"Chúng tôi đánh giá cao Mỹ là một trong những đối tác tích cực thúc đẩy nhiều sáng kiến hợp tác thiết thực nhằm hỗ trợ các nước ASEAN và khu vực Đông Nam Á nâng cao năng lực ứng phó dịch bệnh", Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu khi chủ trì Hội nghị Cấp cao ASEAN - Mỹ lần thứ 8 trực tuyến tại Hà Nội sáng nay, theo thông cáo của Bộ Ngoại giao.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị Cấp cao ASEAN - Mỹ tại Hà Nội ngày 14/11. Ảnh: Phương Vũ.
Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Robert C. O'Brien đánh giá cao vai trò chủ động của Việt Nam trong cương vị Chủ tịch ASEAN 2020, đặc biệt trong điều phối các nỗ lực khu vực cùng các đối tác trong bối cảnh nhiều khó khăn, đặc biệt là Covid-19. Ông O'Brien khẳng định cam kết hỗ trợ các nước ASEAN ứng phó với dịch bệnh thông qua khoản hỗ trợ cả về tài chính lẫn các trang thiết bị với tổng trị giá 87 triệu USD.
ASEAN hoan nghênh Mỹ dành 3,5 tỷ USD nâng cao năng lực y tế công cộng của các nước trong khối 20 năm qua, đề nghị Mỹ triển khai Sáng kiến Tương lai Y tế ASEAN - Mỹ. ASEAN cũng mong muốn Mỹ tích cực ủng hộ Quỹ ASEAN Ứng phó Covid-19 và Kho dự phòng vật tư y tế được công bố thành lập trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37.
Quỹ ứng phó với Covid-19 ASEAN nhằm huy động nguồn lực tài chính để giải quyết tình trạng thiếu nguồn cung cấp y tế, hỗ trợ nghiên cứu, phát triển thuốc điều trị và vaccine phòng chống Covid-19, chuẩn bị cho phản ứng khẩn cấp trong tương lai.
Kho dự phòng vật tư y tế ASEAN được Việt Nam đề xuất thành lập hồi tháng 4, nhằm nâng cao năng lực ứng phó chung của khối với các tình huống y tế công cộng khẩn cấp, thông qua huy động và phân phối thiết bị y tế thiết yếu. Các nước tự nguyện đóng góp và bảo quản vật tư, chỉ chuyển số vật tư này đến quốc gia cần sử dụng khi xảy ra dịch bệnh hoặc các tình huống y tế công cộng khẩn cấp.
ASEAN cũng hoan nghênh Mỹ đóng góp tích cực cho duy trì hòa bình, ổn định an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, mong Mỹ ủng hộ các nỗ lực đề cao luật pháp quốc tế, hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử, thực hiện nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982.
Lãnh đạo các nước ASEAN và Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Robert C. O'Brien (giữa) tại Hội nghị Cấp cao ASEAN - Mỹ ngày 14/11. Ảnh: Phương Vũ.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ghi nhận Mỹ là đối tác kinh tế và đối tác phát triển quan trọng của ASEAN. Năm 2019, kim ngạch buôn bán hai chiều đạt 292 tỷ USD, đưa Mỹ trở thành đối tác thương mại lớn thứ hai của ASEAN, đồng thời là nhà đầu tư FDI lớn nhất, với tổng vốn hơn 330 tỷ USD.
Thủ tướng đánh giá cao Bản ghi nhớ hợp tác giữa Cơ quan phát triển quốc tế Mỹ (USAID) và ASEAN vừa ký kết, giúp tạo khuôn khổ thuận lợi cho các nỗ lực hợp tác phát triển giữa hai bên. Thủ tướng cũng hoan nghênh Mỹ tài trợ 5 triệu USD thành lập Học viện Sáng kiến các Lãnh đạo Trẻ Đông Nam Á (YSEALI) tại Đại học Fulbright Việt Nam và mong Washington sớm triển khai đặt văn phòng khu vực của Trung tâm Phòng chống và Kiểm soát Dịch bệnh (CDC) Mỹ tại Hà Nội.
Phương Vũ