Bà Nancy Pelosi thăm Đài Loan ngày 2-3/8, gặp lãnh đạo cùng một số quan chức của hòn đảo, bất chấp phản đối và những đe dọa từ Trung Quốc. Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 5/8 tuyên bố để đáp trả "hành động khiêu khích nghiêm trọng" của Chủ tịch Hạ viện Mỹ, Bắc Kinh quyết định "áp đặt trừng phạt đối với bà Pelosi và gia đình bà", nhưng không nêu chi tiết.
Khi được hỏi về lệnh trừng phạt này trong cuộc họp báo ở quốc hội hôm 10/8, bà Pelosi cười và nói: "Ai quan tâm cơ chứ? Đó không phải là vấn đề quan trọng với tôi".
Bà cáo buộc Trung Quốc "đang cố thiết lập 'bình thường mới' ở mức độ nào đó" và nhấn mạnh Mỹ không thể để điều đó xảy ra". "Họ biến chuyến thăm của chúng tôi thành cái cớ để tăng cường những gì họ thường làm. Chúng tôi sẽ không cho phép Trung Quốc cô lập Đài Loan", bà Pelosi nói thêm.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi tại cuộc họp báo ở quốc hội hôm 10/8. Ảnh: Reuters.
Chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi là lần đầu tiên một chủ tịch Hạ viện Mỹ tới hòn đảo sau 25 năm. Bà Pelosi cũng là nhà lập pháp cấp cao nhất của Mỹ thăm Đài Loan kể từ khi cựu chủ tịch Hạ viện Newt Gingrich tới đây năm 1997.
Hồi giữa tháng 7, khi được hỏi về kế hoạch chuyến thăm của bà Pelosi, Tổng thống Mỹ Joe Biden nói rằng quân đội Mỹ không nghĩ động thái này là ý tưởng hay. Nhiều nhà quan sát cho rằng ông Biden phản đối chuyến thăm. Phát biểu tại quốc hội, bà Pelosi nói rằng: "Tôi không nhớ họ từng bảo chúng tôi đừng đi".
Trung Quốc sau đó tập trận bắn đạn thật quy mô lớn chưa từng có tại 6 khu vực xung quanh Đài Loan. Lực lượng phòng vệ Đài Loan nói rằng quân đội Trung Quốc đã phóng một số tên lửa đạn đạo gần hòn đảo. Bắc Kinh ngừng liên lạc với Washington trên 8 lĩnh vực hợp tác then chốt, trong đó có quốc phòng, chống ma túy, chống tội phạm xuyên quốc gia và ứng phó biến đổi khí hậu.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực nếu cần. Mỹ cam kết tôn trọng nguyên tắc "Một Trung Quốc", nhưng tiếp tục duy trì quan hệ với Đài Loan và cung cấp cho hòn đảo các loại khí tài hiện đại.
Bộ Tư lệnh Chiến khu miền Đông của Trung Quốc hôm 10/8 thông báo hoàn thành loạt nhiệm vụ sau một tuần tập trận quanh Đài Loan, sẽ tiếp tục giám sát chặt chẽ những động thái ở eo biển Đài Loan, thường xuyên tuần tra khu vực và sẽ tiến hành thêm những đợt diễn tập để duy trì khả năng sẵn sàng chiến đấu trong tương lai.
Huyền Lê (Theo SCMP)