Theo Đông y, hiện tượng khóc đêm thường xảy ra ở trẻ dưới 6 tháng tuổi, gọi là chứng “Tiểu nhi dạ đề”. Trẻ thường khóc về ban đêm, trằn trọc khó chịu, ngủ không yên; hoặc đang ngủ yên thỉnh thoảng bỗng giật mình, tỉnh dậy, khóc thét. Phần nhiều trẻ khóc từng đợt, lúc khóc lúc ngừng, nhưng cũng có trường hợp khóc lè nhè cho đến sáng.
Bác sĩ Đông y Lê Xuân Hải, Chủ tịch Hội Đông y quận Đống Đa, Hà Nội cho biết, khóc dạ đề chủ yếu do “thần khí” còn chưa phát triển đầy đủ, khả năng thích ứng còn yếu, dễ bị các kích thích bên ngoài làm cho khiếp sợ. Một số nguyên nhân khác là tâm nhiệt (tạng tâm bị nhiệt), tỳ vị hư hàn (bụng lạnh, chức năng tiêu hóa yếu)...
Khóc dạ đề còn do hằng ngày trẻ nhỏ không được chăm sóc đầy đủ, ăn ngủ không có giờ giấc nhất định, ban ngày hoặc trước lúc ngủ đùa nghịch quá độ khiến thần kinh căng thẳng, kích thích quá mạnh. Trẻ nhỏ bị còi xương và suy dinh dưỡng cũng hay khóc dạ đề.
Bác sĩ cho biết, khóc dạ đề có rất nhiều nguyên nhân, trẻ cần phải thăm khám tìm hiểu rõ nguyên nhân cụ thể để có bài thuốc đặc trị phù hợp. Ông giới thiệu các bài thuốc Đông y trị chứng khóc dạ đề cho trẻ như sau:
Bài 1: Dạng tỳ vị hư hàn: Bụng lạnh, tiêu hóa kém.
Trẻ khóc đêm, trán vã mồ hôi, người uể oải, mệt mỏi, hơi thở lạnh, bụng lạnh, đau, chán ăn, đại tiện lỏng, rêu lưỡi trắng mỏng. Cần sử dụng những loại thuốc có tác dụng “ôn trung kiện tỳ" nghĩa là làm ấm bụng và tăng cường tiêu hóa.
Bạch truật 6 g, đẳng sâm 8 g, phục linh 6 g, cam thảo 3 g. Sắc lấy nước, cho trẻ uống thay nước trong ngày.
Ngoài ra có thể sử dụng gừng tươi 5 g, thái chỉ, cho vào cốc sứ, đổ nước sôi vào hãm khoảng 5 phút, sau đó cho đường đỏ 15 g vào quấy đều, chia ra cho trẻ uống trong ngày và trước lúc đi ngủ.
Bài 2: Dạng tâm nhiệt
Trẻ khóc về đêm, tiếng khóc to, mặt đỏ, miệng và hơi thở nóng, đại tiện táo, rêu lưỡi vàng mỏng. Cần phải dùng bài thuốc thanh tâm giải nhiệt.
Lá vông nem 6 g, diếp cá 8 g, rau má 12 g, gừng tươi 2 lát, sắc lấy nước, cho trẻ uống thay nước trong ngày.
Ngoài ra, các mẹ có thể sắc lá tre, chắt lấy nước, cho gạo vào nấu cháo cho trẻ ăn trong ngày.
Bài 3: Lo sợ bất an
Trẻ khóc đêm do sợ hãi, đêm nằm hay bất chợt tỉnh dậy khóc thét, cần dùng bài thuốc giúp dưỡng tâm an thần.
Xác ve 2 g, phục thần 4 g, táo nhân 4 g, viễn chí 4 g. Sắc lấy nước, cho trẻ uống thay nước trong ngày.
Lương y khuyến cáo, quan trọng nhất là khi dỗ bé, các mẹ phải luôn giữ bình tĩnh và thoải mái. Nếu trẻ khóc, mẹ cần phải biết chắc rằng bé không bị đói. Nên giữ phòng thoáng đãng và yên tĩnh để trẻ được nghỉ ngơi. Cố gắng giúp trẻ có chế độ ăn uống và ngủ nghỉ đúng giờ giấc.
Linh Nga