![]() |
Plaza vẫn dang dở vì những khúc mắc trong đấu thầu. |
Đây không phải là gói thầu duy nhất của công trình này không suôn sẻ, cho dù giá trị không lớn.
Theo dự kiến ban đầu, hạ tuần tháng 5 là thời hạn hoàn tất công việc chọn thầu cho công trình này. Song trên thực tế, ngoại trừ gói thầu 6, cũng phải đến trung tuần tháng 6, các quyết định công bố nhà thầu trúng mới được Chủ tịch Hội đồng sáng lập viên Công ty Đầu tư thương mại Tràng Tiền (chủ đầu tư) ký ban hành. Qua những cuộc đấu thầu này, có thể rút ra những điều đáng suy nghĩ về quá trình quản lý đấu thầu một công trình, mặc dù đại diện chủ đầu tư đã hơn một lần khẳng định với công luận rằng, việc đấu thầu, mở thầu và chấm thầu đều đã "được tiến hành nghiêm túc và đúng luật" và "cho đến nay không có nhà thầu nào chính thức khiếu nại bằng văn bản"...
Các nhà thầu "thiếu kinh nghiệm"?
Theo chủ đầu tư, sở dĩ phải tiến hành đấu thầu lại gói thầu số 6 là vì cả 4 nhà thầu tham gia, gồm Công ty TNHH Thang máy Thiên Nam, OTIS-LILAMA, SGE Schindler, và Công ty TNHH Hữu Nghị, đều vi phạm những điều kiện tiên quyết được nêu trong Nghị định 88/CP của Chính phủ về đấu thầu!
Sự "thiếu kinh nghiệm" của các nhà thầu không chỉ thể hiện ở gói thầu này. Cụ thể, gói thầu số 7 (cung cấp, lắp đặt hệ thống thiết bị phòng cháy, chữa cháy), qua kiểm tra sơ bộ ban đầu, cũng có đến 3 trong số 6 nhà thầu bị loại. Gói thầu số 8, tuy chỉ có 1 nhà thầu bị loại từ vòng đầu, nhưng lại nảy sinh rắc rối khi phát hiện Công ty Xây dựng số 7 (đơn vị được công nhận là trúng thầu theo Quyết định ngày 7/6/2001 của Hội đồng sáng lập viên) có quan hệ liên kết với một công ty tham gia tư vấn thiết kế công trình (một lỗi phạm quy trầm trọng).
Kết quả là Quyết định ngày 7/6 buộc phải thay thế bằng Quyết định chọn thầu mới, do ông Trịnh Hoàng Duy, Chủ tịch Hội đồng sáng lập viên Hanoi Plaza ký ngày 13/6 vừa qua.
Người chấm thầu cũng thiếu sót
Theo hợp đồng ký kết giữa chủ đầu tư công trình với Công ty Tư vấn công nghệ, thiết bị và kiểm định xây dựng (Bộ Xây dựng), 17/5 là ngày công ty này chuyển giao cho chủ đầu tư kết quả chấm thầu, song trên thực tế thì đến tận ngày 25/5, kết quả mới được chuyển giao.
Qua kiểm tra của chủ đầu tư, kết quả chấm gói thầu số 8 có những sai sót nhất định. Cụ thể là chấm thiếu 5 điểm cho Công ty Xây dựng số 7, đồng thời tính thuế nhập khẩu thiết bị không chính xác cho tất cả các nhà thầu tham gia gói thầu này.
Nếu không có sự kiểm tra lại của chủ đầu tư, liệu những sai sót này có được phát hiện không, khi mà cho đến nay pháp luật không có quy định nào buộc người chọn thầu phải giải thích rõ cho nhà thầu vì sao họ bị trượt thầu?
Chủ đầu tư thiếu công bằng
Một nhà thầu tham gia đấu thầu công trình này đã phát biểu: "Tôi không dám nhận xét gì về chuyện có hay không hiện tượng tiêu cực trong chấm chọn thầu, nhưng việc đề bài sử dụng những đặc tính kỹ thuật của một nhãn hiệu trang thiết bị cụ thể làm yêu cầu thì trên thực tế đã là loại những nhà thầu khác ra khỏi cuộc chơi. Sự cố mác xi măng đê Hà Nội có thể coi là bài học tốt khi chào thầu: yêu cầu về tính năng kỹ thuật nên được coi là yếu tố hàng đầu chứ không phải nhãn hiệu".
Một thực tế không thể không thừa nhận là xu hướng chuộng ngoại, đặc biệt là trang thiết bị của châu Âu, Nhật Bản, Bắc Mỹ của các chủ đầu tư nói chung vẫn còn phổ biến, gây không ít khó khăn cho các công ty nội, công ty liên doanh kém tiếng tăm hơn.
Cũng theo nhà thầu trên, khi chào thầu, các chủ đầu tư hiện nay dường như chưa mấy quan tâm đến dịch vụ hậu mãi. Ông này khẳng định: "Nếu không muốn mua ấm với giá rẻ để rồi phải mua nắp ấm với giá chặt chém thì họ cần phải quan tâm đến điều này". Trang thiết bị của một công trình xây dựng như vậy có thể tồn tại đến vài chục năm. Những dịch vụ hậu mãi và phụ kiện để sửa chữa, thay thế là hết sức quan trọng.
Giải pháp = công khai + công bằng + bình đẳng
Theo ông Đặng Nghiêm Nghị, Phó Tổng giám đốc Công ty Đầu tư thương mại Tràng Tiền, bên cạnh việc nâng cao năng lực của cả phía các nhà thầu lẫn những cán bộ có trách nhiệm chấm chọn và xét thầu, thì công khai, dân chủ sẽ là những nguyên tắc then chốt giúp giải quyết những vướng mắc trong công tác này. Ông Phạm Sĩ Liêm, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Xây dựng VN cũng nói : "Theo kinh nghiệm quốc tế, công khai, công bằng và bình đẳng là 3 nguyên tắc quan trọng nhất trong đấu thầu".
Đầu Tư, 26/6