Washington Post hôm 28/9 dẫn 4 nguồn thạo tin cho biết một nhóm đảng viên Cộng hòa cực hữu đang tập hợp lại để đề cử nghị sĩ Tom Emmer làm Chủ tịch Hạ viện, nếu có thể gạt ông Kevin McCarthy khỏi vị trí này. Nhóm nghị sĩ Cộng hòa này cho rằng ông Emmer biết hài hòa các mối quan tâm của họ hơn và sẽ đưa ra những quyết định bảo thủ hơn.
Theo hai nguồn tin đã nói chuyện với ông Emmer, ông vẫn chưa cho biết liệu bản thân muốn theo đuổi vị trí Chủ tịch Hạ viện hay ủng hộ kế hoạch hạ bệ ông McCarthy hay không.
Sau khi Washington Post liên hệ để đề nghị bình luận, nghị sĩ Emmer cho hay ông "hoàn toàn ủng hộ Chủ tịch Hạ viện McCarthy" và bày tỏ "không hứng thú với những âm mưu trong chính trường".
Ông Kevin McCarthy tại Washington hồi tháng 12/2021. Ảnh: Reuters
Không rõ nhóm đảng viên Cộng hòa cực hữu sẽ tiếp tục lên kế hoạch ra sao hay họ chỉ cảnh báo về sự bất mãn với ông McCarthy. Tuy nhiên, một số người đã nhấn mạnh rằng việc gạt ông McCarthy khỏi vị trí Chủ tịch Hạ viện là điều không tránh khỏi.
Theo một nghị sĩ Cộng hòa, họ sẽ để ông McCarthy rời đi trong danh dự, nghĩa là họ sẽ thực hiện kế hoạch lật đổ ông nếu chính phủ Mỹ đóng cửa và ông McCarthy không còn lựa chọn nào khác để ngăn kịch bản này.
Hạ nghị sĩ Matt Gaetz, người có quan điểm cực hữu, đã đe dọa sẽ đệ trình "kiến nghị bãi nhiệm", bắt đầu quá trình có thể dẫn đến việc lật đổ ông McCarthy. Các nguồn thạo tin nói rằng nghị sĩ Gaetz có thể hành động sớm nhất vào ngày 1/10 và Hạ viện sẽ phải tổ chức bỏ phiếu trong vòng hai ngày.
Hồi đầu tháng này, khi xuất hiện những tin đồn về nỗ lực lật đổ mình, Chủ tịch Hạ viện McCarthy đã nổi giận trong một cuộc họp kín. Ông còn thách thức các đối thủ cứ hành động, còn bản thân ông sẽ không sợ hãi.
Các đồng minh của ông McCarthy cũng tuyên bố sẽ giữ vững sự ủng hộ với ông và chỉ ủng hộ ứng viên khác trong trường hợp ông từ chức, chỉ định người kế nhiệm.
Ông McCarthy, 58 tuổi, hồi tháng 1 hội đủ phiếu ủng hộ để trở thành Chủ tịch Hạ viện Mỹ sau 15 vòng bỏ phiếu. Đây là cuộc bầu chủ tịch Hạ viện Mỹ kéo dài nhất trong 164 năm qua, khi ông McCarthy gặp nhiều khó khăn trong lôi kéo các nghị sĩ cực hữu trong đảng Cộng hòa ủng hộ mình.
Tuy nhiên, ông đang đối mặt với nhiều sóng gió do không thể thuyết phục được toàn bộ thành viên Cộng hòa tại Hạ viện, đặc biệt là những người theo đường lối bảo thủ và cực hữu, ủng hộ dự luật ngân sách để ngăn chính phủ Mỹ đóng cửa sau ngày 30/9.
Tổng thống Joe Biden đã chỉ trích "một nhóm nhỏ đảng viên Cộng hòa cực đoan" không chịu thỏa hiệp để thông qua dự luật cấp ngân sách cho chính phủ tiếp tục hoạt động. Nhà Trắng muốn bất cứ dự luật ngân sách nào cũng phải bao gồm khoản viện trợ quân sự và nhân đạo 24 tỷ USD cho Ukraine, trong khi các thành viên cứng rắn trong đảng Cộng hòa tại Hạ viện kiên quyết phản đối điều này.
Nếu quốc hội Mỹ không nhất trí về kế hoạch phân bổ ngân sách, chính phủ nước này sẽ phải dừng hoặc hạn chế một số hoạt động, khiến hàng trăm nghìn viên chức tại các công viên, bảo tàng liên bang và cơ sở chính phủ khác phải nghỉ không lương. Chính phủ Mỹ từng đóng cửa ba lần trong nhiệm kỳ của cựu tổng thống Donald Trump.
Ngọc Ánh (Theo Washington Post)