Ấn Độ luôn phải đối mặt với vấn đề vệ sinh môi trường nên Thủ tướng Shri Narendra Modi đã phải phát động phong trào "Làm sạch Ấn Độ". Mục tiêu của chiến dịch này là đem lại sự sạch đẹp cho các thành phố lớn của đất nước nhằm kỷ niệm sinh nhật lần thứ 150 của nhà lãnh đạo nổi tiếng Mahatma Gandhi vào năm 2019.
Làng Mawlynnong, nằm ở miền đông Ấn Độ, đã đi trước chiến dịch này hàng chục năm. Ở đây, việc dọn dẹp là một nghi thức mà mọi người, từ trẻ em cho đến người già, đều chấp hành nghiêm chỉnh. Thị trấn nhỏ chỉ có 600 người này đã được bình chọn là ngôi làng sạch nhất châu Á vào năm 2003, theo công bố của tạp chí Discover India. Và nó cũng trở thành huyền thoại, niềm tự hào của nhiều người dân Ấn Độ.
Du khách khi đi vào trong làng hầu hết đều bị bất ngờ. Khác với phần còn lại của Ấn Độ, nơi đây dường như sạch bóng rác thải. Trẻ em chơi đùa thoải mái trên những con đường thoáng đãng, không khí trong lành.
Để làm được điều này là sự nỗ lực của cả cộng đồng. Deity Bakordor, 11 tuổi bắt đầu ngày mới từ 6h30. Việc đầu tiên trong ngày của em là cùng với những đứa trẻ khác cầm chổi ra đường quét dọn trước giờ đi học. Chúng cũng chịu trách nhiệm đổ rác vào những chiếc giỏ hình nón xinh xắn được đan bằng tay nằm dọc thị trấn. Ngoài ra, bọn trẻ cũng học cách phân loại rác. Lá và chất thải được dùng làm phân sinh học và mang đi chôn. Những thứ khác được đưa ra khỏi làng đốt.
Người lớn làm công việc cắt cỏ, trồng, tỉa cây, hoa dọc lối đi công cộng, khiến việc đi dạo ở đây trở nên dễ chịu, theo đánh giá của nhiều du khách. Ngay cả thùng rác cũng được nhiều người đánh giá là có tính thẩm mỹ.
Khi được một du khách hỏi rằng sống ở nơi sạch sẽ như này có thích không, Bakordor ngượng nghịu gật đầu. "Nếu khách du lịch tới đây và xả rác, cháu sẽ làm gì?", một du khách Mỹ hỏi, Bakordor nói rằng em sẽ không thông báo trực tiếp với người xả rác. Nhưng cô bé sẽ nhặt chúng lên và bỏ vào đúng nơi quy định.
Cô bé 11 tuổi cho biết việc dọn dẹp là điều bình thường, hàng ngày của người dân. Vào thứ bảy hàng tuần, cả làng sẽ có một buổi tổng vệ sinh chung. Bakordor thích điều này vì đó là thời điểm trường cô bé sẽ được làm sạch.
Không chỉ ngoài đường, trong mỗi căn nhà cũng đều rất sạch sẽ. Hosana, ông ngoại của Bakordor, không ngại dẫn khách du lịch vào tham quan căn nhà hai phòng của mình. Sàn nhà sạch tinh tươm vì vừa được quét, các món ăn được bày biện trên bát đĩa đã được rửa sáng bóng, giường được xếp gọn gàng.
Không ai biết chắc chắn việc dọn dẹp ở ngôi làng bắt nguồn từ bao giờ. Theo Shishir Adhikari, hướng dẫn viên du lịch người địa phương, nó có thể bắt nguồn từ một trận dịch tả 130 năm trước. Người dân trong làng đã bàn nhau làm sạch mọi thứ để tránh sự lây lan.
Dân làng cũng theo chế độ mẫu hệ truyền thống. Phụ nữ đóng vai trò giữ gìn nhà cửa sạch sẽ. Sara Kharrymba, nội trợ trong nhà, tin rằng truyền thống và kỹ năng giữ gìn vệ sinh này được truyền từ nhiều đời, và bà sẽ hướng dẫn lại cho con cháu mình.
Lần đầu tiên đến thăm ngôi làng vào một ngày hè của năm 2018, Pallavi Pasricha cảm thấy thích thú với quang cảnh nơi đây. Nó sạch đúng như những gì cô tưởng tượng và người dân chào đón khách cũng rất nồng nhiệt. Khi đi bộ để đến nhà nghỉ qua đêm, Pallavi ngưỡng mộ nhìn những con đường rải sỏi không một cọng rác, những khu vườn đầy hoa. Bên ngoài mỗi ngôi nhà là một thùng rác làm bằng tre.
Một điều thú vị khác mà dân làng đã xây dựng ở đây là Sky View, tháp quan sát cao 26 m dựng bằng tre. Khi lên đến đỉnh, Pallavi quan sát được không chỉ toàn bộ cảnh quan ngôi làng mà cả Bangladesh ở phía xa. Sau bữa ăn đơn giản gồm khoai tây, ớt đỏ, cơm và đậu lăng nấu bơ, Pallavi rời khỏi làng. Người dân và trẻ con đều ra tiễn cô khiến nữ du khách cảm thấy yêu quý nơi đây, với những con người đơn giản nhưng ấm áp.
Làng Mawlynnong thuộc bang Meghalaya, cách thủ phủ Shillong khoảng 120 km. Ngôi làng tọa lạc ở trên đồi East Khasi, và rất gần với Bangladesh.
Bạn có thể bay hoặc đi tàu điện ngầm đến Guwahati, thành phố lớn nhất vùng đông bắc Ấn Độ. Từ đây, bạn có thể đi xe bus, ôtô tới làng Mawlynnong, cách đó 190 km. Ngoài ra, bạn cũng có thể bay tới Shillong, nơi này cách làng 120 km.
Anh Minh (Theo Lonely Planet, BBC)