Đến Hà Tĩnh, du khách dễ dàng bắt gặp những quán ăn nhỏ với biển hiệu "Ram - Bánh mướt". "Ram" là từ dùng để chỉ món tương tự như nem rán, "bánh mướt" là cách gọi khác của từ "bánh cuốn" hoặc "bánh ướt".
Ram được cuốn từng cái đều chằn chặn, bằng khoảng hai ngón tay. Ram cuốn càng chặt sẽ càng ngon, khi ăn nhân không bị rơi ra ngoài. Nhân gồm thịt lợn băm nhỏ, hành, miến, ngò tàu (rau ngò gai), gia vị. Mùi hăng hăng, đắng nhẹ của ngò tàu làm nên hương vị riêng của món ram Hà Tĩnh.
Có cách cuốn tương tự nem rán, nhưng điều khác biệt là vỏ của ram Hà Tĩnh dày hơn và có màu nâu vàng, được làm từ gạo và mật mía. Sau khi cuốn, ram được rán trong chảo dầu sôi khoảng 3 - 4 phút. Phần bánh mướt được làm từ bột gạo nếp. Nếp được xay nhuyễn thành bột, thêm nước rồi ủ trong một đêm. Khi tráng bánh, người bán phải khéo léo lấy lượng bột vừa đủ để có thành phẩm mỏng nhưng dai, thơm và mịn.
Thực khách dùng tay để quấn các nguyên liệu khi ăn. Món ăn hấp dẫn nhờ sự kết hợp đối lập giữa lớp bánh mướt dẻo, mỏng tang, thơm mùi gạo và chiếc ram giòn, nóng hổi, béo ngậy bên trong. Nếu thích đổi vị, có thể chọn cuốn với giò lụa hoặc giò lắt (giò kết hợp giữa thịt lợn xay và thịt mỡ). Ngoài ra, người ăn thường rải thêm một ít hành phi để tăng hương vị.
Đây là món ăn sáng phổ biến và được nhiều người dân địa phương yêu thích. "Dù bây giờ có bao nhiêu món ăn ngon và lạ, tôi vẫn không quên hương vị của đĩa bánh mướt ram quê nhà. Đi học, đi làm xa về mà không ăn một đĩa thì không phải là người con Hà Tĩnh", Phương Bảo, một thực khách cho biết.
Theo nhiều người bán hàng, nước chấm là yếu tố quyết định món này ngon hay dở. Người ta thường dùng loại nước mắm quê được làm thủ công, có màu vàng óng, pha thêm nước sôi, đường, bột ngọt. Thực khách sẽ được tự gia giảm bát nước chấm với tỏi băm, chanh hoặc ớt tùy theo sở thích.
Bảo Ngân
Các địa chỉ gợi ý cho thực khách trong thành phố Hà Tĩnh:
- Quán Nhâm Phú tại ngõ 318, đường Nguyễn Du
- Bà Lài tại số 5 đường Võ Liêm Sơn
- Quán Ram - Bánh Mướt tại số 15 đường Nguyễn Biểu
- Bà Diệu tại ngõ 7 đường Xuân Diệu