Trong phát biểu khai mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN - Mỹ vào chiều 12/11 tại Phnom Penh, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Campuchia Hun Sen tuyên bố chính thức khởi động quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện ASEAN - Mỹ.
"ASEAN là trái tim của chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương trong nhiệm kỳ của tôi", Tổng thống Biden phát biểu. "Ngày hôm nay chúng ta đã tiến thêm một bước mới, bắt đầu kỷ nguyên mới trong hợp tác giữa các bên bằng cách khởi đầu quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Mỹ - ASEAN".
Theo thông cáo của Nhà Trắng, Tổng thống Biden tái khẳng định Mỹ ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN cũng như "Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương".
Tổng thống Mỹ Joe Biden bắt tay Thủ tướng Campuchia Hun Sen bên lề Hội nghị Cấp cao ASEAN tại Phnom Penh ngày 12/11. Ảnh: AFP.
Dựa trên khung quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện, Mỹ và ASEAN sẽ thể chế hóa và mở rộng hợp tác trên mọi lĩnh vực, bao gồm các khuôn khổ đối thoại cấp cao mới lẫn những đối thoại đã được thiết lập trước đó trên phương diện quốc phòng, kinh tế và ngoại giao.
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao cam kết mạnh mẽ của Mỹ với ASEAN, nỗ lực nâng tầm hợp tác đóng góp cho hoà bình, ổn định và thịnh vượng chung.
Thủ tướng cho rằng trong tình hình kinh tế khu vực và toàn cầu suy giảm hiện nay, ASEAN và Mỹ cần ưu tiên đẩy mạnh trao đổi thương mại, đầu tư, đẩy nhanh các nỗ lực phục hồi bền vững sau đại dịch.
Ông cho hay Việt Nam sẽ áp dụng mọi biện pháp tốt nhất hỗ trợ các nhà đầu tư, doanh nghiệp Mỹ, đồng thời đề nghị Mỹ hỗ trợ hàng hoá ASEAN vào thị trường nước này dễ dàng hơn.
Tại Hội nghị Cấp cao ASEAN - Ấn Độ lần thứ 19 diễn ra cùng ngày, hai bên cũng thông qua tuyên bố thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện.
Phát biểu tại hội nghị, Phó tổng thống Ấn Độ Jagdeep Dhankhar nhấn mạnh ASEAN là trụ cột quan trọng trong chính sách Hành động hướng Đông và là trọng tâm Sáng kiến Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của nước này.
Tham dự hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị ASEAN và Ấn Độ tăng cường phối hợp, đảm bảo trật tự khu vực thượng tôn pháp luật, ứng xử bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau và hợp tác cùng phát triển.
Thủ tướng Phạm Minh Chính hôm nay cũng dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam dự Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 với các đối tác Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản.
Các lãnh đạo ASEAN+3 nhất trí sớm mở cửa thị trường, nối lại hoàn toàn giao thương, thúc đẩy tự do hóa thương mại, tăng hợp tác hướng tới phát triển bền vững và tăng trưởng xanh.
Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 tại thủ đô Phnom Penh, Campuchia, sáng 12/11. Ảnh: TTXVN.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng ASEAN+3 cần kiên định với chủ nghĩa đa phương, tự do hoá thương mại, mở cửa cho mọi cơ hội, kết nối ở mọi khía cạnh và cân bằng về mọi lĩnh vực, trong đó ưu tiên hàng đầu là nối lại giao thương an toàn, mở lại nền kinh tế.
Tại Hội nghị Cấp cao ASEAN - Australia lần thứ hai, Thủ tướng Australia Anthony Albanese nhấn mạnh cam kết tăng cường quan hệ với ASEAN, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN tại khu vực và mong muốn cùng ASEAN triển khai hợp tác thực chất.
Theo số liệu của Australia, tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa ASEAN và nước này năm 2021 tăng trưởng hơn 26%, đạt 95,51 tỷ USD. Trong khi đó, tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của Australia vào ASEAN năm 2021 đạt 20,57 tỷ USD.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng để quan hệ ASEAN - Australia phát triển xứng tầm mức Đối tác Chiến lược Toàn diện, hai bên cần sớm khôi phục hoàn toàn và đẩy mạnh trao đổi thương mại, đầu tư, trong đó đẩy nhanh nâng cấp Hiệp định thành lập Khu vực Thương mại Tự do ASEAN - Australia - New Zealand (AANZFTA). Thủ tướng đồng thời đề nghị Australia mở cửa thị trường rộng hơn cho nông sản ASEAN, cũng như đẩy nhanh các hoạt động kiểm dịch, thông quan tại cửa khẩu.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đang cùng lãnh đạo các nước ASEAN dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 40, 41 và các hội nghị liên quan tại Phnom Penh.
Trong gần 4 ngày diễn ra các hội nghị, lãnh đạo các nước ASEAN cùng 10 đối tác sẽ trao đổi sâu rộng về nhiều nội dung liên quan đến xây dựng Cộng đồng ASEAN, hợp tác giữa ASEAN với các đối tác, chia sẻ quan điểm về định hướng giải pháp cho nhiều vấn đề khu vực và quốc tế.
Thanh Danh - Vũ Hoàng