"Hôm nay, chính phủ đã quyết định cấm nhập khẩu ngũ cốc, cùng hàng chục loại thực phẩm khác từ Ukraine", Jaroslaw Kaczynski, lãnh đạo đảng cầm quyền Ba Lan Pháp luật và Công lý (PiS), nói ngày 15/4. Nếu không, "một cuộc khủng hoảng sâu rộng sẽ xảy ra trong ngành nông nghiệp Ba Lan".
Ông Kaczynski tái khẳng định Ba Lan vẫn ủng hộ mạnh mẽ Ukraine và sẵn sàng đàm phán với Kiev để giải quyết vấn đề ngũ cốc.
"Chúng tôi đang và sẽ tiếp tục là bạn, là đồng minh của Ukraine. Nhưng nhiệm vụ của mọi quốc gia, chính quyền, trong bất cứ hoàn cảnh nào đều là bảo vệ lợi ích của người dân mình", ông Kaczynski nói.
Máy gặt đập liên hợp chất lúa mì lên xe tải ở gần làng Tomylivka, vùng Kiev, Ukraine ngày 1/8/2022. Ảnh: Reuters
Ukraine bày tỏ đáng tiếc về quyết định của Ba Lan, cho rằng "giải quyết bằng hành động đơn phương không giúp đẩy nhanh nỗ lực tìm giải pháp tích cực cho tình hình".
Theo Bộ Chính sách nông nghiệp và lương thực Ukraine, chính sách của Ba Lan đi ngược với các thỏa thuận song phương về xuất khẩu, kêu gọi đàm phán giải quyết vấn đề. "Chúng tôi hiểu nông dân Ba Lan đang gặp khó khăn, nhưng xin nhấn mạnh nông dân Ukraine lúc này đang gặp nhiều khó khăn nhất", cơ quan này cho biết.
Cùng ngày 15/4, chính phủ Thủ tướng Hungary Viktor Orban cũng áp lệnh cấm tương tự với ngũ cốc Ukraine, cho rằng nếu việc nhập khẩu tiếp tục, nông dân nước này sẽ chịu thiệt hại nặng nề. Budapest không nêu cụ thể thời điểm bắt đầu triển khai nhưng nói lệnh cấm sẽ kết thúc cuối tháng 6.
Chính phủ Hungary hy vọng sẽ có những thay đổi chính sách ở cấp độ Liên minh châu Âu (EU), bao gồm xét lại khả năng xóa bỏ nghĩa vụ nhập khẩu hàng hóa Ukraine.
Xe tải dỡ ngũ cốc trong kho ở làng Zghurivka, Ukraine ngày 9/8/2022. Ảnh: AP
Sau khi Nga mở chiến dịch ở Ukraine hồi tháng 2/2022, xuất khẩu ngũ cốc của Kiev qua Biển Đen bị gián đoạn. Ngũ cốc xuất khẩu của Ukraine sau đó được vận chuyển qua EU đến các quốc gia khác, trong đó có châu Phi.
Do các vấn đề về vận tải, ngũ cốc Ukraine, có giá thấp hơn so với ở EU, bị kẹt lại tại một số quốc gia Trung Âu, ảnh hưởng đến giá bán và doanh số của nông dân bản địa. Tại Ba Lan, nông dân tổ chức hàng loạt cuộc biểu tình phản đối và bộ trưởng nông nghiệp nước này đã từ chức.
Trong thư gửi Ủy ban châu Âu tháng 3, thủ tướng 5 quốc gia Đông Âu cho biết lượng sản phẩm như ngũ cốc, hạt dầu, trứng, gia cầm và đường đã tăng "chưa từng thấy", kêu gọi đánh giá chính sách thuế với nông sản Ukraine nhập khẩu.
Như Tâm (Theo Reuters, AFP)