Văn phòng Chính phủ ngày 17/3 thông báo chỉ đạo của Phó thủ tướng Trần Hồng Hà giao các cơ quan xây dựng, trình Thủ tướng ban hành lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải cho phương tiện giao thông cơ giới đường bộ.
Phó thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, đánh giá toàn diện cơ sở pháp lý và thực tiễn để xây dựng quy chuẩn quốc gia về khí thải và lộ trình áp dụng cho các loại xe cơ giới đường bộ.
Cùng với đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Xây dựng sẽ phối hợp với UBND TP Hà Nội và TP HCM để nghiên cứu các biện pháp hạn chế phương tiện giao thông phát thải cao tại các khu vực ô nhiễm. Hai thành phố lớn cũng được giao ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền phê duyệt chính sách khuyến khích phát triển giao thông công cộng và chuyển đổi sang các phương tiện xanh.
Bộ Xây dựng sẽ phối hợp với Hà Nội và TP HCM nghiên cứu xây dựng các làn đường, tuyến đường riêng biệt cho từng loại phương tiện (xe buýt, xe máy, xe đạp, người đi bộ) nhằm tăng cường an toàn giao thông và bảo vệ môi trường.
Phó thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác tuyên truyền để tạo sự đồng thuận trong nhân dân về việc áp dụng quy chuẩn khí thải, góp phần cải thiện chất lượng môi trường, đặc biệt tại các đô thị lớn.
Cục Đăng kiểm Việt Nam được giao nhiệm vụ cung cấp dữ liệu kiểm định khí thải ôtô hiện có cho Bộ Nông nghiệp và Môi trường trước ngày 20/3 nhằm xây dựng và hoàn thiện quy chuẩn quốc gia. Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tiếp tục phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường trong quá trình xây dựng, ban hành quy chuẩn và lộ trình áp dụng khí thải cho phương tiện cơ giới đường bộ đang lưu hành.

Đường Nguyễn Trãi, Hà Nội ùn tắc ngày 14/1/2025. Ảnh: Phạm Chiểu
Hiện có trên 70 triệu xe môtô, xe máy đăng ký lưu hành tại Việt Nam, trong đó hơn 45 triệu đang được người dân sử dụng hàng ngày. Theo Bộ Giao thông Vận tải, xe máy là nguồn phát thải ô nhiễm lớn nhất, nhưng chưa được kiểm soát vì Luật Giao thông đường bộ năm 2008 chưa quy định.
Từ năm 2010, Chính phủ đã giao Bộ Giao thông Vận tải xây dựng lộ trình cụ thể về kiểm soát khí thải xe máy. Hai thành phố Hà Nội, TP HCM được giao hoàn thiện mạng lưới cơ sở kiểm định, mục tiêu đến năm 2015 có 80-90% lượng xe máy được kiểm định tiêu chuẩn khí thải. Dù vậy đến nay việc kiểm soát khí thải xe máy vẫn chưa được triển khai, trong khi số lượng xe máy tại các thành phố lớn tăng nhanh.
Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định việc kiểm định khí thải đối với xe môtô, xe gắn máy. Các bộ Xây dựng, Nông nghiệp và Môi trường đang xây dựng lộ trình cụ thể, bao gồm thời gian bắt đầu thực hiện, diện áp dụng và mức phí kiểm định.
Theo Thông tư 47/2024 của Bộ Giao thông Vận tải, xe môtô, xe gắn máy có tuổi đời dưới 5 năm được miễn kiểm định khí thải. Xe từ 5 đến 12 năm tuổi phải kiểm định hai năm một lần, xe trên 12 năm tuổi phải kiểm định hàng năm. Trường hợp xe môtô, xe gắn máy trong cơ sở dữ liệu không có thông tin về ngày xuất xưởng thì tính từ ngày 31/12 của năm sản xuất xe. Giấy chứng nhận kiểm định khí thải sẽ được Cục Đăng kiểm Việt Nam cấp.
Vũ Tuân