi như rơi xuống đáy vực", Phương chia sẻ, thêm rằng cô không muốn gần gũi chồng, hôn nhân trở nên bế tắc. Người phụ nữ đến viện khám, được bác sĩ chẩn đoán trầm cảm nhẹ, cho dùng thuốc và trị liệu tâm lý.

Tháng 9/2021, nghĩ không thể lệ thuộc cả đời vào thuốc, Phương tìm cách ăn uống, tập luyện lành mạnh để thoát bệnh trầm cảm. Cô tin rằng việc giảm cân thất bại cũng là dấu hiệu liên quan trầm cảm, do càng buồn chán, căng thẳng càng ăn nhiều.

Cô chọn nhịn ăn gián đoạn (intermittent fasting) - thuật ngữ mô tả chế độ ăn uống và nhịn ăn có chu kỳ. Phương pháp giúp cơ thể có đủ thời gian tiêu thụ thức ăn hoàn toàn, đồng thời giới hạn nghiêm ngặt lượng calo dung nạp. Việc này kích thích cơ thể chuyển hóa năng lượng dựa trên glucose sang năng lượng dựa trên ketone, giúp giảm thiểu căng thẳng, giảm tỷ lệ mắc bệnh ung thư, béo phì và tăng tuổi thọ.

Phương không kiêng khem quá nhiều mà vẫn ăn cơm nhà cùng gia đình nhưng đảm bảo đủ nhóm chất và ăn theo quy tắc bàn tay. Bà mẹ hai con duy trì khẩu phần gồm hai bàn tay chất xơ, một lòng bàn tay chất đạm, một nắm tay tinh bột và một ngón tay cái chất béo tốt. Đặc biệt, cô không ăn vặt giữa các bữa chính, "dù chỉ một quả nho".

Quy tắc lòng bàn tay được các chuyên gia dinh dưỡng đưa ra để ước lượng tương đối khẩu phần ăn của mỗi người trong một ngày. Theo Good Health, đây là phương pháp đơn giản, dễ áp dụng, bởi thông thường hàm lượng dinh dưỡng và kích thước trên bao bì được niêm yết bằng gram, nhưng ít người quan tâm và không biết phải ăn bao nhiêu là đúng.

Theo tiến sĩ Nguyễn Trọng Hưng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, quy tắc lòng bàn tay có thể áp dụng để ước tính sơ bộ lượng thực phẩm trong mỗi bữa ăn, từ đó giúp kiểm soát cân nặng. Bên cạnh đó, cần bổ sung đủ 4 nhóm chất là đường bột, đạm, béo, vitamin và khoáng chất.

Phương cho rằng cách ăn mình theo đuổi rất đơn giản, ai cũng làm được vì không cần đong đếm calo cũng như chế biến thức ăn riêng. Đồng thời phương pháp này cũng an toàn, không gây hại sức khỏe và phù hợp với những mẹ bỉm bận rộn như cô.

Để tập luyện đúng cách, tránh chấn thương, Phương thuê PT (huấn luyện viên cá nhân) hướng dẫn trong một tháng tại phòng gym. Sau đó, cô tự đặt kế hoạch, duy trì mỗi tuần hai buổi chạy bộ để đốt calo, tăng cường sức khỏe tim mạch và độ dẻo dai. Đồng thời kết hợp thêm 3 buổi tập tạ, kháng lực tại nhà để giảm mỡ, tăng cơ, kéo dài 60 phút/buổi.

Một nghiên cứu mới của các nhà khoa học thuộc Đại học Nam Úc cho thấy hoạt động thể chất có hiệu quả gấp 1,5 lần so với việc tư vấn hoặc dùng các loại thuốc trầm cảm. Được công bố trên Tạp chí Y học Thể thao Anh vào tháng 9/2023, đây là nghiên cứu toàn diện nhất cho đến nay, bao gồm 97 đánh giá, 1.039 thử nghiệm và 128.119 người tham gia. Nó cho thấy hoạt động thể chất cực kỳ có lợi trong việc cải thiện các triệu chứng trầm cảm, lo lắng và đau khổ.

Đánh giá cho thấy các biện pháp can thiệp tập thể dục kéo dài 12 tuần hoặc ngắn hơn có hiệu quả nhất trong việc giảm các triệu chứng về sức khỏe tâm thần, nêu bật tốc độ mà hoạt động thể chất có thể tạo ra sự thay đổi.

"Mỗi khi cảm thấy tâm trạng xuống dốc, tôi lại ra ngoài chạy bộ. Adrenaline và dopamine tiết ra từ việc vận động mạnh khiến tôi cảm thấy dễ chịu hơn", Phương chia sẻ.

Trước đó, Phương nặng 50 kg, vòng eo 78 cm, bụng dưới 83 cm, mông 92 cm. Khi thay đổi lối sống khoa học, chỉ sau hai tháng, cô tăng lên 55 kg nhưng chủ yếu đốt mỡ, tăng cơ nên eo giảm còn 64 cm, bụng dưới cũng xuống 80 cm, còn mông tăng lên 95 cm. Vóc dáng Phương nhờ đó săn chắc, sắc nét hơn và duy trì đến hiện tại. Triệu chứng trầm cảm cũng biến mất, cô luôn tràn đầy năng lượng và cảm xúc tích cực.

Nhờ biết đến giải pháp ăn uống, tập luyện khoa học, Phương bén duyên với công việc hiện tại, hướng dẫn mọi người chăm sóc sức khỏe. Cô kiếm thêm thu nhập, đồng thời chủ động được thời gian chăm sóc gia đình. Phương đẹp, khỏe mạnh và phát triển bản thân hơn mỗi ngày nên không còn tự ti, mặc cảm. Hôn nhân của cô viên mãn, hạnh phúc.

Từ kinh nghiệm bản thân, người phụ nữ khuyên trước khi có ý định thay đổi vóc dáng, mọi người hãy xác định mục tiêu rõ ràng, từ đó tìm bạn đồng hành để thay đổi thói quen, lối sống. Tránh giảm cân bằng thuốc hay nhịn ăn gây ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe.

Mỹ Ý