Ngày 25/1, Hiệp hội Ngân hàng (HHNH) Việt Nam gửi công văn hỏa tốc đến Thủ tướng, các cơ quan trung ương, TAND TP HCM... về việc Ngân hàng Sacombank, BIDV, TPBank phản ánh liên quan vụ án Phạm Công Danh (cựu Chủ tịch HĐQT VNCB, Tổng giám đốc Tập đoàn Thiên Thanh).
Động thái này được đưa ra do trước đó VKS đề nghị HĐXX buộc 3 ngân hàng này phải nộp lại hơn 6.100 tỷ đồng - được cho là tiền do ông Danh phạm tội mà có khi bảo lãnh cho 29 lượt công ty vay tiền các ngân hàng, dẫn đến thất thoát. Ông Danh và những người liên quan có nghĩa vụ liên đới trả lại tiền cho các ngân hàng.
HHNH Việt Nam cho rằng, các tổ chức tín dụng là thành viên hiệp hội, trong đó có ba ngân hàng trên, đang rất hoang mang về tác động tiêu cực trong hướng xử lý của cơ quan tố tụng. Trong khi đó, kết luận giám định của Ngân hàng Nhà Nước cũng khẳng định BIDV, Sacombank và TPBank đã thực hiện việc thu hồi nợ vay của khách hàng đúng quy định, không có thiệt hại.
"Việc thực hiện kiến nghị của VKS, thu hồi số tiền hơn 6.100 tỷ đồng sẽ gây khó khăn, cản trở cho hoạt động của các ngân hàng. Bởi theo quy định, các ngân hàng cho vay không có trách nhiệm phải tìm hiểu và xác minh nguồn gốc số tiền trên tài khoản thanh toán của bên vay trước khi thu nợ", công văn của HHNH Việt Nam nêu.
Trên thực tế, nếu buộc các ngân hàng phải xác minh nguồn gốc số tiền thu nợ thì sẽ phát sinh nhiều khó khăn, thủ tục hành chính và chi phí cho các ngân hàng cũng như cho khách hàng. Ngoài ra, ngân hàng không đủ điều kiện, cơ sở để thực hiện việc xác minh này.
Giao dịch phát sinh từ các hợp đồng tín dụng của ngân hàng với khách là giao dịch hợp pháp, thì việc thu nợ từ tài khoản của bên có nghĩa vụ là ngay tình và được pháp luật bảo vệ.
Theo HHNH, việc này có thể dẫn đến hàng loạt giao dịch vay vốn, gửi tiền với giá trị nhiều tỷ đồng có nguy cơ xảy ra tranh chấp, xáo trộn các giao dịch kinh tế, thương mại. Nó cũng làm gia tăng rủi ro pháp lý, không dự liệu được cho các tổ chức tín dụng, khách hàng mất niềm tin… ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự ổn định của ngân hàng, môi trường đầu tư và thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.
HHNH cũng cho rằng, việc áp dụng đồng bộ, nhất quán các quy định pháp luật là tạo ra môi trường pháp lý rõ ràng, minh bạch giúp ngân hàng phát triển tốt. Từ đó, Hiệp hội kiến nghị cấp lãnh đạo có thẩm quyền xem xét cân nhắc có hướng xử lý phù hợp.
Theo cáo buộc, trong thời gian tái cơ cấu VNCB, ông Danh đã chỉ đạo cấp dưới tìm cách rút tiền từ VNCB để chăm sóc khách hàng, tăng vốn điều lệ trả nợ. Ông và đồng phạm đã sử dụng hơn 6.100 tỷ đồng của nhà băng mang sang gửi tại Sacombank, BIDV, TPBank để đảm bảo cho 29 lượt công ty vay tiền.
Do các công ty này không hoạt động kinh doanh, không có tiền trả nợ, nên các ngân hàng thu nợ bằng tiền đảm bảo của VNCB. Tuy nhiên, một số lãnh đạo và cán bộ của các ngân hàng (trong đó có ông Trầm Bê) bị cho là có sai phạm, giúp sức ông Danh gây thiệt hại cho VNCB.
Hải Duyên