Các nhóm pháp lý đại diện Ngân hàng Trung ương Venezuela (BCV) và thủ lĩnh đối lập Juan Guaido hôm 19/7 xuất hiện tại Tòa án Tối cao Anh để tiếp tục phiên xét xử quyết định bên nào sẽ kiểm soát số vàng chiếm khoảng 15% dự trữ ngoại tệ của Venezuela.
Các luật sư đại diện BCV nói tiền bán vàng sẽ dành đối phó đại dịch Covid-19 và hỗ trợ hệ thống y tế kiệt quệ sau hơn 6 năm khủng hoảng kinh tế. Tuy nhiên, Ngân hàng Trung ương Anh (BoE), nơi sở hữu kho chứa vàng, từ chối hoàn trả vì Anh đầu năm 2019 cùng hàng chục quốc gia khác đã công nhận Guaido.
"Chính phủ Anh đã nói rõ ràng rằng Juan Guaido được chính phủ của Nữ hoàng công nhận kể từ tháng 2/2019 là tổng thống hợp pháp duy nhất của Venezuela", Bộ Ngoại giao Anh cho biết trong một tuyên bố, sau khi được Tòa án Tối cao mời nêu rõ quan điểm.
Thủ lĩnh đối lập Venezzuela Juan Guaido trả lời truyền thông tại Caracas hôm 12/7. Ảnh: Reuters.
Hành động can thiệp vào phút cuối của Bộ Ngoại giao đi kèm văn bản pháp lý dài 30 trang. "Phạm vi tranh chấp dường như đã thu hẹp", chánh án Tòa án Tối cao Lord Reed nói.
Động thái này có vẻ như sẽ giúp đưa phiên tòa nhanh chóng đi đến kết luận, nhưng thực tế không phải vậy. Luật sư Nick Vineall đại diện cho BCV nói rằng thay vì "ra đòn chí mạng", tuyên bố của Ngoại trưởng Anh đã ủng hộ vụ kiện.
"Tuyên bố công nhận truyền thống thường liên quan đến các chính phủ. Trong trường hợp này, không có tuyên bố công nhận nào liên quan các chính phủ. Điều đó đồng nghĩa ông Maduro vẫn lãnh đạo ở Venezuela", Vineall nói.
Tranh chấp số vàng trị giá một tỷ USD bắt đầu vào tháng 5/2018, khi Maduro tái đắc cử trong cuộc bỏ phiếu bị liên minh đối lập tẩy chay và cáo buộc dàn dựng. Boris Johnson, khi đó là ngoại trưởng Anh, tuyên bố: "Chúng ta có thể phải thắt chặt con vít kinh tế đối với Venezuela".
Lo ngại chính phủ Maduro bị áp lệnh trừng phạt, BCV sau đó thông báo với BoE rằng họ muốn mang 14 tấn vàng lưu trữ tại ngân hàng này về nước. Cuối năm 2018, chủ tịch BCV Calixto Ortega đã đến London để thảo luận vấn đề với quan chức BoE, nhưng họ nói với Ortega rằng có vấn đề với thẩm quyền của ông.
Tháng 2 sau đó, Anh cùng với hàng chục quốc gia ủng hộ tuyên bố trở thành tổng thống hợp pháp của Guaido. Đến tháng 4, Bộ Tài chính Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt BCV, cáo buộc Maduro sử dụng ngân hàng này để "làm giàu cho những kẻ tham nhũng".
Liên minh châu Âu (EU), khối mà Anh đã rời khỏi, hồi đầu năm cho biết họ không thể công nhận Guaido là tổng thống Venezuela do ông mất vị trí chủ tịch quốc hội sau cuộc bầu cử lập pháp tháng 12/2020.
Huyền Lê (Theo Reuters)