Bệnh da chết gây ra các vết loang lổ chết khắp cơ thể cá heo. Ảnh: Tim Morgan.
Được phát hiện lần đầu tiên vào năm 2005 trên khoảng 40 con cá héo mũi chai ở vùng biển New Orleans sau cơn bão Katrina, bệnh da chết đã lan rộng tới nhiều vùng biển ven bờ trên thế giới và gây ra các đợt bùng phát đáng kể ở Louisiana, Mississippi, Alabama, Florida, Texas và Australia trong những năm gần đây.
Căn bệnh liên quan đến nhiều loại nấm và vi khuẩn này khiến cá heo phát triển những vết loang lổ đổi màu trên khắp cơ thể, đôi khi che phủ tới 70% bề mặt da, và cuối cùng giết chết chúng.
Trong một nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Scientific Reports trong tháng 12, các nhà khoa học tại Trung tâm Động vật biển có vú Sausalito (MMCS) - bệnh viện động vật biển lớn nhất thế giới ở California, Mỹ - cho biết cuối cùng họ đã xác định được nguyên nhân đằng sau căn bệnh chết chóc này.
Nhóm nghiên cứu nhận thấy tại tất cả các địa điểm bùng phát bệnh da chết trên cá heo, độ mặn của nước biển đều giảm mạnh và đột ngột. Hiện tượng có liên quan trực tiếp đến sự gia tăng cả về tần suất và mức độ nghiêm trọng của các sự kiện cực đoan do biến đổi khí hậu như bão lũ và lốc xoáy.
Theo Tiến sĩ Pádraig Duignan, trưởng nhóm nghiên cứu bệnh học tại MMCS, mưa lớn bất thường đã biến các vùng nước ven biển thành nước ngọt và tình trạng đó có thể kéo dài trong nhiều tháng. Cá heo ven biển quen với sự thay đổi độ mặn theo mùa nên chúng gặp vấn đề với nước ngọt và sự giảm độ mặn đột ngột.
"Căn bệnh về da khủng khiếp này đã giết chết nhiều cá heo kể từ sau siêu bão Katrina. Với tốc độ nóng lên toàn cầu như hiện nay, những cơn bão cực đoan như vậy được dự báo là sẽ xảy ra thường xuyên hơn và chúng ta có thể sẽ phải chứng kiến thêm những đợt bùng phát bệnh da chết tàn phá cá heo ven biển", Duignan cảnh báo.
Việc tìm ra nguyên nhân gây bệnh có ý nghĩa rất quan trọng trong nỗ lực bảo tồn cá heo. Nghiên cứu của Duignan cùng các cộng sự cung cấp những thông tin cần thiết để chẩn đoán và điều trị động vật nhiễm bệnh, đồng thời cho phép giảm thiểu các yếu tố có thể dẫn đến bùng phát dịch trong tương lai đối với các quần thể cá heo ven biển vốn đang bị đe dọa do mất và suy thoái môi trường sống.
Đoàn Dương (Theo Science Daily)