Bé Nguyễn Thu Hiền đã được các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương mổ cấp cứu tuần trước vì bị thoát vị bẹn nghẹt. Gia đình kể, trước đó 3 ngày cháu có biểu hiện ho, đã được bệnh viện địa phương khám và cho thuốc về uống. Những ngày sau, bé vẫn ho nhiều, quấy khóc hơn và thỉnh thoảng có những cơn khóc thét. Ngày 6/8, gia đình phát hiện khối sưng cứng ở bẹn và đưa con đến Bệnh viện Nhi Trung ương. Tại đây cháu được chẩn đoán thoát vị bẹn nghẹt, chỉ định mổ cấp cứu.
Tiến sĩ Bùi Đức Hậu, trưởng khoa Ngoại, cho biết: Thoát vị bẹn ở trẻ em là một bệnh lý bẩm sinh, xảy ra khi có sự di chuyển của ruột, mạc nối hay buồng trứng vào trong ống bẹn. Nguyên nhân là ống thông từ ổ bụng xuống vùng bẹn - bìu ở con trai hay vùng bẹn - môi lớn ở con gái (ống phúc tinh mạc) không teo đi như bình thường mà vẫn tồn tại. Mỗi ngày bệnh viện Nhi Trung ương tiếp nhận 20-30 trẻ đến khám về bệnh do còn tồn tại ống phúc tinh mạc.
Bé gái 6 tháng tuổi bị thoát vị bẹn sau khi được mổ cấp cứu. Ảnh: Khánh Chi.
Thoát vị bẹn hay gặp ở các bé trai hơn các bé gái. Bệnh luôn đi kèm nguy cơ nghẹt, có thể dẫn tới hoại tử ruột hay buồng trứng nếu không được điều trị kịp thời. Trẻ càng nhỏ nguy cơ hoại tử nội tạng do nghẹt càng cao vì các gia đình ít có khả năng phát hiện bệnh sớm.
Tiến sĩ Hậu cho biết, trong trường hợp bé Hiền, có hai khả năng có thể xảy ra: Thứ nhất bé bị thoát vị bẹn từ trước mà gia đình không biết. Thứ hai là sau khi sinh bé vẫn còn ống phúc tinh mạc, gặp lúc viêm phế quản, ho nhiều gây tăng áp lực ổ bụng, khiến buồng trứng tụt vào ống phúc tinh mạc xuống bẹn gây thoát vị bẹn.
Nghẹt khối thoát vị hoặc xoắn buồng trứng khiến trẻ rất đau đớn nhưng do chưa biết nói nên bé chỉ có biểu hiện duy nhất là quấy khóc, khó chịu không dỗ được. Nếu được phát hiện sớm, khi buồng trứng mới xoắn mà chưa hoại tử, bác sĩ có thể mổ tháo xoắn buồng trứng, tránh hậu quả đáng tiếc kể trên.
Thoát vị bẹn thường có các biểu hiện:
- Xuất hiện khối phồng tại vùng bẹn-bìu (bé trai) hay vùng môi lớn âm hộ (bé gái).
- Khối này to lên khi trẻ ho, khóc, rặn hay sau vận động mạnh; có thể xẹp xuống khi trẻ nghỉ ngơi hay nằm yên.
- Khối thoát vị có thể đau khiến trẻ quấy khóc nhưng cũng có thể không gây đau.
Thường khi thấy con quấy khóc, cha mẹ hiếm khi nghĩ tới thoát vị bẹn. Chỉ đến khi khối thoát vị sa xuống mà không tự lên được và bị nghẹt, trẻ đau đớn khóc thét gia đình mới đưa con đến bệnh viện. Khi đó, rất có thể ruột hoặc buồng trứng đã bị hoại tử.
Tiến sĩ Hậu khuyến cáo, khi thấy trẻ quấy khóc nhiều, không dỗ được, cha mẹ nên kiểm tra vùng bẹn hai bên của con:
- Nếu sờ thấy có khối to cứng, ấn vào khiến trẻ khóc thét thì cần đưa con đến khám cấp cứu tại các cơ sở có phẫu thuật nhi.
- Nếu khối u lớn ở bẹn, bẹn - bìu ở trẻ trai hay bẹn - môi ở trẻ gái nhưng không đau cũng cần nghĩ tới bệnh - tật do tồn tại ống phúc tinh mạc và đưa trẻ đi khám bác sĩ chuyên khoa phẫu thuật nhi.
Theo bác sĩ, phẫu thuật là phương pháp điều trị duy nhất cho thoát vị bẹn. Trẻ cần được mổ sớm, tránh để ruột hoặc buồng trứng sa xuống mà không trở lại ổ bụng được, dẫn tới nghẹt và hoại tử phải cắt bỏ. Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, bệnh nhân mổ thoát vị bẹn thường nằm điều trị 2 ngày, vết mổ nhỏ, có tính thẩm mỹ cao.
Khánh Chi