Hội nghị Cấp cao ASEAN - Nhật Bản lần thứ 23 và Hội nghị Cấp cao ASEAN - Hàn Quốc lần thứ 21 được tổ chức theo hình thức trực tuyến tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế chiều nay dưới sự chủ trì của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, là một phần trong Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 37 và các hội nghị liên quan.
Tại hai hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, đánh giá cao sự hỗ trợ của các nước cho ASEAN trong cuộc chiến chống Covid-19, nhấn mạnh các bên tiếp tục nỗ lực duy trì và thúc đẩy hợp tác, ứng phó hiệu quả với các thách thức nổi lên, trong đó có hệ lụy sâu rộng của đại dịch.
Các nước ASEAN đánh giá cao Nhật Bản cam kết đóng góp 1 triệu USD cho Quỹ ASEAN Ứng phó Covid-19 và hỗ trợ 50 triệu USD thành lập Trung tâm ASEAN ứng phó các tình huống y tế công cộng khẩn cấp và dịch bệnh mới nổi (AC-PHEED).
Trong khi đó, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in khẳng định sẵn sàng chung tay cùng ASEAN vượt qua khó khăn do Covid-19 gây ra, công bố đóng góp một triệu USD cho Quỹ ASEAN Ứng phó Covid-19, hỗ trợ gói thiết bị và vật tư y tế 5 triệu USD giúp các nước ASEAN đối phó với đại dịch.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định Nhật Bản luôn là đối tác tin cậy của ASEAN, đóng góp tích cực cho đối thoại, hợp tác vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng tại khu vực.
Thủ tướng hoan nghênh Nhật Bản ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN, tích cực tham gia đóng góp vào các khuôn khổ đối thoại và hợp tác khu vực do ASEAN chủ trì. Nhật Bản tiếp tục là đối tác kinh tế hàng đầu, đối tác thương mại lớn thứ 4 và là nhà đầu tư thứ hai của ASEAN.
Thủ tướng Suga khẳng định tiếp tục hỗ trợ ASEAN kiểm soát và ngăn ngừa sự lây lan dịch bệnh, thúc đẩy phục hồi. Ông cũng công bố chương trình đơn giản hóa thủ tục nhập cảnh cho khách nước ngoài tới Nhật Bản, hỗ trợ đào tạo 1.000 thực tập sinh trong vòng 3 năm, thúc đẩy đào tạo nguồn nhân lực có tay nghề cho các nước trong khu vực.
ASEAN và Nhật Bản nhất trí tiếp tục phối hợp chặt chẽ trong kiểm soát và đẩy lùi nguy cơ Covid-19, khắc phục tác động tiêu cực của dịch bệnh, từng bước phục hồi và ổn định đời sống kinh tế xã hội, duy trì chuỗi sản xuất cung ứng khu vực.
Hai bên nhất trí thông qua Tuyên bố về Hợp tác ASEAN - Nhật Bản về quan điểm chung của ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (AOIP), sẵn sàng thúc đẩy hợp tác cụ thể trên các lĩnh vực hợp tác ưu tiên cùng quan tâm, phù hợp với mục tiêu và nguyên tắc của AOIP.
Hàn Quốc cũng ủng hộ ASEAN triển khai khung phục hồi tổng thể và nỗ lực nối lại hợp tác thương mại, đầu tư thông qua tạo thuận lợi đi lại giữa hai bên.
Hai bên nhất trí tiếp tục hợp tác chặt chẽ nhằm đẩy lùi dịch bệnh, trong đó chú trọng nghiên cứu phát triển vaccine hiệu quả, bảo đảm người dân được tiếp cận đầy đủ và hợp lý, nâng cao năng lực hệ thống y tế công cộng khẩn cấp khu vực, nhất trí triển khai các sáng kiến nhằm tạo động lực kinh tế vượt qua dịch bệnh.
ASEAN đề nghị Hàn Quốc tiếp tục ủng hộ các sáng kiến phòng chống dịch bệnh, trong đó có Kho dự phòng vật tư y tế khẩn cấp của ASEAN, thúc đẩy phục hồi thông qua Khung Phục hồi Tổng thể ASEAN vừa được công bố tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37.
Về tình hình Biển Đông, lãnh đạo Nhật Bản và Hàn Quốc cùng các nước ASEAN nhấn mạnh tầm quan trọng của đối thoại, xây dựng lòng tin, thượng tôn pháp luật, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc kêu gọi các bên liên quan cần kiềm chế, không có hành động làm phức tạp tình hình, gia tăng căng thẳng, làm xói mòn lòng tin và gây bất ổn nhằm duy trì hòa bình, an ninh, ổn định trên Biển Đông. Mọi tranh chấp, khác biệt cần được giải quyết hòa bình theo luật pháp quốc tế, UNCLOS, khuôn khổ pháp lý cho mọi hoạt động trên biển.
Các bên cần nỗ lực thực hiện nghiêm túc, đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu quả, thực chất, phù hợp luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982, Thủ tướng nhấn mạnh.
Vũ Anh