Sáng 22/1, phiên xử ông Phạm Công Danh (cựu Chủ tịch HĐQT ngân hàng VNCB, Tổng giám đốc Tập đoàn Thiên Thanh), Trầm Bê (cựu Phó chủ tịch HĐQT Sacombank) và 44 đồng phạm về tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước trong quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng bước sang phần tranh luận.
Phát biểu quan điểm về vụ án, đại diện VKS cho rằng, ông Danh vì lợi ích của công ty mình đã lôi kéo nhiều lãnh đạo ngân hàng và cấp dưới thực hiện loạt hành vi sai phạm, gây thiệt hại cho VNCB hơn 6.100 tỷ đồng. Hành vi này của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội.
Ông Danh là người đề ra chủ trương, chỉ đạo đồng phạm dùng nhiều thủ đoạn tìm cách rút tiền VNCB, móc nối với các lãnh đạo ngân hàng Sacombank, BIDV, TPBank cùng giám đốc các công ty do mình thành lập, hoặc đi mượn, để rút trái pháp luật tiền của VNCB bảo lãnh những khoản vay, gây thiệt hại cho VNCB. Số tiền thiệt hại là đặc biệt lớn, hiện chưa thể thu hồi.
"Tuy bị cáo thành khẩn khai báo, gia đình có công với cách mạng, có những đóng góp cho xã hội... nhưng cần phải áp dụng mức án cao nhất của khung hình phạt mới đảm bảo tính răn đe", đại diện VKS nói và đề nghị HĐXX tuyên phạt ông Danh mức án 20 năm tù.
Tổng hợp với bản án 30 năm ở giai đoạn một của vụ án (thiệt hại 9.000 tỷ đồng), ông Danh phải chấp hành 30 năm (mức án cao nhất của hình phạt có thời hạn).
Đối với ông Trầm Bê, VKS nhận định có mối quan hệ với ông Danh từ trước, biết ông này không thể vay tiền của VNCB nên đã đồng ý và chỉ đạo cấp dưới cho vay 1.800 tỷ đồng. Từ chỉ đạo của bị cáo, các chi nhánh đã giải ngân cho 6 công ty của ông Danh vay. Các bị cáo không thẩm định phương án kinh doanh thực tế, phê duyệt cho vay khi hồ sơ chưa đầy đủ.
"Việc bị cáo Bê cho rằng bị cáo Danh có thể vay tiền của Sacombank mà không phải dùng tiền gửi thị trường hai, là nhận thức chưa đúng quy định của pháp luật. Bị cáo còn chỉ đạo cấp dưới giải ngân trước bổ sung hồ sơ sau, tạo điều kiện cho ông Danh dùng tiền của VNCB bảo lãnh vay, gây thiệt hại cho VNCB 1.800 tỷ đồng", VKS nêu quan điểm và khẳng định cáo trạng truy tố ông Trầm Bê là có căn cứ.
Tuy nhiên, ông Trầm Bê thành khẩn khai báo, không hưởng lợi cá nhân, không mong muốn hậu quả xảy ra… nên VKS đề nghị mức án "đủ răn đe" 5-6 năm tù.
VKS cũng chấp nhận một phần kiến nghị của ông Bê, giải tỏa kê biên căn nhà trên đường An Dương Vương của bà Dương Tú Anh (chị vợ bị cáo Bê). Đối với bất động sản còn lại ở quận Bình Tân, Viện đề nghị tiếp tục kê biên để đảm bảo thi hành án.
Đề nghị thu hồi hơn 6.100 tỷ từ ba ngân hàng
Về trách nhiệm dân sự, VKS đề nghị HĐXX thu hồi 6.126 tỷ đồng từ 3 ngân hàng Sacombank, BIDV, TPBank để khắc phục hậu quả.
Đồng thời, Viện cũng cho rằng cần điều tra công khai tại tòa về trách nhiệm dân sự, để tiếp tục thu hồi số tiền thiệt hại cho CB (Ngân hàng TNHH một thành viên Xây dựng - CB trước đó là VNCB).
Bị cáo Danh và Tập đoàn Thiên Thanh có trách nhiệm bồi hoàn lại toàn bộ số tiền trên cho 3 ngân hàng đã cho vay.
Kết quả thẩm vấn công khai tại tòa cho thấy, nếu không có hành vi trái pháp luật của các cá nhân thuộc 3 ngân hàng thì ông Danh không thể dùng tiền của VNCB để bảo lãnh cho 29 lượt công ty vay bằng hồ sơ khống.
Do đó, ngoài các bị cáo đã bị xét xử, VKS đề nghị HĐXX kiến nghị Cơ quan điều tra VKSND Tối Cao tiếp tục xem xét trách nhiệm đối với những người có trách nhiệm thuộc các ngân hàng này để xử lý nếu có căn cứ.
Bị cáo Phan Huy Khang (nguyên Tổng giám đốc Sacombank) là người chuyền đạt chủ trương của ông Trầm Bê tới các chi nhánh, từ đó duyệt cho ông Danh vay. Mặc dù hồ sơ chưa đầy đủ, Khang vẫn phê duyệt giúp Danh vay được tiền.
Với vai trò là Tổng giám đốc VNCB, Phan Thành Mai được ông Danh giao trách nhiệm gặp lãnh đạo các ngân hàng trao đổi về số tiền vay, tiền bảo đảm, móc nối với họ và lãnh đạo các chi nhánh thỏa thuận cho 29 lượt các công ty vay tiền giúp Danh. Mai còn là người trực tiếp ký các hợp đồng tín dụng với các ngân hàng. Với hàng loạt hành vi trái pháp luật, bị cáo đã giúp sức tích cực cho ông Danh gây thiệt hại choVNCB số tiền hơn 6.100 tỷ đồng.
Tương tự, Mai Hữu Khương là người lập khống các hợp đồng tín dụng, hợp đồng mua bán vật liệu xây dựng, mua bán trái phiếu để 29 lượt công ty vay tiền các ngân hàng giúp ông Danh.
Bị cáo Nguyễn Việt Hà (Tổng giám đốc Công ty Quỹ Lộc Việt) giúp Danh thực hiện nhiều hành vi trong cả hai giai đoạn, nhận ủy thác 903 tỷ đồng của VNCB để mua trái phiếu Tập đoàn Thiên Thanh. Bị cáo còn cho mượn hoặc giới thiệu 11 pháp nhân công ty giúp ông Danh vay hơn 1.660 tỷ đồng của TPBank.
Quá trình điều tra bị cáo không thừa nhận, song việc thẩm vấn tại tòa và lời khai của các bị cáo có đủ căn cứ kết luận hành vi phạm tội của bị cáo với vai trò giúp sức cho ông Danh và đồng phạm.
Đối với nhóm các giám đốc do Danh thuê hoặc nhờ đứng tên các công ty do mình thành lập để sử dụng lập khống hồ sơ vay tiền các ngân hàng. VKS cho rằng các bị cáo không biết ông Danh dùng tiền của VNCB bảo lãnh cho các khoản vay, làm giám đốc chỉ được hưởng lương 5-10 triệu đồng. Các bị cáo thực hiện hành vi sai phạm do sợ mất việc làm hoặc theo chỉ đạo nên đã ký các hồ sơ giúp ông Danh vay tiền. Do đó, VKS đề nghị xem xét giảm nhẹ cho họ một phần trách nhiệm.
STT | Tên bị cáo | Chức danh | Mức án đề nghị, tổng hợp hình phạt giai đoạn I |
1 | Phạm Công Danh | Cựu Chủ tịch VNCB, Tổng giám đốc Tập đoàn Thiên Thanh | 20 năm, tổng hợp hình phạt 30 năm tù của bản án trước |
2 | Phan Thành Mai | Cựu Tổng giám đốc VNCB | 13-15 năm, tổng hợp hình phạt cũ 30 năm |
3 | Mai Hữu Khương | Cựu Giám đốc VNCB chi nhánh Sài Gòn | 11-13 năm tù, tổng hợp hình phạt cũ là 30 năm |
4 | Nguyễn Quốc Viễn | Trưởng ban Kiểm Soát VNCB | 6-7 năm tù, tổng hợp hình phạt cũ 15-16 năm |
5 | Hoàng Đình Quyết | Cựu Giám đốc VNCB chi nhánh Lam Giang | 4-5 năm tù, tổng hợp hình phạt cũ 23-24 năm |
6 | Phan Minh Tùng | Phụ trách kế toàn hành chính Tập đoàn Thiên Thanh | 5-6 năm, tổng hợp hình phạt cũ 12-13 năm |
7 | Phạm Việt Thép | Giám đốc Công ty An Phát | 2-3 năm |
8 | Trần Văn Bình | Tổng giám đốc Công ty Trung Dung | 5-6 năm, 9-11 năm |
9 | Nguyễn Văn Cường | Giám đốc Công ty Cường Tín | 2-3 năm, 5-6 năm |
10 | Trần Thanh Tùng | Giám đốc Công ty Thanh Quang | 2-3 năm, 5-6 năm |
11 | Nguyyễn An Vinh | Giám đốc Công ty Nhất Nhất Vinh | 3 năm cải tạo không giam giữ |
12 | Cao Phước Nhàn | Giám đốc Công ty Phước Đại | 2-3 năm |
13 | Hồ Thị Di | Giám đốc Công ty Hương Việt | 3 năm cải tạo không giam giữ |
14 | Nguyễn Tấn Thành | Giám đốc Công ty Thành Trí | 3 năm cải tạo không giam giữ |
15 | Nguyễn Hữu Duyên | Giám đốc Công ty Quang Đại | 2-3 năm |
16 | Trần Hiệp | Nguyên thành viên HĐQT, Giám đốc Công ty Phong Hiệp | 4-5 năm |
17 | Lê Văn Tuấn | Giám đốc Công ty Tuấn Văn | 3-4 năm |
18 | Nguyễn Quốc Phú | Giám đốc Công ty Phú Nguyễn | 3-4 năm |
19 | Phạm Văn Phúc | Giám đốc Công ty Phúc Văn | 3-4 năm |
20 | Lê Đài | Giám đốc Công ty Bảo Gia | 3-4 năm |
21 | Lê Duy Lương | Giám đốc Công ty Thành Thành Công | 3-4 năm |
22 | Nguyễn Hồng Dũng | Giám đốc Công ty Nhà Đại Long | 3-4 năm |
23 | Nguyễn Ngọc Thái | Tổng giám đốc Công ty Xây dựng – Kinh doanh nhà Quốc Thắng | 3-4 năm |
24 | Nguyễn Thị Kim Vân | Giám đốc Công ty Hương Việt | 3 năm cải tạo không giam giữ |
25 | Trầm Bê | Cựu phó chủ tịch HĐQT Sacombank | 5-6 năm tù |
26 | Phan Huy Khang | Nguyên Tổng giám đốc Sacombank | 4-5 năm tù |
27 | Đặng Thị Bích Thủy | Nguyên Giám đốc Trung tâm kinh doanh hội sở TPBank | 6-7 năm |
28 | Đinh Việt Cường | Nguyên Giám đốc khối khách hàng doanh nghiệp TPBank | 6-7 năm |
29 | Đỗ Việt Bun | Nguyên trưởng nhóm khách hàng doanh nghiệp TPBank | 3-4 năm |
30 | Nguyễn Việt Hà | Tổng giám đốc Công ty Quỹ Lộc Việt | 6-7 năm |
31 | Nguyễn Thế Linh | Giám đốc Công ty Thuận Phát | 2-3 năm treo |
32 | Nguyễn Tiến Dũng | Nguyên kiểm soát viên định giá Công ty Thịnh Phát | 2-3 năm tù treo |
33 | Vũ Viết Minh Quân | Giám đốc Công ty cổ phần Minh Quang | 4-5 năm |
34 | Hà Văn Bình | Chủ tịch HĐQT Công ty Đại Phát Việt Nam | 3-4 năm tù |
35 | Đỗ Phương Nam | Phó giám đốc Công ty Đại Phát Việt Nam | 3 năm treo |
36 | Nguyễn Ngọc Tuấn | Giám đốc Công ty An Phát | 2-3 năm treo |
37 | Trần Quang Huy | Giám đốc Công ty Toàn Phát | 2-3 năm treo |
38 | Lê Duy Thọ | Giám đốc Công ty Kỳ Nam | 3 năm treo |
39 | Ong Khắc Chung | Giám đốc Công ty Khánh Chi | 3 năm treo |
40 | Đỗ Minh Thủy | Giám đốc Công ty Đức Long | 3 năm treo |
41 | Hoàng Long Hà | Cựu phó giám đốc BIDV chi nhánh Gia Định | 3 năm tù treo |
42 | Nguyễn Ngọc Sơn | Nguyên trưởng phòng khách hàng doanh nghiệp BIDV chi nhánh Gia Định | 2-3 năm tù treo |
43 | Nguyễn Vũ Bảo | Nguyên chuyên viên phòng Khách hàng doanh nghiệp BIDV chi nhánh Gia Định | 2-3 năm tù treo |
44 | Nguyễn Kim Cẩm Vân | Kế toán Công ty Quỹ Lộc Việt | 3 năm tù treo |
45 | Phạm Hoài Thanh | Giám đốc Công ty Thạch Hà | 3 năm tù treo |
46 | Nguyễn Quốc Thịnh | Giám đốc Công ty Thịnh Quốc | 2-3 năm |
Ông Danh bị cáo buộc trong quá trình tái cơ cấu VNCB đã chỉ đạo đồng phạm rút trái phép tiền của ngân hàng VNCB, bảo lãnh cho 29 lượt pháp nhân là các công ty do ông thành lập, hoặc mượn, để làm hồ sơ vay khống ngân hàng Sacombank, BIDV, TPBank, gây thiệt hại cho VNCB hơn 6.100 tỷ đồng. Trong đó, ông Trầm Bê bị cho là đồng phạm giúp sức cho ông Danh vay 1.800 tỷ đồng của Sacombank. Cả ba ngân hàng cho ông Danh vay đều không bị thiệt hại. Trong giai đoạn một của vụ án, ông Danh bị tuyên phạt mức án 30 năm tù về các tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước trong quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Ông và đồng phạm bị buộc phải trả lại số tiền thiệt hại 9.000 tỷ đồng. |
Hải Duyên