Là một người mua hàng online thường xuyên, tôi đã chứng kiến và nghe kể nhiều câu chuyện về những bất lợi mà anh em shipper phải đối mặt trong công việc hàng ngày.
Ở thành phố, việc nhận hàng thường diễn ra tại công ty, nơi các anh shipper phải bày hàng ra và gọi người nhận xuống lấy. Có không ít trường hợp khách đưa tờ tiền mệnh giá lớn, như 500 nghìn đồng, mà không nghĩ đến việc shipper có tiền lẻ để thối lại hay không.
Đôi khi, người nhận hẹn xuống lấy hàng nhưng để shipper chờ 15-20 phút. Có những người quên thanh toán hoặc cố tình dây dưa, trong khi shipper phải đối mặt với khoản tiền thu hộ.
Một em shipper quen của tôi từng chia sẻ: "Nhiều khách hàng văn phòng, tưởng ai cũng lịch sự, nhưng có người cư xử rất khó chịu. Họ gọi mình lên xuống nhiều lần, kiểm tra hàng kỹ quá mức, rồi tìm cớ không nhận. Lại còn đánh giá thấp trên ứng dụng vì lý do chẳng chính đáng."
Câu chuyện đỉnh điểm gần đây là việc một shipper bị đánh tử vong chỉ vì đòi 375 nghìn đồng cận Tết. Mỗi đơn hàng giao thành công, tiền công của họ chỉ là 4 nghìn đồng, nhưng nếu bị khách đánh giá một sao, họ có thể bị công ty phạt tới 500 nghìn đồng.
Một quy định như vậy là bất hợp lý và vô tình tạo thêm áp lực khổng lồ lên người lao động. Để có đủ tiền nộp phạt, shipper phải hoàn thành 125 đơn hàng mới đủ bù lại số tiền bị trừ.
Công việc shipper tưởng đơn giản, nhưng thực tế là chuỗi ngày vất vả và chịu nhiều thiệt thòi. Họ không chỉ phải chạy đua với thời gian mà còn đối mặt với những hành xử thiếu ý thức của một số khách hàng.
Nhìn lại, chúng ta cần nhận ra rằng, dù chỉ là một công việc giao hàng, nhưng phía sau đó là cuộc sống của những con người đang cố gắng mưu sinh. Việc đánh giá một sao hay những lời phàn nàn vô lý có thể để lại hậu quả nghiêm trọng mà người nhận hàng đôi khi không nhận thức được. Một chút thông cảm, một chút ý thức từ khách hàng sẽ giúp cuộc sống của những người làm nghề shipper trở nên nhẹ nhàng hơn.
Sinh mệnh của shipper, đôi khi, lại nằm trong chính những con số đánh giá trên ứng dụng giao hàng. Những hành động vô tình của khách hàng, nếu không được cân nhắc, có thể trở thành gánh nặng không đáng có cho họ.
Trước hết, mỗi người trong chúng ta nên hành xử văn minh hơn khi đặt hàng online - một lời cảm ơn, một đánh giá tốt, hay chỉ đơn giản là sự tôn trọng có thể làm nên sự khác biệt.
Nhưng sau đó, trách nhiệm của các công ty giao hàng thì thế nào?
Minh Phong