Thái Lan năm ngoái được ca ngợi rộng rãi vì chống dịch hiệu quả, là một trong những nước ghi nhận ca nhiễm thấp nhất thế giới. Tuy nhiên, công chúng hiện ngày càng tức giận về cách xử lý đại dịch gần đây của chính phủ, gồm chiến dịch vaccine chậm chạp và hỗn loạn.
Sóng lây nhiễm thứ ba bắt đầu hồi tháng 4, khi ca nhiễm bắt đầu lan rộng tại các tụ điểm về đêm ở Bangkok, gồm những hộp đêm mà doanh nhân giàu có thường lui tới. Kể từ đó, ca nhiễm lan rộng trong các nhà tù, nhà máy, công trường xây dựng và các khu vực đông dân cư ở thủ đô.
Trong khoảng 4 tháng, tổng số ca tử vong ở Thái Lan tăng từ chưa tới 100 lên 4.146. Một số bệnh nhân chết tại nhà vì không còn giường trống ở bệnh viện dành cho họ, theo các tình nguyện viên y tế. Những người khác chết trên đường phố Bangkok, gồm một thi thể nằm trên vỉa hè suốt nhiều giờ tuần trước, gây phẫn nộ cho công chúng.
"Chính phủ đang đi sau Covid-19", Ekapob Laungprasert, người điều hành nhóm tình nguyện Sai Mai Tongrot (Sai Mai Must Survive), cho biết. "Họ hành động sau khi các vấn đề xảy ra. Họ cần thay đổi chiến lược và suy nghĩ xa hơn. Họ cần tìm kiếm vaccine chất lượng và nhanh chóng cung cấp cho mọi người. Người dân Thái Lan đang phải vật lộn để có vaccine, trong khi các quốc gia khác treo thưởng để khuyến khích mọi người tiêm phòng".
Nhân viên y tế thu hồi thi thẻ nạn nhân chết vì Covid-19 trên đường phố Bangkok, Thái Lan hôm 20/7. Ảnh: BenarNews.
Nhiều tháng trước, khi ca nhiễm vẫn thấp, chính phủ đã bị chỉ trích vì không áp lệnh phong tỏa. Nhiều biện pháp hạn chế khác nhau được đưa ra theo từng giai đoạn, với các biện pháp nghiêm ngặt hơn gồm lệnh giới nghiêm 21h, được áp dụng từ 12/7 tại các khu vực có nguy cơ cao như Bangkok.
Giáo sư Anucha Apisarnthanarak, trưởng khoa bệnh truyền nhiễm tại Đại học Thammasat, nhận định không rõ khi nào ca nhiễm hàng ngày, hiện trên 15.000, sẽ bắt đầu giảm. Rất khó để đánh giá ca nhiễm thực sự vì nhiều bệnh nhân không được xét nghiệm và buộc phải ở nhà.
"Rất nhiều trường hợp không có nơi điều trị thích hợp vì bệnh viện hay bệnh viện đã chiến đều không có giường. Họ phải ở nhà hoặc một số nơi khác", ông nói. "Mức độ lây nhiễm trong tình cảnh vaccine chưa được phổ biến rộng rãi có thể rất đáng báo động và theo cấp số nhân".
Chính phủ quy định các bệnh viện phải tiếp nhận những bệnh nhân có kết quả xét nghiệm dương tính, dẫn đến các cơ sở giới hạn xét nghiệm PCR hàng ngày và bệnh nhân càng khó tiếp cận hơn. Dù quy định cách ly tại nhà đã được áp dụng, các bệnh viện vẫn phải theo dõi những bệnh nhân này, khiến áp lực với họ càng tăng lên.
Hình ảnh trên mạng xã hội cho thấy thấy hàng dài người xếp hàng trong bãi đậu xe và lều tại các điểm xét nghiệm ở Bangkok. Theo báo Matichon, tại một trung tâm thi bằng lái xe ở Nakhon Pathom, thành phố miền trung Thái Lan, dòng xe ô tô kéo dài 1km bên ngoài bệnh viện.
Yêu cầu hỗ trợ mà Sai Mai Must Survive nhận được ngày càng tăng. Đầu tháng 6, nhóm nhận được khoảng 30 cuộc gọi mỗi ngày, nhưng con số này hiện tăng lên 200. Nhóm cung cấp vật tư y tế cho những người điều trị tại nhà, như máy đo nồng độ oxy và bình oxy.
Ekapob cho biết những ca nặng được đưa đến bệnh viện, nhưng một số bị từ chối nhập viện. "Có thể 2/10 ca không được nhập viện vì không còn giường và họ chết tại nhà", Ekapob nói.
Hình ảnh trên mạng xã hội cũng cho thấy áp lực mà nhân viên y tế phải đối mặt. Bệnh viện Rachapiphat ở Bangkok hôm 25/7 đăng bức ảnh trên Facebook cảnh bãi đỗ xe bệnh viện được kê giường để điều trị cho bệnh nhân Covid-19 chuyển đến từ khoa cấp cứu. Tuần trước, những hình ảnh tương tự đã được chia sẻ về bệnh viện Saraburi, nơi bệnh nhân nằm chờ trên giường ở bãi đậu xe ngoài trời.
Bãi đỗ xe bệnh viện Rachapiphat ở Bangkok trở thành nơi điều trị bệnh nhân Covid-19 hôm 25/7. Ảnh: Facebook/Rachapiphat.
Dịch bệnh bùng phát ngày càng trầm trọng khiến người dân phẫn nộ với chiến dịch triển khai vaccine của đất nước. Khoảng 5% dân số Thái Lan đã được tiêm chủng đầy đủ, trong khi 17% đã được tiêm một mũi.
Hàng trăm học giả và nhân viên truyền thông hôm 26/7 ra tuyên bố chung kêu gọi chính phủ minh bạch hơn các hợp đồng vaccine, bao gồm thông tin chi tiết ai sẽ được tiêm và tiêm vaccine loại nào, cũng như những loại vaccine nào sẽ được chuyển đến Thái Lan.
Tuyên bố được đưa ra sau một bức thư bị rò rỉ của AstraZeneca cho biết họ sẽ cung cấp khoảng 6 triệu liều mỗi tháng cho Thái Lan, mâu thuẫn với tuyên bố của chính phủ rằng con số là 10 triệu liều.
Thái Lan là trung tâm sản xuất vaccine AstraZeneca của khu vực. Tuy nhiên, hoạt động sản xuất của công ty BioScience thuộc sở hữu Hoàng gia, vốn chưa từng sản xuất vaccine, đã bị đình trệ.
Huyền Lê (Theo Guardian)