Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn. Ảnh: Bộ Ngoại giao Việt Nam.
"Kể từ khi Việt Nam tham gia APEC năm 1998, Diễn đàn này đã trở thành một động lực quan trọng hỗ trợ cho tiến trình cải cách, tái cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng, và đưa hội nhập kinh tế của nước ta lên tầm toàn cầu với việc gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) sau này", Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao, Chủ tịch SOM APEC Bùi Thanh Sơn, hôm nay trả lời phỏng vấn TTXVN về tầm quan trọng của APEC đối với Việt Nam.
Theo Thứ trưởng Bùi Thanh Sơn, việc tham gia APEC góp phần đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ quốc tế và làm sâu sắc các mối quan hệ của Việt Nam, góp phần củng cố môi trường hòa bình, hợp tác và phát triển.
Hội nghị APEC tổ chức hàng năm là dịp để các thành viên tiếp xúc, gặp gỡ song phương ở các cấp, đặc biệt ở cấp cao nhất, nhằm củng cố quan hệ hợp tác với những đối tác khu vực, trong đó có nhiều đối tác hàng đầu. Đến nay, trong tổng số 25 đối tác chiến lược và toàn diện của Việt Nam, có 13 đối tác là thành viên APEC.
Việc tham gia APEC cũng góp phần nâng cao nội lực đất nước, thúc đẩy trao đổi thương mại, đầu tư và du lịch của Việt Nam với các đối tác. APEC hiện chiếm 75% thương mại, 78% vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài và 79% tổng lượng khách du lịch nước ngoài đến Việt Nam.
Thành tựu nổi bật
Thứ trưởng Bùi Thanh Sơn cho biết trong năm 2017, dù tăng trưởng kinh tế và thương mại toàn cầu còn nhiều rủi ro về dài hạn, xu hướng bảo hộ thương mại tăng, Việt Nam đã bước đầu thúc đẩy các thành viên đạt đồng thuận cao về chủ đề và 4 ưu tiên của Năm APEC 2017, giữ vững cam kết và quyết tâm thúc đẩy thương mại và đầu tư mở, tạo thuận lợi cho kinh doanh.
Với vai trò chủ nhà, Việt Nam đã tiếp tục dẫn dắt, thúc đẩy hợp tác đi vào thực chất giữa các thành viên bằng việc xây dựng và thông qua các sáng kiến cụ thể, tập trung vào những lĩnh vực thiết thực với lợi ích của người dân và doanh nghiệp như phát triển nguồn nhân lực trong kỷ nguyên số, phát triển du lịch bền vững, doanh nghiệp nhỏ và vừa xanh, sáng tạo và bền vững, phát triển đô thị - nông thôn, an ninh lương thực, thúc đẩy khởi nghiệp, phụ nữ và kinh tế…
Sáng kiến của Việt Nam về thúc đẩy phát triển bao trùm về kinh tế, tài chính và xã hội, và triển khai các bước chuẩn bị cho xây dựng tương lai APEC sau năm 2020 cũng được các thành viên hưởng ứng tích cực và cùng đồng hành thúc đẩy.
Thứ trưởng Sơn cho rằng những đóng góp của Việt Nam đối với tiến trình hợp tác APEC trong thời gian qua có ý nghĩa hết sức thiết thực, thể hiện trên 4 khía cạnh.
Chủ nhà Việt Nam đã cùng các thành viên APEC khơi dậy những động lực mới cho tăng trưởng và liên kết của khu vực.
Việt Nam đã đưa thêm những yếu tố mang tính thời sự vào các nội dung hợp tác năm nay của APEC, nhằm nâng cao khả năng thích ứng của APEC trong một thế giới đang trải qua những chuyển dịch.
Dù năm nay được đánh giá là một trong những năm thách thức nhất với các cơ chế hợp tác đa phương trên toàn cầu, trong đó có APEC, Việt Nam đã phát huy tốt vai trò chủ nhà, vận dụng hiệu quả các nguyên tắc hợp tác đồng thuận, tự nguyện, không ràng buộc, bình đẳng và cùng có lợi để thúc đẩy các thành viên giữ đà hợp tác, liên kết, đi đến đồng thuận trên nhiều vấn đề hợp tác chuyên ngành.
Việt Nam cũng đã tổ chức các hoạt động góp phần quan trọng nâng cao vai trò, vị thế của APEC trong cục diện khu vực đang định hình.
Cộng đồng doanh nghiệp và học giả cũng tham gia và đóng góp tích cực tại các hoạt động này. Qua đó, APEC đang từng bước khẳng định vai trò là cơ chế khởi xướng ý tưởng hợp tác, liên kết và khả năng "hội tụ" trí tuệ của cộng đồng khu vực và quốc tế.
Xác định thúc đẩy hoàn tất các Mục tiêu Bogor về tự do hóa thương mại và đầu tư vào năm 2020 là một mục tiêu xuyên suốt của hợp tác APEC kể từ năm 1994 đến nay, APEC đã triển khai thực hiện thông qua hai kênh: các kế hoạch hành động tập thể của APEC và các chương trình hành động của mỗi nền kinh tế thành viên APEC như Chương trình hành động Osaka, Lộ trình Busan, Chương trình hành động Hà Nội, Thứ trưởng Sơn cho biết.
Qua 23 năm triển khai các Mục tiêu Bogor, các thành viên APEC đã gặt hái được những kết quả tích cực. Mức thuế quan trung bình trong khu vực đã giảm hơn từ 17% xuống còn 5,6%. Thương mại nội khối APEC cũng đạt gần 70%, thuộc mức cao so với nhiều cơ chế hợp tác.
Các kết quả thực hiện Mục tiêu Bogor trong năm 2017 như thúc đẩy thương mại điện tử xuyên biên giới, phát triển công nghiệp hỗ trợ, kết nối cung ứng, nâng cao năng lực cho các thành viên trong tham gia và thực hiện các hiệp định thương mại tự do, hài hòa chính sách… sẽ được các thành viên báo cáo lên các bộ trưởng và các nhà lãnh đạo kinh tế APEC vào tháng 11.
Ông Sơn cho rằng những kết quả trên là rất tích cực, góp phần từng bước hiện thực hóa các Mục tiêu Bogor mà APEC theo đuổi đến năm 2020. Tuy nhiên, các thành viên cần nỗ lực hơn nữa trên một số lĩnh vực cụ thể, như thuận lợi hóa đầu tư, cắt giảm các rào cản phi thuế.
Chương trình nghị sự APEC 2017
Hội nghị Cấp cao APEC là sự kiện quan trọng nhất của Năm APEC, dự kiến các nhà lãnh đạo kinh tế sẽ thảo luận và thông qua những kết quả hợp tác lớn đạt được trong suốt cả năm và định hướng cho hợp tác của Diễn đàn trong những năm tiếp theo, theo Thứ trưởng Sơn.
Chương trình nghị sự của Hội nghị sẽ gắn liền với việc cụ thể hóa chủ đề "Cùng tạo động lực mới, vun đắp tương lai chung" và bốn ưu tiên của Năm APEC 2017 về thúc đẩy tăng trưởng bền vững, sáng tạo và bao trùm, đẩy mạnh liên kết kinh tế sâu rộng, nâng cao năng lực cạnh tranh và sáng tạo của các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa trong kỷ nguyên số và tăng cường an ninh lương thực và nông nghiệp bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu.
Các nhà lãnh đạo cũng sẽ trao đổi, thảo luận các biện pháp nhằm tiếp tục giữ đà hợp tác, liên kết của Diễn đàn, góp phần thể hiện tầm vóc APEC đi đầu trong xử lý các thách thức của thế giới và khu vực, ngày càng mang lại lợi ích thiết thực cho người dân và doanh nghiệp.
Trong Tuần lễ Cấp cao cũng diễn ra nhiều hoạt động với sự tham gia của lãnh đạo các tập đoàn hàng đầu thế giới và khu vực. Đây là điểm đặc biệt của APEC so với hội nghị thượng đỉnh của các diễn đàn, cơ chế hợp tác quốc tế khác, thể hiện sự gắn bó mật thiết của APEC với cộng đồng doanh nghiệp.
Vũ Phong
