Theo Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu Nguyễn Văn Thọ, cảng Cái Mép - Thị Vải là một trong 23 cảng trên thế giới có thể tiếp nhận tàu có trọng tải đến 250.000 tấn; hàng năm đóng góp cho ngân sách trung ương hơn 20.000 tỷ đồng thuế xuất nhập khẩu. Năm 2021, tuy có ảnh hưởng dịch bệnh, tổng sản lượng hàng thông qua cảng Cái Mép -Thị Vải là 79 triệu tấn, tăng 4%, trong đó hàng container bằng tàu biển tăng 16,8%.
Lãnh đạo các bộ, ngành cũng đều nhấn mạnh lợi thế lớn của tỉnh để có thể phát triển đột phá, như có số lượng cảng biển lớn nhất cả nước, 24 cảng đã đưa vào hoạt động với công suất 252 triệu tấn, nằm sát đường hàng hải quốc tế và rất gần sân bay Long Thành, là giao điểm của các trục đường giao thông.
Cảng Gemalink (khu vực Cái Mép - Thị Vải) hiện là một trong những cảng được trang bị các thiết bị hiện đại. Ảnh: Báo Bà Rịa - Vũng Tàu.
Tuy nhiên, hiện nay hệ thống cảng Cái Mép - Thị Vải chưa đủ điều kiện để trở thành cảng trung chuyển quốc tế, chưa thu hút được các hãng tàu lớn và mất đi tính cạnh tranh với các cảng nước sâu khác trong khu vực và thế giới do thiếu các yếu tố. Trong đó các cảng đang bị chia cắt, cầu cảng chưa gắn kết, hàng hóa từ tàu nhỏ chuyển sang tàu lớn không có sự liên thông, chưa thật sự là cảng trung chuyển; thiếu một tổ chức kiểm tra chuyên ngành tại chỗ; thiếu một hệ sinh thái logistics; thiếu một hệ thống giao thông kết nối liên vùng đa phương thức; chi phí logistics cao, thời gian thông quan kéo dài.
Chủ tịch UBND tỉnh cho hay, với vai trò là cảng biển đặc biệt của cả nước, cần có các chính sách đột phá phát triển cụm cảng Cái Mép - Thị Vải, trong đó có chính sách cảng mở. Đồng thời, để nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống cảng Cái Mép-Thị Vải, phải tạo điều kiện thuận lợi cho việc thông quan hàng hóa, cần thiết nhất là đơn giản thủ tục, giảm thời gian, chi phí thông quan.
Do đó, tỉnh kiến nghị thúc đẩy hệ thống hạ tầng logistics, giao thông với các giải pháp như thí điểm cơ chế cảng mở tại cụm cảng container khu vực Cái Mép, thành lập Chi cục Kiểm định hải quan tại khu vực cảng Cái Mép - Thị Vải, triển khai dự án đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, đường vành đai 4, dự án đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu... và đặc biệt là dự án Trung tâm Logistics Cái Mép Hạ với tổng mức đầu tư khoảng 19.200 tỷ đồng.
Cảng quốc tế Tân Cảng - Cái Mép đã xếp dỡ TEU thứ hai triệu thông qua cảng trong năm. Ảnh: Báo Bà Rịa - Vũng Tàu.
Mới đây, tại buổi làm việc với lãnh đạo chủ chốt tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu về tình hình kinh tế - xã hội và một số định hướng phát triển trong thời gian tới, Thủ tướng Phạm Minh Chính đồng tình với những phân tích, đánh giá của các đại biểu về tiềm năng, lợi thế của Bà Rịa - Vũng Tàu, nhất là trong phát triển kinh tế biển, cảng biển, logistics...
Thủ tướng nêu rõ một số trọng tâm phát triển của tỉnh trong thời gian tới, mà trước hết là lĩnh vực logistics. Tại các hoạt động đối ngoại gần đây của Thủ tướng, nhiều đối tác quốc tế quan tâm tới lĩnh vực này, cụ thể là khu vực Cái Mép-Thị Vải, đưa Bà Rịa - Vũng Tàu thành trung tâm logistics lớn của khu vực và thế giới. Muốn vậy, phải phát triển hạ tầng kết nối vùng, kết nối các trục giao thông lớn của quốc gia và quốc tế.
Thủ tướng nhấn mạnh, tỉnh cần khơi dậy mạnh mẽ mọi nguồn lực; phát huy tốt hơn nữa những tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của một tỉnh nằm ở trung tâm của vùng kinh tế trọng điểm phía nam; trong đó tập trung phát triển mạnh về công nghiệp chế biến, chế tạo; phát huy lợi thế là một trong hai cảng biển nước sâu của quốc gia, nhất là hệ thống cảng biển đặc biệt Cái Mép - Thị Vải, nâng cao sức cạnh tranh trong khu vực và quốc tế.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và lãnh đạo các bộ ngành ủng hộ các giải pháp để phát triển cụm cảng Cái Mép - Thị Vải. Ảnh: Báo Chính phủ.
Về các kiến nghị, Thủ tướng yêu cầu UBND tỉnh khẩn trương hoàn thiện hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Trung tâm Logistics Cái Mép Hạ để báo cáo Thủ tướng Chính phủ giao Hội đồng thẩm định Nhà nước tổ chức thẩm định, sớm báo cáo Chính phủ xem xét, trình cấp có thẩm quyền quyết định.
Thủ tướng cơ bản đồng tình với các kiến nghị khác của tỉnh về cơ chế cảng mở và thành lập Chi cục Kiểm định hải quan...; yêu cầu các cơ quan, địa phương phối hợp chặt chẽ để cùng khẩn trương giải quyết các nội dung này theo quy định của pháp luật, thúc đẩy các dự án hạ tầng giao thông có ý nghĩa quan trọng với liên kết vùng, kết nối các trục giao thông lớn của quốc gia và quốc tế.
Các ý kiến tại cuộc làm việc cơ bản ủng hộ mạnh mẽ các kiến nghị của tỉnh, đồng thời góp ý nhiều vấn đề như phát triển hạ tầng kinh tế đồng bộ với hạ tầng xã hội, bảo vệ môi trường sinh thái trong quá trình phát triển... Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết sẽ sắp xếp bộ máy để sớm triển khai thành lập Chi cục Kiểm định Hải quan tại khu vực cảng Cái Mép - Thị Vải. Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể cho hay trong những ngày tới, sẽ có cuộc làm việc cụ thể với các địa phương để thúc đẩy triển khai các dự án vành đai 3 và 4 của TP HCM...
Thế Đan