Zhao Juying, một cựu giáo viên ở thành phố Gia Dục Quan, tỉnh Cam Túc, đã trở nên nổi tiếng nhờ quay một chương trình cho Douyin (phiên bản TikTok của Trung Quốc) bám theo chương trình truyền hình thực tế "Supernanny" (Siêu bảo mẫu). Trong mỗi tập phim, các bậc cha mẹ mời Zhao đến nhà để giúp họ dạy những đứa con vị thành niên.
Zhao bắt đầu công việc của mình bằng cách khiến đứa trẻ phải chịu hàng loạt biện pháp kỷ luật khắc nghiệt để buộc tập trung học hành và cải thiện điểm số. Sau 40 tập, chương trình trở nên nổi tiếng.
Riêng Zhao thu hút hơn 400.000 người theo dõi trên Douyin, chỉ sau 5 tháng gia nhập nền tảng này.
Zhao khuyên một cô bé vứt bỏ các đồ chơi yêu thích để tập trung học hành. Ảnh: Sixthtone
Nhưng video mới nhất đã gây tranh cãi khi Zhao đến thăm một học sinh cấp 2 họ Huang ở Tô Châu. Cô ngồi trên giường, tay cầm thước kẻ, mẹ cậu bé đang đứng đối diện trên tay cầm một cây búa nhỏ. Cô Zhao ném hộp đựng những mô hình lego và ôtô đồ chơi xuống đất, yêu cầu cậu bé dùng búa đập vỡ những món đồ yêu thích, trị giá hàng trăm tệ.
Chưa hết, Zhao dùng thước kẻ quất vào lòng bàn tay Huang để phạt vì lười biếng. Dưới cái nhìn dửng dưng của mẹ cậu bé, Zhao hét lên: "Những đồ chơi này có giúp con cải thiện điểm Toán hoặc tiếng Anh không? Nếu không đỗ vào cấp 3, con thậm chí sẽ không có cơ hội thi đại học. Sẽ không có cô gái nào từng học ở một trường đại học tốt cưới con".
Cô còn yêu cầu mẹ Huang phải lắp camera giám sát để theo dõi mọi con.
Trong một tập khác gần đây, Zhao ra lệnh cho một cô bé cấp 2 ở Mi Sơn, Tứ Xuyên ném tất cả thú bông, sticker và đồ trang trí trong phòng ngủ của bé vào thùng rác. "Con là học sinh cấp hai, không phải một đứa bé mặc tã", Zhao nói trong khi cô bé im lặng làm theo.
Hai video này nhanh chóng trở thành một trong những tập được xem nhiều nhất trên kênh của Zhao, nhưng cũng gây ra phản ứng dữ dội. Douyin của Zhao tràn ngập những bình luận lên án phương pháp giáo dục này. Một số hashtag liên quan đã trở thành chủ đề thịnh hành trên Weibo.
Không dừng lại, hôm 7 và 8/5, Zhao tiếp tục đăng tải hai video, một lần nữa lại sử dụng phương pháp giáo dục "nghẹt thở" và "xúc phạm". Ở một video, sau khi biết tin cha của một học sinh ở Quảng An, Tứ Xuyên đã qua đời và mẹ tái hôn, Zhao kéo dùng sức kéo cô bé vào lòng ôm hôn, thẳng thừng nói muốn làm "mẹ" của học sinh này, còn bắt cô bé gọi chồng mình là "bố".
Trong một video khác, Zhao công kích một học sinh ở Đại Lý, Vân Nam rằng: "Ngày nào con cũng ăn nhiều như vậy. Hãy đi bốc gạch đi, lao động là điều vinh quang nhất".
Nhiều người dùng cho biết cách tiếp cận giáo dục của Zhao với phong cách mạnh mẽ, tập trung ám ảnh vào việc nâng cao điểm số và sử dụng nhục hình đã gợi lại những trải nghiệm thơ ấu của chính họ. Trong những thập kỷ trước, tư duy "điểm tốt, tương lai tốt" rất phổ biến trong các hộ gia đình Trung Quốc và các bậc cha mẹ thường sẵn sàng sử dụng các chiến thuật cứng rắn để con học tốt.
Song Trung Quốc đang dần muốn loại bỏ phong cách này. Các nhà chức trách đã thực hiện một số chính sách nhằm giảm áp lực cho học sinh trong bối cảnh tỷ lệ mắc chứng rối loạn lo âu ở trẻ em gia tăng đáng lo ngại. Chính phủ cũng thông qua Luật bảo vệ trẻ vị thành niên sửa đổi năm 2020, cấm bạo lực đối với học sinh ở trường, ở nhà và cơ sở chăm sóc.
Cậu bé bị đánh vào tay trước khi dùng búa đậu đồ chơi yêu thích theo cách dạy của Zhao. Ảnh: Sixthtone
Nhiều phụ huynh bày tỏ sự đồng cảm với những học sinh xuất hiện trong video của Zhao. Một số người cho rằng hành động của Zhao là một hình thức bắt nạt chứ không phải giáo dục, trong khi những người khác nói rằng họ lo ngại cho sức khỏe tinh thần của các em.
"Kiềm chế sở thích của trẻ không phải là giáo dục, đó là nỗi ám ảnh của người lớn về quyền lực và sự kiểm soát" và "Mục đích của giáo dục không phải là rèn luyện cá nhân mà là khai phá tiềm năng của chúng", hai bình luận được đánh giá cao trên Weibo viết.
Trong cuộc tranh luận về phương pháp giáo dục của Zhao, nhiều người cũng đặt câu hỏi về trình độ chuyên môn. Zhao tự nhận là chuyên gia giáo dục cao cấp, giảng viên được chứng nhận của Hiệp hội Kỷ luật tích cực có trụ sở tại Mỹ trong các tài liệu quảng cáo, nhưng không tìm thấy hồ sơ của Zhao trong danh sách trực tuyến của hiệp hội này. Điều thú vị là Zhao nhiều lần khẳng định mình không biết tiếng Anh, nhưng lại đạt được nhiều chứng chỉ từ các quốc gia nói tiếng Anh.
Đại diện văn phòng giáo dục địa phương ở tỉnh Cam Túc nói với truyền thông rằng Zhao đã nghỉ dạy tại một trường tiểu học trong tỉnh vào năm 2023. Trước những lo ngại của người dân, cơ quan chức năng cho biết sẽ điều tra vụ việc.
Bảo Nhiên (Theo Sixthtone/QQ)