Mỗi nền văn hóa có phương pháp giáo dục trẻ riêng biệt, trong đó Bắc Âu thường được xem là hình mẫu của thế giới trong việc tạo ra những đứa trẻ hạnh phúc. Dưới đây là một số bí quyết bạn có thể tham khảo để áp dụng.
1. Không thúc giục trẻ em học hành
Các ông bố bà mẹ Bắc Âu không căng thẳng khi nuôi dạy con, ngược lại họ muốn thoải mái nhất có thể. Điều này có nghĩa họ không tập trung vào các khóa học sớm, không thúc ép trẻ học một ngoại ngữ và môn bơi lội nghệ thuật cùng lúc. Theo triết lý giáo dục ở Bắc Âu, trẻ em nên có nhiều thời gian rảnh chỉ để chơi đùa hoặc không làm gì cả. Nhờ đó, trẻ có thể phát triển các kỹ năng quan trọng, biết cách quản lý cảm xúc và mở rộng trí tưởng tượng.
2. Dạy trẻ chăm sóc răng cẩn thận
Trẻ em càng ý thức chăm sóc sức khỏe trong thời thơ ấu thì càng đỡ chi tiêu tốn kém khi ở tuổi trưởng thành.
Ở Thụy Điển, nhà nước tài trợ tổ chức nhiều chương trình nha khoa đặc biệt dành cho trẻ em, sử dụng các mẹo giúp trẻ không sợ nha sĩ. Cha mẹ rất coi trọng việc hướng dẫn con chăm sóc răng đúng cách từ nhỏ.
3. Khuyến khích tự lập
Người Bắc Âu thường cho phép trẻ tự đưa ra quyết định trong nhiều việc, khuyến khích trẻ làm một số việc vặt trong nhà như lau sàn, rửa bát... Sàn nhà và bát đĩa có thể không sạch sẽ hoàn toàn, nhưng sự tin tưởng của người lớn khiến trẻ muốn trở thành người có trách nhiệm.
4. Dạy trẻ yêu cơ thể mình
Cha mẹ Bắc Âu cho phép con ở truồng chạy nhảy trong sân sau của gia đình, ngay cả khi thời tiết xấu. Họ không nói rằng khỏa thân là đáng xấu hổ, họ khuyến khích con khám phá cơ thể để không cảm thấy ngượng nghịu khi trút bỏ quần áo ở nơi công cộng như hồ bơi hoặc bãi biển.
5. Không ảnh hưởng bởi định kiến giới
Khi một em bé chào đời, cha mẹ không mua quần áo màu hồng hoặc màu xanh tùy theo giới tính mà sẽ chọn màu trung tính. Những bộ quần áo này sẽ tiếp tục được truyền lại cho những đứa trẻ nhỏ hơn.
Đồ chơi cũng không bị phân biệt là của nam hay nữ, họ sẽ mua những thứ tùy thích cho con. Các nước Bắc Âu có các trường mẫu giáo trung lập về giới tính, nơi trẻ không bị áp đặt bởi định kiến giới.
6. Cấm hình phạt thể xác
Năm 1979, Thụy Điển trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới cấm hình phạt thể xác cả ở nhà và ở trường. Mọi chuyện đều nên được giải quyết bằng lời thay vì đòn roi.
Khi một người nhìn thấy người khác đánh con, họ sẽ gọi cảnh sát. Trong trường hợp này, đứa trẻ có thể được gửi đến một gia đình khác và cha mẹ có thể bị bắt giam. Nếu tòa án chứng minh được rằng hành vi đánh con xảy ra thường xuyên trong nhiều năm, cha mẹ sẽ bị kết án lên đến 1,5 năm tù.
7. Chơi thể thao nhưng không chạy theo thành tích
Trẻ em bắt đầu làm quen với các môn thể thao từ nhỏ. Cha mẹ không phán xét khả năng hay kiểm soát việc con chọn chơi môn nào. Nếu một cô bé thừa cân muốn tập thể dục dụng cụ, gia đình em sẽ không phản đối và huấn luyện viên cũng sẽ hỗ trợ hết mình.
8. Vai trò của người bố
Chính phủ các nước Bắc Âu khuyến khích ông bố nghỉ phép để chăm sóc con. Chế độ nghỉ thai sản dành cho bố kéo dài 6 tháng ở Na Uy, 4 tháng ở Đan Mạch và 3 tháng ở Thụy Điển. Họ vẫn được nhận lương đầy đủ trong thời gian này. Những điều kiện như vậy cho phép bố dành nhiều thời gian hơn cho con, đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của con mà không cảm thấy đó là gánh nặng.
9. Cho trẻ ra ngoài chơi ngay cả khi thời tiết xấu
Tiếng Na Uy có một từ đặc biệt, friluftsliv, được dịch theo nghĩa đen là "cuộc sống tràn ngập khí trời". Ngày nay, friluftsliv thường được dùng để đề cập đến triết lý sống của đất nước này, đó là biết dừng lại và cảm nhận vẻ đẹp của thiên nhiên.
Các nhà khoa học cho rằng phương pháp friluftsliv giúp con người giảm căng thẳng, cải thiện mối quan hệ với người thân và tăng cường sản xuất endorphin (hormone cảm xúc tích cực).
Hơn nữa, điều kiện thời tiết ở Bắc Âu không phải lúc nào cũng tốt. Vì vậy, mọi người không sợ thời tiết xấu. Họ tin việc vui chơi ngoài trời giúp hệ thống miễn dịch khỏe mạnh hơn và khả năng đối phó với các loại virus tốt hơn.
10. Khuyến khích trẻ thể hiện bản thân
Trên sân chơi, bạn sẽ không bao giờ thấy một bà mẹ la hét: "Đừng qua đó, con sẽ bị bẩn áo đấy!". Cha mẹ Bắc Âu khuyến khích con thể hiện bản thân, không hạn chế mong muốn khám phá thế giới. Do đó, trẻ được phép chạm vào một hòn đá bẩn hay nhảy vào vũng nước mưa mà không e ngại. Nếu một đứa trẻ trở về nhà với bộ quần áo sạch sẽ, cha mẹ sẽ không tin em vừa ra ngoài chơi.
11. Không mua quá nhiều đồ chơi cho trẻ
Các ông bố bà mẹ Bắc Âu nghĩ rằng sự tập trung của trẻ sẽ kém hơn nếu có quá nhiều búp bê và ôtô đồ chơi. Một lượng nhỏ đồ chơi cho trẻ cơ hội sử dụng trí tưởng tượng của mình và coi trọng những gì đang có.
Thùy Linh (theo Bright Side)