Theo công bố của Bộ Quốc phòng Nga, các cuộc không kích đầu tiên của không quân Nga vào mục tiêu phiến quân IS trong những ngày qua đã đem lại kết quả đáng kể, giúp Nga "làm chủ chiến trường" tại Syria.
Trang mạng công nghệ quân sự Réseau International của Pháp cho rằng hiệu quả tấn công Nga có được nhờ sự lợi hại của cường kích Su-25, tiêm kích bom Su-34, còn có sự đóng góp của hệ thống trinh sát hiện đại. Hệ thống này bao gồm nhiều thiết bị, trong đó các máy bay trinh sát không người lái đóng vai trò chủ lực.
Một trong các mục tiêu của công nghệ quân sự hiện đại là giúp quân đội giành quyền khống chế chiến trường bằng cách định vị chính xác vị trí bố trí nhân lực cũng như vũ khí, trang thiết bị, hậu cần của đối phương.
Trong bối cảnh đó, một hệ thống trinh sát tốt mang lại điều kiện quan trọng, bởi nó có thể bao quát hầu hết những động thái và diễn biến xảy ra trên những chiến trường có địa hình bằng phẳng như Syria. Do thiếu vắng những thiết bị này, quân đội của Tổng thống Syria Bashar al-Assad dường như bất lực trước phiến quân IS trong thời gian dài, theo chuyên gia trên.
Tư lệnh quân đội NATO, tướng không quân Mỹ Philippe Breedlove, cho rằng sự bất lực của quân đội chính phủ Syria trước IS là cơ hội lớn để Nga đưa hệ thống trinh sát hiện đại vào khảo sát hiệu quả trên chiến trường thực. Hệ thống này hoạt động theo ba "lớp" nhiệm vụ cụ thể.
Hệ thống trinh sát ba lớp
Lớp đầu tiên có nhiệm vụ bảo vệ các căn cứ của quân đội Nga tại Syria, gồm sân bay Latakia và quân cảng Tartus. Để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các căn cứ này, Nga đã trang bị cho các đơn vị phòng thủ căn cứ 4-6 máy bay trinh sát không người lái cỡ nhỏ lớp ZALA 421-08, được biết đến với tên gọi "Strekoza - Chuồn chuồn".
Với lợi thế nhẹ, không gây tiếng ồn, được trang bị động cơ điện với tầm bay tới 30 km, các máy bay này có nhiệm vụ thu thập thông tin giúp ngăn chặn mọi nguy cơ tấn công bất ngờ từ phiến quân.
Tướng Breedlove khẳng định các đơn vị này còn được trang bị nhiều thiết bị do thám mặt đất MRK-46, tên lửa phòng không Pantsir-S1 hiện đại của quân đội Nga.
Lớp thứ hai có nhiệm vụ tìm kiếm các mục tiêu không kích, bao gồm 36 máy bay trinh sát không người lái lớp Yakovlev Pchela-1T và Orlan -10 (tương tự loại RQ-7 Shadow của Mỹ) hoạt động ở độ cao 2.500-3.600 m. Những máy bay này có khả năng hoạt động cả ngày lẫn đêm nhờ được trang bị thiết bị quang điện tử và cảm biến hồng ngoại hiện đại. Nhiệm vụ cụ thể của chúng là phát hiện căn cứ của phiến quân nằm trong bán kính 60 km - phạm vi hoạt động hiệu quả của các máy bay ném bom Nga.
"Cách đây vài hôm, vệ tinh Mỹ đã chụp được hình ảnh các máy bay trinh sát Pchela -1T cất cánh từ sân bay Latakia để thực hiện các hoạt động do thám ở miền bắc Syria", ông Breedlove tiết lộ.
Ngoài ra, vệ tinh cũng phát hiện một tiểu đoàn gồm 9 xe tăng T-90S xếp hàng tại sân bay Latakia. Bảo vệ tiểu đoàn này là phi đội 4-6 máy bay trinh sát không người lái Dozor 600 (tương tự loại MQ-1B của Mỹ).
"Các máy bay thuộc biên chế của lớp nhiệm vụ thứ hai có phạm vi hoạt động bao trùm toàn lãnh thổ Syria. Sự lợi hại của chúng nằm ở các bộ cảm biến chuyển động, giúp phát hiện hình ảnh một phiến quân đang di chuyển trong phạm vi vài chục cm, từ khoảng cách hơn 700 m", ông Breedlove cho biết.
Lớp nhiệm vụ thứ ba do các phi đội trực thăng tấn công đảm nhiệm. Lực lượng này rất đa dạng, bao gồm 16 trực thăng Mi-24PN, Mi-35M, Mi 8AMTSh, được trang bị các bộ cảm biến hồng ngoại và điều khiển hỏa lực hiện đại.
Các kỹ sư quốc phòng Nga đã phát triển hệ thống tác chiến điện tử Richag-AV nhằm bảo vệ các trực thăng tấn công tránh tên lửa không đối không hoặc vũ khí phòng không đối phương trong phạm vi tới 300 km.
Theo Réseau International, lớp nhiệm vụ này còn được bổ sung một máy bay trinh sát cỡ lớn Il-20M. Đây là máy bay trinh sát hiện đại nhất của Nga hiện nay, được trang bị các anten mạng rộng, bộ cảm biến hồng ngoại - quang học, radar trinh sát đường không, thiết bị liên lạc vệ tinh.
Bên trong căn cứ Nga sử dụng để diệt IS ở Syria:
Nguyễn Hoàng